Ο πόλεμος χωρίς τέλος του Μπους και το αντιπολεμικό κίνημα

Σπάρτακος 70, Ιούνης 2003

του Γιάννη Φελέκη

Η πρώτη εκστρατεία του Μπους του «μικρού» κατά των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν δε συνάντησε τη μαζική αντίθεση των λαών, ούτε και την αντίθεση της «διεθνούς κοινότητας». Πρώτον: γιατί εμφανίστηκε σαν άμεση απάντηση στο φρικτό έγκλημα των «Δίδυμων Πύργων» στις 11 Σεπτεμβρίου 2002, το οποίο ήταν ακόμη πολύ νωπό. Δεύτερο: γιατί εμφανίστηκε σαν εκστρατεία ενάντια στο αποκρουστικό καθεστώς των Ταλιμπάν και της Αλ-Κάιντα που δεν τύχαιναν ιδιαίτερης συμπάθειας, ειδικότερα στις κοινωνίες του δυτικού κόσμου.

Και τρίτο: διότι το Αφγανιστάν δε διέθετε τα αποθέματα πετρελαίου που διαθέτει το Ιράκ και που «ευαισθητοποίησαν» τα γεράκια του γαλλικού και γερμανικού ιμπεριαλισμού ώστε να μετατραπούν σε «περιστέρια της ειρήνης».

Η εμφανής και διακηρυγμένη πρόθεση της Ουάσινγκτον να επιβάλλει στους ιμπεριαλιστές εταίρους της την αδιαμφισβήτητη πρωτοκαθεδρία της και να μονοπωλήσει τον έλεγχο των πετρελαίων την εμπόδισαν να «νομιμοποιήσει» το δεύτερο πόλεμο κατά του Ιράκ μέσω του ΟΗΕ ή του ΝΑΤΟ όπως είχε γίνει σ’ όλες τις προηγούμενες πολεμικές εκστρατείες που ακολούθησαν την πτώση του τείχους.

Το γεγονός ότι κυβερνήσεις μεγάλων ευρωπαϊκών κρατών, όπως και πολλές από τον Τρίτο Κόσμο, αντιτάχθηκαν στον πόλεμο – με τον τρόπο τους φυσικά – μαζί και στον ακραίο φονικό κυνισμό των Μπους-Μπλερ και των επιτελείων τους, δημιούργησαν το έδαφος πάνω στο οποίο αναπτύχθηκε το μεγαλειώδες αντιπολεμικό κίνημα που για δύο μήνες τολμηρά ανέβηκε στο προσκήνιο, διεθνώς και στη χώρα μας. Το πρωτοφανές ιστορικό γεγονός του εκ των προτέρων παγκόσμιου συντονισμού μέσα από το Ευρωπαϊκό και το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ έδωσε στο κίνημα φοβερή σπουδαιότητα και δυναμική.

Εδώ οφείλουμε να κάνουμε μια σύγκριση που ίσως βοηθήσει τους ανεγκέφαλους «καθαρούς» επαναστάτες-αντιιμπεριαλιστές φίλους μας να καταλάβουν τη σπουδαιότητα αυτού του «ευτελούς, παρδαλού και χαμηλής ιδεολογικής ομοιογένειας και πολιτικοποίησης» κινήματος.

Η Δεύτερη Διεθνής όχι μόνο δεν αντιτάχθηκε στις προετοιμασίες για τη πρώτη μεγάλη παγκόσμια ιμπεριαλιστική σφαγή, αλλά η ίδια διαλύθηκε κάτω απ’ το βάρος των εθνικιστικών πιέσεων, παρόλο που αποτελούνταν από «σοβαρά πολιτικά κόμματα με καθαρά πολιτικά προγράμματα» και «μαρξιστικές ιδεολογίες». Η Τρίτη Διεθνής που δεν ήταν απλά «μαρξιστική» σαν τη Δεύτερη αλλά «Μαρξιστική-Λενινιστική», δηλαδή σταλινική, όχι μόνο δεν αντιτάχθηκε στη φρενήρη κούρσα προετοιμασίας για τη Δεύτερη και πιο μεγάλη ιμπεριαλιστική σφαγή που ξεκίνησε απ’ το ’35 ή το ’33 αλλά έκανε γαργάρα την ενσωμάτωση της Αυστρίας, την κατάληψη της Τσεχοσλοβακίας φτάνοντας μέχρι το μοίρασμα της Πολωνίας με το Χίτλερ και καταλήγοντας στην ίδια της τη διάλυση στο όνομα των καλών σχέσεων με τους ιμπεριαλιστές. Και μόνο γι’ αυτά αγαπητοί σύντροφοι «αντιιμπεριαλιστές», χωρίς να αναφέρουμε τα τόσα και τόσα «αντιιμπεριαλιστικά» σας κατορθώματα, οφείλετε να σεμνύνεσθε όταν μιλάτε για τα διάφορα παρδαλά φόρουμ, που στο κάτω-κάτω δε διεκδικούν και κανένα τίτλο επαναστατικής διεθνούς.

