Ένας ανίκανος φασισμός παραμένει φασισμός;
Για την επίθεση της άκρας δεξιάς στο Καπιτόλιο
του Richard Seymour
Η απέλπιδα επιχείρηση σήμερα [6/1/2021, στμ] να ανατραπεί η φιλελεύθερη συνταγματική τάξη πιθανότατα να ηττηθεί, πράγμα που αντικατοπτρίζει σε μεγάλο βαθμό την ανολοκλήρωτη κατάσταση αυτής της φάσης ανάπτυξης του φασισμού.
Τα τελευταία χρόνια, είδαμε θεαματικές προσπάθειες, πειραματικές επιχειρήσεις, για να δημιουργηθούν οι πολιτιστικές και οργανωτικές προϋποθέσεις για τη νομιμοποίηση μιας βίαιης εξωκοινοβουλευτικές άκρας δεξιάς. Δεν υπάρχει, για παράδειγμα, Μόντι χωρίς Γκουχαράτ1, ούτε Γκουχαράτ χωρίς Αγιοντύγια2. Χρειάζεται χρόνος για να αναπτυχθούν οι συνασπισμοί δυνάμεων, μέσα και έξω από το κράτος, που θα νομιμοποιήσουν όλη αυτήν την κουλτούρα βαναυσότητας και βίας, υποσκάπτοντας τη δέσμευση της αστικής τάξης στο φιλελευθερισμό, πλήττοντας την αυτοπεποίθηση της αριστεράς και τρομοκρατώντας τις μειονότητες.
Δε διατείνομαι εδώ ότι όλες αυτές οι ενέργειες που έχει συνασπίσει ο τραμπισμός και που οι τελευταίες εκλογές έδειξαν πως έχουν αναπτυχθεί σημαντικά, ότι είναι το ίδιο με το BJP/RSS3 στην ιδεολογική του συνοχή, στην οργανωτική του σαφήνεια ή στο κοινωνικό του βάθος. Δεν είναι ακριβώς το ίδιο. Διατυπώνω αυτή την αναλογία, για να δείξω πως βρισκόμαστε ακόμα μακρυά από την κατάληξη του ίδιου τύπου φαινομένου.
Η ένοπλη εισβολή στο Ομοσπονδιακό Καπιτόλιο των ΗΠΑ, που προκάλεσε ο Τραμπ και που προστίθεται στις άλλες προσπάθειες των ρεπουμπλικάνων γερουσιαστών που είναι κοντά στον Τραμπ, για να ανατραπούν τα εκλογικά αποτελέσματα, δε θα μπορούσε να είχε γίνει χωρίς τη συνενοχή της αστυνομίας της Ουάσιγκτον DC και χωρίς το συγκεκριμένο ρόλο που έπαιξε ο υπουργός άμυνας. Εάν ήταν οποιοδήποτε άλλο κίνημα διαμαρτυρίας, θα είχε απωθηθεί βάναυσα και με μέγιστη βία χωρίς καμία «αναλογικότητα».
Η ίδια αυτή Πολιτεία (Washington DC) είναι που βομβάρδισε το επιτελείο του MOVE4 και που βομβάρδισε το σύμπλεγμα της Ουάκο5. Αντ’αυτού, η αστυνομία της Πολιτείας (DC) άνοιξε τις πόρτες επιτρέποντας στην ένοπλη ακροδεξιά να εισέλθει στο Καπιτόλιο, αρκούμενη στο να παρακολουθεί τους διαδηλωτές να ψάχνουν γερουσιαστές για να τους την πέσουν –και μετά, τί; Άφησαν την κατάσταση να εξελιχθεί έως ότου να πέσουν πραγματικοί πυροβολισμοί, κατά τη διάρκεια των οποίων τελικά πυροβολήθηκε και μια γυναίκα στο λαιμό. Ζήτησαν ενίσχυση από την Εθνοφυλακή, το οποίο ο υπουργός άμυνας το καθυστέρησε λέγοντας ότι «θα το εξετάσει».
Και μόνο μετά από μια σχεδόν θανατηρόφα βία, η Εθνοφυλακή εμφανίστηκε. Βέβαια, στο Πεντάγωνο, επικεφαλής είναι ο μεταβατικός Κρίστοφερ Μίλερ, που διορίστηκε αφού ο προκάτοχός του, ο Μαρκ Έσπερ, καρατομήθηκε στις 9 Νοεμβρίου επειδή αντιτάχθηκε στον Τραμπ. Ο Έσπερ ανήκει στα παλαιά στελέχη του Πενταγώνου που προειδοποιούσαν για πραξικόπημα. Η υπόθεσή μου είναι, προφανώς, ότι το Πεντάγωνο καθυστέρησε ακολουθώντας τις πιέσεις του Τραμπ, για να δώσει στα φιλαράκια του μια πιο ολοκληρωμένη αναπαράσταση του Πραξικοπήματος της Μπυραρίας.
