Ουκρανία: εργοδότες κατά εργαζομένων

Οι εργοδότες χρησιμοποιούν την κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω πολέμου για να επιτεθούν στους εργαζόμενους

Sotsialnyi Rukh, 30/3/2022

Δεν χρειάστηκε να περιμένουμε πολύ για τα νέα της καταχρηστικής εφαρμογής του νόμου «Για την οργάνωση των εργασιακών σχέσεων σε συνθήκες κατάστασης πολέμου» (νόμος αρ.2136). Ο κυνισμός των εργοδοτών είναι προφανής, γιατί προσπαθούν να απολύσουν τους εργαζόμενους στη βιομηχανία ηλεκτρικής παραγωγής καθώς και όσους παρέχουν υπηρεσίες εκκένωσης, περίθαλψης θυμάτων πολέμου και συμβάλουν στην οικονομική σταθερότητα.

Την ημέρα που τέθηκε σε εφαρμογή το νόμος, στις 24 Μαρτίου, ο διευθυντής της εταιρείας «Tchernobyl NPP» στο Σλάβουτιτς, διέταξε να ετοιμαστεί ένας κατάλογος των υπαλλήλων που δήθεν δεν θα είναι σε θέση να δουλέψουν, έτσι ώστε η εταιρεία να μπορέσει να αναστείλει τις συμβάσεις εργασίας τους. Ο εργοδότης χαρακτηρίζει την κατάσταση αυτήν ως «μερική παύση εργασίας». Παρόλο που η αναστολή αυτή αφαιρεί κάθε δικαίωμα απολαβών, αντίθετα από άλλους τύπους αναστολής εργασίας χωρίς υπαιτιότητα. Η επιχείρηση επίσης προσπαθεί να αναστείλει την εφαρμογή του τμήματος της συλλογικής σύμβασης που σχετίζεται με την προστασία της υγείας των μισθωτών.

Στο ίδιο διάστημα, η διεύθυνση της «Ukrainian Railway» ανάγκασε τα στελέχη της να ετοιμάσουν έναν κατάλογο των μισθωτών για τους οποίους προτείνεται να ανασταλούν οι συμβάσεις εργασίας. Ο λόγος που αναφέρεται είναι η μείωση του αναγκαίου όγκου εργασίας, εξαιτίας της ρώσικης στρατιωτικής επίθεσης. Ο διευθυντής του «Κέντρου συντήρησης και εκμετάλλευσης λοκομοτίβων» στο Κίεβο ετοίμασε μια επιστολή με βάση αυτή την οδηγία, με την οποία προβαίνει σε αναστολή συμβάσεων εργασίας.

Οι αληθινοί λόγοι των μέτρων αυτών δεν αναφέρθηκαν. Όπως το διευκρίνισε ο Υπουργός Οικονομίας, η προϋπόθεση για την αναστολή μιας σύμβασης εργασίας θα έπρεπε να είναι η απόλυτη ανικανότητα προσφοράς και εκτέλεσης μιας εργασίας. Ακόμα και η Ομοσπονδία των Εργοδοτών τυπικά σέβεται τη διαδικασία της Αναστολής μετά από Διαβούλευση… Μια τέτοια διαδικασία θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει με την έκδοση μιας εντολής με τυπική μορφή και με συμφωνία των μερών -και μόνο με ορισμένες εξαιρέσεις. Ωστόσο, ορισμένες επιχειρήσεις είναι έτοιμες να χρησιμοποιήσουν μονομερώς και μαζικά τη δυνατότητα αυτήν.

Σε ένα νοσοκομείο της περιοχής του Κιέβου, που βρίσκεται σε κατάσταση πολυορκίας, οι νοσοκόμες μεταφέρθηκαν σε άλλο πόσο. Στην πραγματικότητα, ο νόμος επιτρέπει «να αντιστραφούν ή να εξαληφθούν μόνο επιπτώσεις από μάχες, καθώς και από άλλες περιστάσεις που απειλούν ή κινδυνεύουν να απειλήσουν τη ζωή ή τις συνθήκες κανονικής ζωής των ανθρώπων». Ωστόσο, και σε αυτή την περίπτωση, η εντολή μετάθεσης οφείλεται αποκλειστικά στη βούληση των διευθυντών να αλλάξουν την οργάνωση της εργασίας.

