του Israel Dutra
Γιατί πρέπει να υποστηρίξουμε τη λαϊκή εξέγερση στο Περού;
[Αναδημοσίευση από το elaliberta.gr]
Αυτή τη στιγμή διεξάγεται ένας πολύ σκληρός αγώνας στο Περού. Από τη μια πλευρά, μια λαϊκή εξέγερση, της οποίας το αποκορύφωμα ήταν η γενική απεργία την περασμένη Πέμπτη 19 Ιανουαρίου∙ από την άλλη, μια ολοένα και πιο απομονωμένη πραξικοπηματική κυβέρνηση, η οποία προσκολλάται στην καταστολή για να στηρίξει το πρόγραμμα και τις πρωτοβουλίες της. Αυτή η συνεχιζόμενη μάχη είναι καθοριστική για το μέλλον του Περού και της ηπείρου.
Εμείς, στο Revista Movimento, την καλύπτουμε καθημερινά, συνομιλώντας με τους πρωταγωνιστές της διαδικασίας, κινητοποιώντας τη διεθνή αλληλεγγύη, παρακολουθώντας «από κοντά» τον ηρωικό αγώνα του περουβιανού λαού. Βρέθηκα στη Λίμα για μερικές εβδομάδες, ως ανταποκριτής του Movimento, μεταφέροντας την αλληλεγγύη του MES και του PSOL στους αγωνιστές που εξεγείρονται.
Εδώ, συνοπτικά, θέσαμε τη δυναμική των τελευταίων γεγονότων και την ανάγκη για μια θέση της βραζιλιάνικης αριστεράς και της κυβέρνησης Λούλα σχετικά με τη θεσμική κρίση που άνοιξαν οι πραξικοπηματίες της κυβέρνησης Ντίνα Μπολουάρτε.
Η πορεία των Τεσσάρων Σούγιος, 20 χρόνια μετά
Ως γνωστόν, στις 7 Δεκεμβρίου του περασμένου έτους, ο Καστίγιο υπέστη κοινοβουλευτικό πραξικόπημα μετά από μια αδέξια προσπάθεια να εκδιώξει τη δεξιά πλειοψηφία στο Εθνικό Κογκρέσο. Ως αποτέλεσμα αυτής της ενέργειας του παλατιού, η αντιπρόεδρός του, Ντίνα Μπολουάρτε, έγινε πρόεδρος. Ο Καστίγιο συνελήφθη και φυλακίστηκε.
Για να εδραιωθεί στην εξουσία, η Μπολουάρτε επέλεξε δεξιές προσωπικότητες για τα υπουργεία και τον περίγυρό τους – κυρίως τους Ουίλιαμς και Οταρόλα. Από τις πρώτες ημέρες της πραξικοπηματικής κυβέρνησης, οι Νοτιοπερουβιανοί ηγήθηκαν διαφόρων διαμαρτυριών και διαδηλώσεων, στις οποίες ο Μπολουάρτε απάντησε με περισσότερη καταστολή. Η χρονιά έκλεισε με έναν απολογισμό θανάτων ακτιβιστών και ελπίδες από την πλευρά της κυβέρνησης για μια εκεχειρία κατά τη διάρκεια των διακοπών των Χριστουγέννων που θα σταθεροποιούσε την κατάσταση.
Ωστόσο, η δύναμη της παρέμβασης των αγροτών και των εργατών του νότιου Περού (η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων είναι ιθαγενικής καταγωγής Αϊμαρά και Κέτσουα) οδήγησε σε μια πραγματική λαϊκή εξέγερση στην επαρχία Πούνο τις πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου του 2023. Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση ενθαρρύνει τη σφαγή της Χουλιάκα, που άφησε πίσω της 18 νεκρούς – ένα από τα πιο τραγικά κεφάλαια της περουβιανής ιστορίας.
Η αγανάκτηση μεγαλώνει, παίρνει σάρκα και οστά σε όλο το νότο και εξαπλώνεται σε όλη τη χώρα. Στις 19 Ιανουαρίου, προκηρύχθηκε μια νέα «πορεία των 4 Σούγιος». Η ονομασία αυτή παραπέμπει στη διαδήλωση που έλαβε χώρα τον Ιούλιο του 2000 και αποτέλεσε το έναυσμα για την πτώση της δικτατορίας του Αλμπέρτο Φουτζιμόρι. Τα «τέσσερα σούγιος» ήταν τα τέσσερα εύπορα πολιτικά κέντρα στις διάφορες περιοχές της χώρας κατά την περίοδο των Ίνκας.