Η συμμαχία μεταξύ άκρας δεξιάς, αστυνομίας και μιας μερίδας της εκτελεστικής εξουσίας συγκροτήθηκε μέσα από τις επανειλημμένες κινητοποιήσεις στο δρόμο επί Τραμπ: ήταν οι κινητοποιήσεις κατά του lockdown, οι μάχες των ένοπλων ομάδων κατά του κινήματος Black Lives Matter, καθώς και στις πυρκαγιές του Όρεγκον. Η διαλεκτική ανάμεσα στη βία στο δρόμο και στην αυταρχική κρατική καταστολή κατά των εχθρών της δεξιάς υπήρξε και παραμένει ορατό στοιχείο της στρατηγικής του Τραμπ. Και αυτή η διαλεκτική της αλληλο-ριζοσπαστικοποίησης –που είναι τόσο ουσιαστικό στοιχείο του φασισμού στη φάση ωριμότητάς του-, μαζί με μια δόση αντικομμουνιστικής υστερίας, έπαιξε ουσιαστικό ρόλο στη διεύρυνση της βάσης του Τραμπ κατά τις εκλογές του Νοέμβρη.
Πρέπει να επισημάνουμε ότι, εάν τα εκλογικά αποτελέσματα είχαν μικρότερη διαφορά, οι σημερινές διαμαρτυρίες θα ήταν πολύ πιο ισχυρές και πιο επικίνδυνες. Εάν οι διαμαρτυρίες αυτές περιορίζονται τώρα σε μερικές χιλιάδες, και όχι σε δεκάδες χιλιάδες άτομα, αυτό οφείλεται σε έναν κρίσιμο λόγο: το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν αρκετά σαφές, πράγμα που προκάλεσε απογοήτευση στη βάση του Τραμπ. Εάν δεν ήταν τόσο σαφές, τότε οι δικαστικές αμφισβητήσεις, μαζί με τα απειλητικά τηλεφωνήματα του Τραμπ και με ξαφνικές ένοπλες συγκεντρώσεις, θα έκαναν την εξέγερση των Brooks Brothers6 να μοιάζει με πικνίκ.
Το αποτυχημένο πραξικόπημα θα περιοριστεί εξίσου εύκολα με τις πολλαπλές προκλητικές δικαστικές προσφυγές του Τραμπ για τα εκλογικά αποτελέσματα. Η ήττα των ρεπουμπλικάνων στη Γεωργία, που ίσως επιταχύνθηκε από την ίδια ιδεολογική ακρότητα που τους στοίχισε και τις εθνικές εκλογές, θα ενισχύσει την απογοήτευση της δεξιάς. Η απογοήτευση προκαλεί και αποστράτευση. Ωστόσο, το υποκείμενο ρεύμα θυμού, το παραμύθι της προδοσίας («μας έκλεψαν τη νίκη») και η εναλλακτική πραγματικότητα που έχει κατασκευάσει ο Τραμπ και που κατά πολύ συμμερίζονται και οι ρεπουμπλικάνοι εκλογείς, θα τροφοδοτηθούν κατά τα επόμενα χρόνια και από μια βιομηχανία «παραπληροφοψυχαγωγίας» (disinfotainment) επεξεργασμένης και έξυπνης άκρας δεξιάς.
Τα βασικά τμήματα που, έτσι, θα αναπτυχθούν είναι δύο δυνάμεις: οι «μοναχικοί λύκοι» και οι ένοπλες συνωμοτικές ομάδες. Οι τελευταίες -από το pizzagate ώς τον οπαδό του QAnon που πυροβόλησε έναν μαφιόζο7 και την αυτοκτονική επιχείρηση στο Νάσβιλ (που συνδέεται μάλλον με μια θεωρία συνωμοσίας για το 5G) ή το φαρμακοποιό που σαμπόταρε επίτηδες εμβόλια και μετά τα χορήγησε σε ανθρώπους, με βάση από τις συνωμοτικές θεωρίες κατά των εμβολίων, ή ακόμα τη μασκαράτα επιχειρήσεων με την επιρροή των Infowars ώς τις πολυτοφυλακές που έδρασαν στις πυυρκαγιές του Όρεγκον και τις συγκεντρώσεις κατά των Black Lives Matter- είναι γερά ριζωμένες στην αμερικανική παράδοση.