Στο εργοστάσιο μεταλλουργίας του Kryvyi Rog, η διέυθυνση αρνήθηκε να χορηγήσει στους υπαλλήλους τις προτιμώμενες διακοπές. Αυτό αντιβαίνει στο άρθρο 12 του νόμου. Η διοίκηση ερμηνεύει όπως θέλει τον ειδικό κανόνα που περιορίζει τη μέγιστη διάρκεια των ετήσιων ημερών αδείας σε 24 ημέρες. Ωστόσο, το άρθρο 6 του νόμου για τις άδειες εγγυάται σε μια σειρά κατηγοριών των μισθωτών τη χορήγηση μεγαλύτερης ετήσιας άδειας: για τους βιομηχανικούς εργάτες της μεταλλουργίας, οι ημέρες άδειας μπορεί να φτάνουν ώς τις 28.

Χιλιάδες μεταλλουργοί που είτε εργάζονται κανονικά είτε και εθελοντικά είναι πολύ δυσαρεστημένοι με τους περιορισμούς αυτούς. Η θέση των εργοδοτών αποτελεί κατάχρηση, μια προσπάθεια να επιβληθούν συνθήκες εργασίας προς δικό τους όφελος σε σχέση με τις εγγυήσεις προς τους εργαζόμενους που χορηγεί η κανονική νομοθεσία.

Το «Κοινωνικό Κίνημα» καλεί τα συνδικάτα να απαντήσουν σε τέτοιες ενέργειες των εργοδοτών, που προκαλούν αύξηση των κοινωνικών εντάσεων καταργώντας θεμιτές και δίκαιες εγγυήσεις προς τους εργαζόμενους. Οι αρχές πρέπει να θέσουν σε διαθεσιμότητα τους διευθυντές που αποδείχθηκαν ανίκανοι να οργανώσουν σωστά την εργασία σε καιρό πολέμου.

Sotsialnyi Rukh

30 Μαρτίου 2022

Μετάφραση ΤΠΤ – Περιοδικό 4

από το https://fourth.international/ :

Επιπρόσθετα, εδώ αναδημοσιεύουμε, από το elaliberta.gr, προηγούμενο κείμενο του «Κοινωνικού Κινήματος», της 16/3/2022, όταν ετοιμαζόταν το σχετικό νομοσχέδιο για την «αναδιοργάνωση της εργασίας σε καιρό πολέμου»:

Sotsialnyi Rukh (Κοινωνικό Κίνημα)

Αντισταθείτε στη Ρωσία! Υπερασπιστείτε τα δικαιώματα των εργαζομένων!

16/3/2022

Στο Κοινοβούλιο της Ουκρανίας έχει κατατεθεί σχέδιο νόμου το οποίο θα επιτεθεί σαρωτικά στα δικαιώματα των εργαζομένων. Σε μια εποχή που τα ουκρανικά συνδικάτα και ο ευρύτερος εργαζόμενος λαός κινητοποιούνται στο πλαίσιο της λαϊκής αντίστασης και της οργάνωσης της αλληλοβοήθειας, αυτό είναι ένα χαστούκι στο πρόσωπο, στο θάρρος και τη θυσία τους. Τέτοια μέτρα θα μεταφέρουν το βάρος του πολέμου από τους πλουσιότερους στην εργαζόμενη πλειοψηφία. Πρέπει να απορριφθούν.

Το Κοινωνικό Κίνημα καλεί τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι να ασκήσει βέτο στο σχέδιο νόμου της Ουκρανίας «Για την οργάνωση των εργασιακών σχέσεων σε συνθήκες στρατιωτικού νόμου» (7160) λόγω της ασυμβατότητάς του με το Σύνταγμα και τις αρχές του κοινωνικού κράτους

