Συνάντηση: αισιοδοξία 2ης συνδιάσκεψης

[Ο Δημήτρης Παπαζαχαρίας -μέλος του νέου Συντονιστικού της Συνάντησης- μας κάνει μια σύντομη παρουσίαση – αποτίμηση της 2ης συνδιάσκεψης]

Προγεφύρωμα αισιοδοξίας για το μέλλον

Για τη 2η συνδιάσκεψη της «Συνάντησης για μια Αντικαπιταλιστική Διεθνιστική Αριστερά»

Αν μη τι άλλο, την τελευταία δεκαετία έχουμε συνηθίσει στις πυκνές συγκυρίες. Ωστόσο, η πυκνότητα και η κρισιμότητα της συγκυρίας που διανύουμε επισκιάζει θεαματικά κάθε άλλη στιγμή του κοινωνικού ανταγωνισμού, τουλάχιστον την τελευταία πενταετία. Η καινοφανής για σύγχρονες «αναπτυγμένες» κοινωνίες πανδημία του νέου κορωνοϊού, συναντά τη δωδεκαετή πλέον σοβούσα καπιταλιστική κρίση, ανατρέποντας προς το χειρότερο τη «μετα-μνημονιακή» οικονομική και κοινωνική κανονικότητα της προηγούμενης περιόδου. Κι αυτά στο φόντο της ολοένα οξυνόμενης κλιματικής και ευρύτερα περιβαλλοντικής κρίσης, ο παραγκωνισμός της οποίας από το επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης ευνοεί την επί τα χείρω εξέλιξή της.

Στα παραπάνω, προστίθεται βέβαια η πολιτική της χειρότερης κυβέρνησης από τη μεταπολίτευση, με έντονα ακροδεξιά χαρακτηριστικά: η σκληρά νεοφιλελεύθερη διαχείριση της πανδημίας, στα πεδία της υγείας και της παιδείας, συναντά τη μεγάλη ένταση της καταστολής –τόσο θεσμικά όσο και μέσω πρωτοφανών αστυνομικών αυθαιρεσιών– την απάνθρωπη διαχείριση του προσφυγικού, την ανάδειξη της εκκλησίας σε προνομιακό ρυθμιστή της κυβερνητικής ατζέντας και φυσικά την καλλιέργεια εθνικιστικού και μιλιταριστικού κλίματος, με αφορμή και στόχο τη «συντήρηση» της ελληνοτουρκικής διένεξης. Εντωμεταξύ, δύσκολα μπορεί να παραβλέψει κανείς το ασφυκτικά και προκλητικά φιλοκυβερνητικό τοπίο στα συστημικά ΜΜΕ, την αναιμική –έως και συναινετική σε κάποιους τομείς– αντιπολίτευση που ασκείται από τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝΑΛ, και το «ιστορικό χαμηλό» στο οποίο βρίσκεται η ριζοσπαστική και αντικαπιταλιστική αριστερά.

Σ’ αυτές τις συνθήκες πραγματοποιήθηκε η 2η συνδιάσκεψη της Συνάντησης, με τους εξής στόχους – προκλήσεις μπροστά της:

Πρώτον, να αρθρώσει μια ανάλυση που αναδεικνύει την αλληλεξάρτηση της υγειονομικής, της καπιταλιστικής και της περιβαλλοντικής κρίσης. Η πανδημία μπορεί να αποτέλεσε τον πυροδότη του νέου υφεσιακού σπιράλ του παγκόσμιου καπιταλισμού, αλλά τα βαθύτερα αίτια της καπιταλιστικής κρίσης είναι δομικά. Αντίστοιχα, σε δομικά αίτια του καπιταλισμού οφείλεται και η κλιματική κρίση –και όχι γενικά και αόριστα στην ανθρώπινη δραστηριότητα– η οποία με τη σειρά της λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής των κοινωνικών ανισοτήτων και των αποκλεισμών που προκαλεί ο καπιταλισμός.