Πρόκειται για έναν ανολοκλήρωτο φασισμό, για το φασισμό στην πειραματική και «οραματική» του φάση, κατά την οποία διαμορφώνεται ένας συνασπισμός μειοψηφικών λαϊκών δυνάμεων με τμήματα της εκτελεστικής εξουσίας και του κρατικού κατασταλτικού μηχανισμού. Θα ήταν εξαιρετικά ηλίθιο και απίστευτης απλοϊκότητας να περιμένει κανείς από τη δημοκρατία των ΗΠΑ να παραμείνει, κατά τα επόμενα χρόνια, τόσο σταθερή που να απαρνηθεί σε αυτό τον αναδυόμενο φασισμό νέες δυνατότητες σταθεροποίησης και ανάπτυξής του.
Μη μου πείτε πως η αμερικανική αστική τάξη δεν θα υποστηρίξει ποτέ το φασισμό, αφού η φιλελεύθερη δημοκρατία λειτουργεί αρκετά καλά. Μη μου πείτε πως ο φασισμός δε βρίσκει έδαφος σε μια κοινωνία όπου η αριστερά είναι αδύναμη, εδώ και δεκαετίες, και όπου μεγάλο τμήμα του εργατικού κινήματος μοιάζει να είναι σχεδόν κλινικά νεκρό. Τα σημεία αυτά είναι εκτός θέματος.
Ο φασισμός δεν αναπτύσσεται ποτέ επειδή θα ήταν βασικά η καπιταλιστική τάξη που θα κινητοποιείτο από πίσω του. Ο φασισμός αναπτύσσεται επειδή προσελκύει γύρω από τον κεντρικό του πυρήνα αυτό που η Κλάρα Ζέτκιν περιέγραφε ως τους «πολιτικά άστεγους, κοινωνικά απόκληρους, τους φτωχούς και απογοητευμένους». Και ο αναδυόμενος φασισμός το απέδειξε, από την Ινδία ώς τις Φιλιππίνες, ότι δε χρειάζεται έναν ισχυρό κομμουνισμό για να τον αντικρούσει: η υπόθεση του Ernst Nolte ήταν λαθεμένη. Υπάρχει επειγόντως ανάγκη ενός αντιφασιστικού κινήματος στις ΗΠΑ.
Richard Seymour
6/1/2021
Από το site του Richard Seymour.
Μετάφραση : Περιοδικό « 4 ».
Το κείμενο στα:
– γαλλικά (Gauche Anticapitaliste)
Σημειώσεις
1Γκουχαράτ: Πολιτεία στα ανατολικά της Ινδία, όπου ο σημερινός πρωθυπουργός της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι, ανήλθε στην εξουσία το 2001. Και παρέμεινε εκεί πρωθυπουργός ώς το 2014 [όλες οι σημειώσεις είναι των μεταφραστών].
2Πόλη της Πολιτείας Γκουχαράτ, που αποτελεί σημαντικό σημείο προσκυνήματος για τον ινδουισμό, αλλά και αντικείμενο μεγάλων εντάσεων ανάμεσα σε ινδουιστές και μουσουλμάνους. Αντιμουσουλμανικά πογκρόμ έγιναν το 2002, κατά τα οποία σκοτώθηκαν κάπου 2.000 άνθρωποι, το οποίο και προοιώνισε τη δυναμική στην οποία στηρίζεται σήμερα η πολιτική του Μόντι.
3BJP/RSS: το κόμμα του Μόντι, το Bharatiya Janata Party («Ινδικό Λαϊκό Κόμμα»), και η παραστρατιωτική του πτέρυγα, το Rashtriya Swayamsevak Sangh («Εθελοντική Εθνική Οργάνωση»).
4MOVE: Ριζοσπαστική οργάνωση μαύρων, με έδρα τη Φιλαδέλφεια, διάσημη ιδιαίτερα από τις μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν για να κατασταλεί και, κυρίως, από το βομβαρδισμό της έδρας της από αστυνομικό ελικόπτερο, το οποίο οδήγησε σε πολλά θύματα, μεταξύ τους και παιδιά, και σε τεράστια πυρκαγιά, το 1985.
5Waco: Πόλη του Τέξας, γνωστή κυρίως από τη δολοφονική επίθεση εκεί του FBI ενάντια σε μια θρησκευτική σέκτα.
6Εξέγερση των Brooks Brothers είναι οι οργανωμένες διαδηλώσεις ρεπουμπλικάνων στη Φλόριντα, το Νοέμβρη του 2000, για να σταματήσει η επανακαταμέτρηση των εκλογικών αποτελεσμάτων. Η βιαιότητα των κινητοποιήσεων έκανε τις αρχές να σταματήσουν νωρίς αυτή την επανακαταμέτρηση.
7Ο Anthony Comello.