της Marijke Colle, 11/3/2020
Κορονοϊός: Κρίση της γεωργίας των παγκόσμιων αλυσίδων παραγωγής
της Marijke Colle, 11/3/2020
Ο κορονοϊός 2019-nCoV (Covid-19) προκαλεί πανικό σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι ένας ιός που συνδέεται με τον SARS (Οξύ σοβαρό αναπνευστικό σύνδρομο) και τον MERS (Αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής). Διαδόθηκε πολύ γρήγορα ξεκινώντας από το επίκεντρο μας αγοράς στη Βουχάν προς όλες τις κινεζικές επαρχίες.
Αυτή τη στιγμή υπολογίζεται ότι είναι 3,11 τα νέα κρούσματα για κάθε άτομο που μολύνεται. Για να σταματήσει η επέκτασή του, θα πρέπει να σταματήσει το 75% των νέων μολύνσεων. Επιπλέον, η ταχύτητα διάδοσης του ιού σε παγκόσμιο επίπεδο είναι πολύ υψηλή. Ο κίνδυνος πανδημίας είναι πλέον πραγματικός και θα θέσει σε πίεση όλα τα συστήματα υγείας, όπως το δείχνει σήμερα η Ιταλία. Τα άτομα που κινδυνεύουν κυρίως είναι οι άρρωστοι και οι ηλικιωμένοι. Αλλά, αν μολυνθούν 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι, αυτό θα μεταφραστεί σε 80 εκατομμύρια θανάτους.
Ο ιός H1N1 του 2009 είχε προκαλέσει 579.000 θανάτους την πρώτη χρονιά παγκοσμίως. Ο ιός αυτός χρειάστηκε 9 μέρες για να διασχίσει τον Ειρηνικό Ωκεανό. Η πρώτη αιτία για αυτό είναι οι αεροπορικές συγκοινωνίες, που έχουν δεκαπλασιαστεί στην Κίνα από την επιδημία του SARS το 2002.
Ο κίνδυνος μόλυνσης εξαρτάται και από τη στιγμή που κάποιος μπορεί να τον μεταδώσει σε άλλους. Η περίοδος αυτή, στην περίπτωση του SARS, ήταν όταν είχε ο ίδιος συμπτώματα, αλλά στην περίπτωση του Covid-19 είναι μεταδοτικός ακόμα και χωρίς συμπτώματα. Έτσι, υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα.
Νέες αρρώστιες
Από την αρχή του αιώνα αντιμετωπίζουμε μια σειρά από νέους ιούς: ο ιός Έμπολα (που είναι θανατηφόρος στις 80% των περιπτώσεων), ο ιός της γρίπης των πουλιών και της πανούκλας των χοίρων, που πλήττουν τα κοτόπουλα και τα γουρούνια, οι νέες ποικιλίες κορονοϊών της ανθρώπινης γρίπης. Τίποτα ή περίπου δεν έχει γίνει για αυτά, γιατί μετά από κάθε επιδημία, η ανακούφιση ότι αποφεύχθηκαν τα χειρότερα κυριαρχεί και δεν παίρνεται κανένα προληπτικό μέτρο για την επόμενη φορά!
Διαρθρωτικές αιτίες
Η αποψίλωση των δασών και η εντατική γεωργία μπορούν να επιταχύνουν την εμφάνιση ενός ιού ξεκινώντας από τα δάση, ενώ αντίστροφα η παραδοσιακή γεωργία, που διατηρεί το φυσικό οικοσύστημα, επιβραδύνει τη διάδοση του ιού. Το Κονγκό γνώρισε τη μεγαλύτερη διάδοση του ιού Έμπολα, παρά την ύπαρξη αντιικών και εμβολίων. Είναι το αντίτιμο που πληρώνουν οι άνθρωποι για τα χρόνια των «διαρθρωτικών προσαρμογών» και την έλλειψη επενδύσεων στο χώρο της υγείας, την έλλειψη κατάρτισης και πρόληψης.
Τα αλιευτικά αποθέματα στη δυτική Αφρική έχουν καταρρεύσει από την επέκταση της βιομηχανικής αλιείας, τόσο που οι άνθρωποι αναζήτησαν άλλες πηγές πρωτεΐνης: το κρέας των άγριων ζώων του δάσους έγινε σημαντική πηγή. Επιπλέον, η επέκταση των φυτειών, μετά από καταστροφή των δασικών περιοχών, καταστρέφει τα οικοσυστήματα και ζώα όπως η νυχτερίδα (που είναι φορέας ιών) βρίσκονται τώρα σε άμεση επαφή με τους ανθρώπους.
Χρειαζόμαστε ένα πρόγραμμα κατά των επιδημιών που να οργανώνει τοπικά κέντρα υγείας για αλληλοβοήθεια, πρέπει να απαιτήσουμε εμβόλια και αντιικά δωρεάν για όλους(-ες), μια καλή ιατρική υποδομή και πλήρη διαφάνεια σε σχέση με τους αριθμούς και τις ενδεχόμενες μολύνσεις, κλπ.