Δεύτερον, να παράξει μια στοιχειώδη ιεράρχηση των μετώπων παρέμβασης για το επόμενο διάστημα, με βάση μια βραχυμεσοπρόθεσμη πρόβλεψη για την εξέλιξη των πραγμάτων. Η επιδείνωση της πανδημίας –που ήδη προχωρά εκθετικά– και η εξάπλωση της φτώχειας θα είναι τα κύρια προβλήματα των επόμενων μηνών. Οι κοινωνικές αντιδράσεις που προκαλεί η ήσσονα προσπάθεια –που αγγίζει τα όρια της αδιαφορίας– του κράτους στα εν λόγω πεδία, αναμένεται να συναντήσουν νέα περιστατικά καταστολής. Οι μαθητικές κινητοποιήσεις και οι αναίτιες συλλήψεις και κρατήσεις μαθητών είναι στιγμιότυπο μιας στρατηγικής επιλογής της κυβέρνησης. Συνεπώς, η ενδυνάμωση των κοινωνικών αγώνων περνάει αναγκαστικά μέσα από την καλύτερη οργάνωση της αλληλεγγύης, ώστε να εξασφαλίζει από φαγητό και είδη πρώτης ανάγκης μέχρι νομική βοήθεια σε όσους/ες/α έχουν ανάγκη. Περνάει όμως και μέσα από την όρθωση του αναστήματος απέναντι στον επελαύνοντα συντηρητισμό, ο οποίος ενίοτε φλερτάρει με το σκοταδισμό, καθώς δεν μπορεί να υπάρξει απελευθερωτική κοινωνική κίνηση αν ηγεμονεύσει ο αντι-επιστημονισμός, η συνωμοσιολογία, ο ρατσισμός και η μετεμφυλιακού τύπου «εθνικοφροσύνη».

Τρίτον, να επιμείνει στην αναζήτηση δρόμων για την αναγκαία ανασύνθεση της αντικαπιταλιστικής ριζοσπαστικής αριστεράς. Τα θεόρατα καθήκοντα που συνεπάγεται η προαναφερθείσα τριπλή κρίση, σε συνδυασμό με ένα ακροδεξιό καθεστώτος «οργανωμένου ψεύδους», αποτελούμενου από την κυβέρνηση και τα ΜΜΕ, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με ένα απλό άθροισμα ή λίγο καλύτερο συντονισμό της υπαρκτής αριστεράς. Ο κατακερματισμός και η συρρίκνωση της τελευταίας δεν αποτελούν παρά συμπτώματα μια βαθύτερης αιτίας: από την ήττα της «κυβέρνησης της Αριστεράς» το 2015 και μετά, η Αριστερά στην Ελλάδα πρακτικά δεν έχει να προτείνει κάποιο νέο σχέδιο στους υποτελείς. Εδώ, ο προσδιορισμός «νέο» πρέπει να υπογραμμιστεί. Το εκ νέου σερβίρισμα του ίδιου πιάτου, με τη μόνη διαφορά μιας πιο «τίμιας» κυβέρνησης, απωθεί μια σειρά από κρίσιμα ερωτήματα, παλιά και νέα: Από το τί συνεπάγεται η ρήξη με την ΕΕ σε οικονομικό και γεωπολιτικό επίπεδο, το πώς ανθίσταται η Αριστερά στις παρενέργειες της «πάλης στο εσωτερικό του κράτους» και το πώς (και αν) αντιπολιτεύεται τους αστικούς θεσμούς, μέχρι τον τρόπο οικοδόμησης μιας δημοκρατικής και μη-αναπτυξιακής οικονομίας, όπως φαίνεται να προστάζουν οι γραφειοκρατικές εμπειρίες του παρελθόντος, αλλά και οι μεγάλοι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι που βρίσκονται πλέον στο κατώφλι της εποχής μας. Χωρίς απαντήσεις στα παραπάνω, και σε αρκετά ακόμα, δεν μπορεί να καμώνεται η εναπομείνασα Αριστερά ότι ξέρει τί κάνει. Το ότι δεν πείθει, παρά τα αδιέξοδα των από πάνω, δεν είναι τυχαίο.

Η 2η συνδιάσκεψη της Συνάντησης, προφανώς, δε συνιστά παρά ένα από τα πρώτα βήματα σ’ αυτή την κατεύθυνση. Ωστόσο, το γεγονός ότι κατοχύρωσε αυτή την κατεύθυνση, και ανανεώνει το ενδιαφέρον για μια ευρύτερη διεργασία από κοινού με ομάδες και αγωνιστές/τριες ανάλογων προβληματισμών, σε μια εποχή που η «εκτός των τειχών» αριστερά μαστίζεται από ένα συνδυασμό αποστρατεύσεων και παρακμιακής αυτοεπιβεβαίωσης, είναι εξαιρετικά σημαντικό. Ο δε συνδυασμός των αποτελεσμάτων της συνδιάσκεψης με την ίδια τη διαδικασία της, με την ποιότητα του διαλόγου, τη νεανική της σύνθεση, και την άνω των προσδοκιών συμμετοχή μελών και ανένταχτων παρατηρητών, παρά το πρωτόγνωρο της διαδικτυακής διεξαγωγής της, την καθιστούν ικανό προγεφύρωμα αισιοδοξίας στην όχθη ενός μέλλοντος που πολλοί βιαστικά προεξοφλούν ως μάταιο.

Δημήτρης Παπαζαχαρίας

Συντονιστικό της Συνάντησης για μια Αντικαπιταλιστική Διεθνιστική Αριστερά

[Για «4» τεύχος 6, περιεχόμενα, κλικ εδώ]

https://tpt4.org/?p=5301