Περισσότερα από 20 χρόνια αργότερα, ο λαός του Περού έχει θέσει σε κίνηση έναν μαζικό αγώνα ενάντια σε μια κυβέρνηση που θέλει να επιβληθεί με δικτατορικά χαρακτηριστικά.
Η γενική απεργία είχε μεγάλη επιτυχία. Η πορεία των 4 Σούγιος ονομάστηκε από τον Τύπο «Η κατάληψη της Λίμα» λόγω των εκατοντάδων αντιπροσωπειών που έφτασαν από παντού. Οι δρόμοι της πρωτεύουσας του Περού ήταν άδειοι, σχεδόν σαν Κυριακή ή αργία. Εκτός από τους διαδηλωτές από την ύπαιθρο, αντιπροσωπείες από τις απομακρυσμένες γειτονιές και συνοικίες, που ήρθαν από τους λόφους, διαδήλωσαν στο κέντρο της Λίμας για να αποκηρύξουν την κυβέρνηση και να απαιτήσουν την παραίτηση της Ντίνα, καθώς και το κλείσιμο του Κογκρέσου, νέες εκλογές και Συντακτική Συνέλευση.
Η απεργία της 19ης Σεπτεμβρίου κατέστησε οριστικά πανεθνική τη λαϊκή εξέγερση του Περού. Στις βόρειες επαρχίες πραγματοποιήθηκαν ριζοσπαστικοποιημένες διαμαρτυρίες με σχεδόν 100 οδοφράγματα, με ευρεία λαϊκή υποστήριξη.
Η κυβέρνηση επιμένει στην καταστολή
Η πορεία της 19ης κατέληξε σε μεγάλες μάχες στους δρόμους του κέντρου της Λίμα. Υπήρξε πυρκαγιά σε ένα ιστορικό κτίριο, η οποία χρησιμοποιήθηκε από τον Τύπο και την κυβέρνηση για να διαλύσει και να ποινικοποιήσει τις διαδηλώσεις.
Τις επόμενες ημέρες, η Ντίνα βγήκε στην τηλεόραση για να υπερασπιστεί τον εαυτό της, επιβεβαιώνοντας ότι θα παραμείνει στο αξίωμα και ότι θα συνεχίσει να εφαρμόζει τη γραμμή της «τάξης». Στις 20 Ιανουαρίου οι δυνάμεις καταστολής εισέβαλαν στο Πανεπιστήμιο του Σαν Μάρκος με τανκς και βόμβες, με αποτέλεσμα να καταλήξουν στη σύλληψη 200 ακτιβιστών. Είχαμε σχεδόν 60 νεκρούς κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, 600 συλλήψεις, καθώς και τη σύλληψη ηγετών του Μετώπου για την υπεράσπιση της Αρεκίπα, που κατηγορούνται για τρομοκρατία.
Σε μια διαρκή απώλεια υποστήριξης, η κυβέρνηση συντηρείται από μια κατασταλτική στροφή. Εκτός από την επιδεικτική αστυνομική δράση, συνδυάζει μια αφηγηματική ρητορική με τη δίωξη και την ποινικοποίηση των ακτιβιστών. Ο δεξιός λόγος έχει δύο πυλώνες: το παραδοσιακό «τερρουκέο», που σημαίνει να καταλογίζεται στους πολιτικούς αντιπάλους η σχέση με τρομοκρατικές ομάδες, ξυπνώντας τη μνήμη της δράσης ομάδων που δραστηριοποιήθηκαν τις δεκαετίες του ‘80 και του ’90, και την επίθεση στον Έβο Μοράλες, υποστηρίζοντας ότι ο ηγέτης του βολιβιανού MAS βρίσκεται πίσω από τις διαδηλώσεις στο Νότο, με στόχο την απόσχιση της χώρας. Ο παραλογισμός αυτής της αφήγησης έχει ως στόχο να αποτρέψει την πρόοδο της εξέγερσης.
Η σημερινή κατάσταση είναι αυτή μιας ολοένα και πιο αδύναμης κυβέρνησης, πολιτικά, που υποστηρίζεται από τις δυνάμεις καταστολής και τα πιο αντιδραστικά τμήματα του μισητού Κογκρέσου. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το 70% επιθυμεί ένα νέο σύνταγμα, το 88% αποδοκιμάζει την κυβέρνηση και το 75% δεν εμπιστεύεται την παρούσα σύνθεση του Κογκρέσου.