Στις 15 Μαρτίου 2022, το Κοινοβούλιο της Ουκρανίας ενέκρινε το σχέδιο νόμου «Σχετικά με την οργάνωση των εργασιακών σχέσεων σε συνθήκες στρατιωτικού νόμου» 7160 (εφεξής – το σχέδιο). Θεωρείται ότι για την περίοδο του στρατιωτικού νόμου, οι διατάξεις του εν λόγω εγγράφου θα υπερισχύουν των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας. Αναφερόμενος στην ανάγκη προσαρμογής της εργατικής νομοθεσίας στις συνθήκες του πολέμου, διευρύνει τις δυνατότητες των εργοδοτών εις βάρος των δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Ορισμένοι περιορισμοί των δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια του πολέμου είναι αναπόφευκτοι. Η επίτευξη ισορροπίας μεταξύ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ενός έθνους που αγωνίζεται για την ύπαρξή του δεν είναι εύκολη. Ωστόσο, ο συμβιβασμός μεταξύ των κοινωνικών εταίρων και των δημοκρατικών αρχών θα πρέπει να είναι η κατευθυντήρια αρχή. Φαίνεται ότι ο νόμος ψηφίστηκε χωρίς να ληφθούν υπόψη εγγυήσεις κατά της κατάχρησης.

Οι κύριες συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προβλέπουν μια σειρά δικαιωμάτων σε θέματα όπως οι ίσες συνθήκες εργασίας και τα δικαιώματα των συνδικάτων και των εργαζομένων, η παρέκκλιση από τα οποία είναι απαράδεκτη κατά τη διάρκεια κατάστασης έκτακτης ανάγκης· η παρέκκλιση από άλλα δικαιώματα είναι επιτρεπτή, αλλά μόνο στο βαθμό που είναι αναγκαίο λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης (παράγραφος 68 των αρχών των Συρακουσών του 1985).

Οι περιορισμοί που επιβάλλονται για την προστασία του δημόσιου συμφέροντος πρέπει να είναι ανάλογοι προς την επίτευξη του επιδιωκόμενου στόχου. Το σχέδιο αποσκοπεί στην ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων, αλλά καθιερώνει τη δυνατότητα εκμετάλλευσης των εργαζομένων σε επιχειρήσεις οποιουδήποτε κλάδου σε ολόκληρη την Ουκρανία. Με άλλα λόγια, οι κανόνες έκτακτης ανάγκης που προβλέπονται από αυτό μπορούν να χρησιμοποιηθούν όχι για την εκτέλεση εργασιών προς το συμφέρον της άμυνας, αλλά για την αύξηση των κερδών των ιδιοκτητών.

Οι μεγαλύτερες ανησυχίες αφορούν τους κανόνες σχετικά με:

1) τη δυνατότητα επιδείνωσης σημαντικών συνθηκών εργασίας χωρίς την τήρηση της δίμηνης περιόδου προειδοποίησης (άρθρο 3 του σχεδίου),

2) την απόλυση εργαζομένου κατά την περίοδο προσωρινής ανικανότητας για εργασία και απουσίας, καθώς και την απόλυση μελών συνδικαλιστικών οργανώσεων χωρίς τη συγκατάθεση της συνδικαλιστικής επιτροπής (άρθρο 5 του Σχεδίου),

3) αύξηση της μέγιστης διάρκειας της εβδομαδιαίας εργασίας σε 60 ώρες και μείωση του χρόνου αδιάλειπτης ανάπαυσης σε 24 ώρες (άρθρο 6 του Σχεδίου),

4) δυνατότητες συμμετοχής εγκύων και γυναικών με μικρά παιδιά στη νυχτερινή εργασία σε περίπτωση «εξαιρετικής ανάγκης», καθώς και κατάργηση του κανόνα για τη μείωση της διάρκειας της νυχτερινής εργασίας (άρθρο 8 του Σχεδίου),

5) το δικαίωμα του εργοδότη να αρνηθεί τη χορήγηση άδειας εάν ο εργαζόμενος συμμετέχει στην εκτέλεση εργασιών σε εγκαταστάσεις που σχετίζονται με κρίσιμες υποδομές (άρθρο 12 του σχεδίου),

6) την αναστολή της σύμβασης εργασίας σε περίπτωση στρατιωτικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας, η οποία αποκλείει τη δυνατότητα εργασίας του (άρθρο 13 του Σχεδίου).