Μειονεκτήματα και Κίνδυνοι

Δεν είναι δυνατό τα εκατομμύρια των ανθρώπων που βγήκαν στους δρόμους να μείνουν μόνιμα στους δρόμους. Όλη η προπαγάνδα και η συνθηματολογία που επικεντρώνονταν στην αποτροπή του πολέμου, λίγο πολύ, παραγνωρίζοντας τις προθέσεις, τις δυνατότητες και τα μακροπρόθεσμα σχέδια του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού με τον «πόλεμο χωρίς τέλος» απέτρεψαν τη συνειδητοποίηση, το ρίζωμα και το οργανικό αποκρυστάλλωμα που απαιτείται για μια αντιπολεμική εκστρατεία με βάθος χρόνου που να αντιστοιχεί στα σχέδια των αντιπάλων μας, που ανοικτά και απροκάλυπτα προετοιμάζουν προπαγανδιστικά το έδαφος για τους επόμενους στόχους. Το αποτέλεσμα ήταν όσο οι πολεμικές επιχειρήσεις εντείνονταν η μαζικότητα των κινητοποιήσεων έπεφτε και τη θέση της έπαιρναν οι ανθρωπιστικές προσπάθειες ανακούφισης των θυμάτων.

Μ’ όλες αυτές τις αδυναμίες, μετά την κατάληψη της Βαγδάτης, το κίνημα σχεδόν αδρανοποιήθηκε, ανήμπορο να εναντιωθεί με εξίσου μαζικές κινητοποιήσεις ενάντια στην κατοχή του Ιράκ και στα σχέδια για τους επόμενους σταθμούς της πολεμικής εκστρατείας του Μπους.

Ειδικότερα για την Ελλάδα, όπου στο αριστερό και εργατικό κίνημα κυριαρχούν η πολυδιάσπαση και ο σεκταρισμός (ο καθένας προσπαθεί να μαντρώσει τον περισσότερο κόσμο στη δική του διαδήλωση και στο δικό του μπλοκ), δεν αφέθηκε περιθώριο στη σκέψη και την επιδίωξη για πιο μόνιμες συγκροτήσεις, τέτοιες που απαιτεί η περίοδος.

Πέρα απ’ αυτά τα μειονεκτήματα και επειδή οι λέξεις «αυτονομία των κινημάτων» είναι άγνωστες στη σταλινο-θρεμμένη ελληνική αριστερά, και από τη μικρότερη σέκτα ως και το μεγαλύτερο και πλαδαρότερο πολιτικό σχηματισμό, το «Κόμμα» είναι αυτοσκοπός, το πρώτο τους μέλημα, με το που είδαν άγνωστες φάτσες δίπλα τους, δεν ήταν να συμβάλουν στη διαμόρφωση των συνθηκών για ένα πλατύ, πολύμορφο και αυτόνομο κίνημα ενάντια στα μακροπρόθεσμα σχέδια του ιμπεριαλισμού, αλλά πως θα προσθέσουν κουκιά στο οργανωτικό τους ή ψηφοθηρικό τους καλάθι.

Παρά λοιπόν το μεγαλείο αυτής της μαζικότατης κινητοποίησης και της αισιοδοξίας που έφερε, με τέτοια μυαλά είναι αδύνατον να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις της εποχής μας και όσοι το συνειδητοποιούν αυτό καλά θα κάνουν να βάλουν πλάτη για να σπάσουμε τις ζημιογόνες νοοτροπίες που δυστυχώς είναι πολύ βαθιά ριζωμένες στους έχοντες τη δυνατότητα να παίρνουν πρωτοβουλίες.