Η κυβέρνηση απομονώνεται ακόμη και μεταξύ των μεσαίων στρωμάτων, σε μεγάλες πόλεις όπως η Λίμα.
Η Αριστερά πρέπει να στηρίξει τον δημοκρατικό αγώνα στο Περού
Έχουμε φτάσει σε μια αποφασιστική στιγμή της εθνικής κρίσης που σηματοδοτείται από την εξέγερση του Περού.
Στους δρόμους και τις λεωφόρους του Περού παίζεται το μέλλον του αγώνα της ηπείρου. Σήμερα, η ακροδεξιά οχυρώνεται στη Βολιβία ενάντια στην κυβέρνηση MAS, στη Βραζιλία με τους Μπολσονταριστές και στο Περού για να στηρίξει την κυβέρνηση Ντίνα, ανοίγοντας το δρόμο για την επιστροφή της φατρίας Φουτζιμόρι στην εξουσία.
Εν μέσω της συνάντησης της CELAC [Comunidad de Estados Latinoamericanos y Caribeños / Κοινότητα των κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής], οι κυβερνήσεις της Νότιας Αμερικής θα πρέπει να δεσμευτούν να υποστηρίξουν την περουβιανή εξέγερση. Η κυβέρνηση Πέτρο έδειξε τον δρόμο, καταδικάζοντας την εισβολή στο Πανεπιστήμιο του Σαν Μάρκος. Η παράλειψη από τμήματα της αριστεράς βοηθάει μόνο στη διατήρηση της κατασταλτικής στροφής της Ντίνα. Ο πρόεδρος της Αργεντινής Αλμπέρτο Φερνάντες, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Folha de São Paulo στις 23 Ιανουαρίου, αναφέρθηκε στις ανησυχίες του για την «αστάθεια» στο Περού, χωρίς να αναφέρει ονόματα ή να επισημάνει τις σαφείς ευθύνες της κυβέρνησης. Ο Λούλα, από την πλευρά του, και η βραζιλιάνικη διπλωματία δεν έχουν μιλήσει για τις σφαγές και τις παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων που συμβαίνουν τις τελευταίες εβδομάδες. Είναι απαραίτητο να αλλάξει αυτή η πορεία και να πάρουν θέση σε αυτή τη μάχη.
Το PSOL, το οποίο ενέκρινε τον Δεκέμβριο, στον Εθνικό Οδηγό του, ένα κείμενο υποστήριξης προς τον περουβιανό λαό, προσπαθεί να περιβάλει με αλληλεγγύη τη συνεχιζόμενη εξέγερση. Συμμετείχαμε σε δράσεις στις πρεσβείες, η βουλεύτρια Φερνάντα Μελτσιόννα, μαζί με την κοινοβουλευτική ομάδα, υπέβαλε ερωτήματα στην κυβέρνηση του Περού για τη βία και ενημέρωσε τους αρμόδιους φορείς στη Βραζιλία για τη συναλλαγή και την πώληση όπλων για τις δυνάμεις καταστολής της κυβέρνησης του Περού.
Ο ηρωικός αγώνας του περουβιανού λαού αξίζει την υποστήριξή μας!
Israel Dutra [*]
24/1/2023
Μετάφραση: elaliberta.gr
Israel Dutra, «Por que devemos apoiar a rebelião popular no Peru?», Revista Movimento, 24 Ιανουαρίου 2023, https://movimentorevista.com.br/2023/01/por-que-devemos-apoiar-a-rebeliao-popular-no-peru/.
Israel Dutra, “Why should we support the popular rebellion in Peru?”, International Viewpoint, 27 Ιανουαρίου 2023, https://internationalviewpoint.org/spip.php?article7967.
[*] Ο Israel Dutra, που είναι ο ίδιος κοινωνιολόγος, είναι γραμματέας διεθνών σχέσεων της Εθνικής Ηγεσίας του βραζιλιάνικου PSOL και μέλος του MES (Κίνημα Σοσιαλιστικής Αριστεράς, συμπαθούσα οργάνωση της 4ης Διεθνούς στη Βραζιλία.
ΤΠΤ - "4" 