Ορισμένοι περιορισμοί υπερβαίνουν τα όρια που θέτει το διάταγμα του Προέδρου της Ουκρανίας για την επιβολή στρατιωτικού νόμου στην Ουκρανία № 64/2022. Το εν λόγω διάταγμα επιτρέπει τον περιορισμό των δικαιωμάτων που προβλέπονται στα άρθρα 30 – 34, 38, 39, 41 – 44, 53 του Συντάγματος. Ωστόσο, η νομοθετική πρωτοβουλία περιορίζει επίσης τα δικαιώματα που προβλέπονται από τα ακόλουθα άρθρα του Συντάγματος της Ουκρανίας:

– Άρθρο 24 – εγγύηση της νομικής προστασίας της μητρότητας, η οποία περιλαμβάνει παροχές σε έγκυες γυναίκες και μητέρες. Το σχέδιο επιτρέπει τη συμμετοχή αυτών των κατηγοριών γυναικών στη νυχτερινή εργασία,

– Άρθρο 36 – οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν σε συνδικαλιστικές οργανώσεις για την προστασία των εργασιακών και κοινωνικοοικονομικών δικαιωμάτων και συμφερόντων τους. Το σχέδιο επιτρέπει την απόλυση μελών συνδικαλιστικών οργανώσεων χωρίς τη συγκατάθεση των συνδικαλιστικών οργανώσεων,

– Άρθρο 45 – ο καθένας έχει το δικαίωμα στην ανάπαυση. Το σχέδιο αυξάνει τη διάρκεια της εργασίας (ιδίως τη νύχτα), επιτρέπει την απόλυση κατά τη διάρκεια των διακοπών και η άδεια σε κρίσιμες εγκαταστάσεις υποδομής καθίσταται προαιρετική,

– Άρθρο 48 – το δικαίωμα σε επαρκές βιοτικό επίπεδο για τον εαυτό του και την οικογένειά του. Το σχέδιο θα νομιμοποιήσει την αναστολή της σύμβασης εργασίας, η οποία θα μπορούσε να στερήσει από τους πολίτες τα προς το ζην.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι τα δικαιώματα που προβλέπονται στο άρθρο 24 του Συντάγματος δεν μπορούν να περιοριστούν καθόλου (άρθρο 64 του βασικού νόμου).

Η αύξηση της επιβάρυνσης των εργαζομένων δεν αντισταθμίζει την απώλεια της οικονομίας, αλλά θα καταστήσει τους εργαζόμενους πιο ευάλωτους στις σχέσεις με τον εργοδότη. Στις ομιλίες του Προέδρου της Ουκρανίας υπήρξε έκκληση προς τους εργαζόμενους να κάνουν τη δουλειά τους 100%. Ωστόσο, το εγκεκριμένο Σχέδιο αυξάνει τη διάρκεια της εργάσιμης εβδομάδας κατά 20 ώρες, δηλαδή θα αναγκάσει πολλούς να εργαστούν κατά 150%.

Σύμφωνα με τη ΜΚΟ Κοινωνικό Κίνημα, οι περιορισμοί στα εργασιακά δικαιώματα μπορούν να αποφευχθούν με την επίτευξη θεμιτών στόχων με άλλους, πιο δίκαιους τρόπους. Για να διασφαλιστεί η άμυνα της Ουκρανίας, είναι απαραίτητο να κατασχεθεί η περιουσία των Ουκρανών ολιγαρχών για λόγους δημόσιας ανάγκης. Τα κεφάλαια των ουκρανών ολιγαρχών πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την οικονομία! Ο κύριος στόχος της πολιτικής σε αυτό το στάδιο είναι να ενωθεί η κοινωνία για την αντιμετώπιση της ρωσικής επιθετικότητας και να διατηρηθούν όσο το δυνατόν περισσότερο τα δικαιώματα των πληττόμενων ανθρώπων. Η οικονομία της Ουκρανίας θα αναζωογονηθεί σίγουρα με δαπάνες της κρατικής στήριξης, της σωστής οργάνωσης της εργασίας και των αξιοπρεπών μισθών.

Ως εκ τούτου, ενόψει των παραπάνω,

ΣΑΣ ΖΗΤΆΜΕ:

να ασκήσετε βέτο στο νόμο της Ουκρανίας «Για την οργάνωση των εργασιακών σχέσεων στο στρατιωτικό δίκαιο» (νομοσχέδιο 7160) που ψηφίστηκε στις 15 Μαρτίου 2022 λόγω ασυμβατότητας των διατάξεών του με τα άρθρα 24, 36, 45, 48, 64 του Συντάγματος της Ουκρανίας και τις αρχές του κράτους πρόνοιας.