Τα άγρια ζώα ζητιούνται όλο και περισσότερο στην παγκόσμια αγορά: από τις στρουθοκαμήλους ώς τους κροκόδειλους, από τις φρουτοβόρες νυχτερίδες ώς τα χορτοφάγα. Έφτασαν ώς το να ανακαλύψουν, σε μια ταϊβανέζικη αγορά, ένα νέο είδος καρχαρία.
Πολλοί μικροί γεωργοί έγιναν προμηθευτές για την τροφική βιομηχανία: ένας αγρότης που ζει στα όρια του δάσους και ζει καλλιεργώντας τοπικά κοτόπουλα μπορεί, χωρίς να το θέλει, να διαδώσει έναν νέο ιό. Η αγροτοβιομηχανία κατηγορεί συχνά τους αγρότες αυτούς ότι δεν παίρνουν τα μέτρα τους, αλλά πρόκειται στην πραγματικότητα για διεθνείς δομές παραγωγής.
Τόσο ο ιός του SARS όσο και, τώρα, ο Covid-19, αναδύθηκαν από αγορά όπου πουλιόταν κρέας από άγρια ζώα. Όμως υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις. Ο ιός MERS βγήκε από την ημι-βιομηχανική εκτροφεία καμήλων στην Ιορδανία και οι γρίπες των πτηνών αποδεκάτισαν εκατομμύρια κοτόπουλα στο Μεξικό το 2013.
Η πηγή όλων αυτών των νέων ασθενειών βρίσκεται στις οικο-κοινωνικές σχέσεις
Ορισμένοι ερευνητές προτείνουν μια παρανοϊκή φυγή προς τα μπροστά: να μαστορέψουμε τη γενετική των πουλιών και των άλλων ζώων που εκτρέφουμε, όπως τους χοίρους, για να τους καταστήσουμε ανθεκτικούς στους ιούς που τους αρρωσταίνουν!
Αυτά τα κοτόπουλα «Φράνκεστάιν» θα είναι πιο ακριβά, αλλά δεν αποτελούν θαυματουργή λύση, γιατί οι ιοί μπορούν εύκολα να μεταλλαχθούν. Είναι ένα σχέδιο, επομένως, που δε θα μπορέσει ποτέ να ταιριάξει στους ουτοπικούς προγραμματισμούς. Ο μόνος τους στόχος είναι να διατηρήσουν τις καπιταλιστικές σχέσeiς στον κλάδο.
Στον παγκοσμιοποιημένο νεοφιλελεύθερο κόσμο μας, ο κλάδος της υγείας και των τεχνικών της χρησιμοποιείται για να περιοριστούν οι ζημιές χωρίς όμως να αγγιχτούν οι θεμελιακές αιτίες της επαναλαμβανόμενης εμφάνιση νέων παθογόνων.
Ούτε η Κίνα είναι άμοιρη ευθυνών. Η επιδημία του SARS το 2003 κρατήθηκε μυστική, ο ιός μπόρεσε έτσι να μεταδοθεί σε όλη τη χώρα και μετά βρέθηκε ώς τον Καναδά. Η Κίνα πληρώνει ασφαλώς αντίτιμο για τη βιομηχανική της γεωργία και τις εντατικές εκτροφές, αλλά δεν είναι η μόνη. Και στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, νέοι ιοί έχουν διαδοθεί, όπως οι H5N2 και H5Nx. Οι εμφανίσεις του Έμπολα και του Ζίκα υποτιμήθηκαν στην αρχή, κλπ., κλπ.
Πρέπει να αλλάξουμε τη σχέση ανάμεσα σε οικολογία και σε οικονομία, ανάμεσα στη φύση και στους ανθρώπους, ανάμεσα στις πόλεις και στην επαρχία, για να αποφύγουμε τα χειρότερα.
Πρέπει να αναπτύξουμε μια νέα γεωργία, με την οποία ο αυτοκαθορισμός των πρώτων λαών, η αυτονομία των γεωργών, τα στρατηγικά προγράμματα ανάπτυξης και αποκατάστασης των οικοσυστημάτων, μια ειδική αγρο-οικολογία θα μπορούσαν να οικοδομήσουν φράγμα ενάντια στα νέα παθογόνα, με τη μορφή μια νέας ποικιλίας τοπικών ειδών στα ζώα κτηνοτροφίας και στα φυτά για τη διατροφή μας, και να είναι στο επίκεντρο του συστήματος.
Είναι σημαντικό να προωθηθεί η τοπική παραγωγή και κατανάλωση, καθώς και να καταργηθεί κάθε σύστημα εντατικής κτηνοτροφίας και χημικής καλλιέργειας φυτών. Μόνο ένα αγροδασικό σύστημα θα δώσει λύση τόσο σε υγιεινή διατροφή απέναντι στους κινδύνους νέων ιών όσο στην πάλη κατά της κλιματικής υπερθέρμανσης.
Marijke Colle
11/3/2020
Μετάφραση Περιοδικό « 4 »
ΤΠΤ - "4" 