16 Μαρτίου 2022

Vitaliy DUDIN,

Πρόεδρος του ΔΣ της Sotsialnyi Rukh⁵

Μετάφραση: elaliberta.gr από:

Соціальний рух, «Ветуйте проєкт 7160! Захистіть людей праці!», Соціальний рух, 16 Μαρτίου 2022, https://rev.org.ua/vetujte-proyekt-7160-zaxistit-lyudej-praci/

Sotsialnyi Rukh, “Resist Russia! Defend Workers Rights”, Кампанія Солідарності з Україною / Ukraine Solidarity Campaign, 16 Μαρτίου 2022, https://ukrainesolidaritycampaign.org/2022/03/16/resist-russia-defend-workers-rights/. Αναδημοσίευση: Europe Solidaire Sans Frontières, http://www.europe-solidaire.org/spip.php?article61639

Σημειώσεις

1 «Проект Закону України про організацію трудових відносин в умовах воєнного стану», Верховна Рада України, https://itd.rada.gov.ua/billInfo/Bills/Card/39225

2 «ЗАКОН УКРАЇНИ», https://itd.rada.gov.ua/billInfo/Bills/pubFile/1245387?fbclid=IwAR35i2FS6b8Q8an2iyWoZyg84kdnc1BxW6bDJkCass8hJLTTTHn2BmRJvEA

3 “C045 – Underground Work (Women) Convention, 1935 (No. 45)”, International Labour Organization, https://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO::P12100_ILO_CODE:C045

4 Thomas Rowley, “UK sponsors deregulation of labour rights in Ukraine”, openDemocracy, 10 Νοεμβρίου 2021, https://www.opendemocracy.net/en/odr/uk-sponsors-deregulation-of-labour-rights-in-ukraine/

5 [Σ.τ.Μ.:] Το να μπορέσει να αποκτήσει μια πολιτική κίνηση το νομικό καθεστώς του πολιτικού κόμματος στην Ουκρανία πρέπει να συγκεντρώνει προϋποθέσεις που είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθούν.

Τα κόμματα μπορούν να εγγραφούν στο Υπουργείο Δικαιοσύνης μόνο εάν μπορούν να «αποδείξουν μια βάση υποστήριξης στα δύο τρίτα των Περιφερειών της Ουκρανίας» (24 πρωτοβάθμιες διοικητικές μονάδες της Ουκρανίας) και στα δύο τρίτα των περιφερειών της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίας. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να συγκεντρωθούν 10.000 υπογραφές σε αυτές τις περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας, παρόλο που η Ουκρανία έχασε τον έλεγχο αυτής της περιοχής το 2014 από τη Ρωσία. Ο μόνος τρόπος για να εκπληρωθεί αυτός ο κανόνας είναι να συγκεντρωθούν υπογραφές Ουκρανών πολιτών με κατοικία στην Κριμαία που ζουν αλλού στην Ουκρανία. Στη συνέχεια, εντός έξι μηνών το κόμμα πρέπει να ιδρύσει περιφερειακά γραφεία στην πλειοψηφία των 24 περιφερειών της χώρας. Επιπλέων αν δεν παρουσιάσει εκλεγμένο/η βουλευτή/τρια για 10 χρόνια το κόμμα διαλύεται με υπουργική απόφαση.

Είναι προφανές ότι μόνο κόμματα με ισχυρή στήριξη από ολιγάρχες καπιταλιστές μπορούν να λειτουργήσουν νόμιμα στην Ουκρανία.

Όσες πολιτικές οργανώσεις έχουν σχέση με το μαζικό κίνημα και θέλουν να έχουν ένα νομικό καθεστώς για στοιχειώδη προστασία επιλέγουν υποχρεωτικά το καθεστώς της ΜΚΟ (βλ: “Political parties in Ukraine”, Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Political_parties_in_Ukraine).

[Το β’κείμενο αναδημοσιεύεται από το elaliberta.gr]

https://tpt4.org/?p=7441