Αυστραλιανές μεγα-πυρκαγιές:
Κατ’εικόνα της καπιταλιστικής αμετροέπειας
Ανακοίνωση του γαλλικού NPA, 8/1/2020
Στις 3 Γενάρη, οι δασικές “μεγα-πυρκαγιές” είχαν ήδη πλήξει 60.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, έκταση όσο δύο φορές το Βέλγιο, ενώ 500 εκατομμύρια ζώα είχαν καεί, σύμφωνα με τους επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Σύντνεϋ. Οι πάγοι της Νέας Ζηλανδίας καλύφθηκαν από σωματίδια αιθάλης. Οι θερμοκρασίες έσπασαν όλα τα ρεκόρ, ενώ μέσα στο Γενάρη και στο Φλεβάρη θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τους 50 βαθμούς στη σκιά. Τίποτα πλέον δεν μπορεί να ελεγχθεί. Οι πυρκαγιές αυτές έχουν βγει εκτός κάθε πλαισίου.
Πέντε εκατομμύρια κάτοικοι της πρωτεύουσας αναπνέουν αέρα που είναι 11 φορές πιο μολυσμένος από το εποχιακό σύνηθες και η Καμπέρα έχει γίνει η πόλη με το χειρότερο αέρα στον κόσμο (ποσοστό ρύπανσης του αέρα 20 φορές μεγαλύτερο από το μέγιστο επιτρεπτό). Η ρύπανση αυτή θα προκαλέσει χιλιάδες πρώιμους θανάτους. Την ίδια ώρα, η αυστραλιανή κυβέρνηση εμμένει σε μια θέση παρανοϊκού κλιματικού αρνητισμού, προωθώντας το κάρβουνο! Δε θέλει να χάσει την 1η θέση παγκοσμίως στις εξαγωγές άνθρακα (και την 4η θέση στην παραγωγή του)! Πράγμα που, λογικά, έχει κάνει την Αυστραλία να είναι κορυφαίες επιδόσεις στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα: +47% από το 1990!
Αμφισβήτηση της κλιματικής υπερθέρμανσης;
Είναι αναμφίβολο. Στο γενικό πλαίσιο της κλιματικής υπερθέρμανσης, η Αυστραλία γνώρισε δύο χρονιές πολύ μεγάλης ξηρασίας. Το γενικό ποσοστό υγρασίας μειώνεται, η χλωρίδα ξεραίνεται. Η δυνατότητα πυρκαγιών αυξάνει. Εξάλλου, σε όλο τον κόσμο, η βιομηχανική εκμετάλλευση των δασών (αποψιλώσεις, αντικατάσταση με δέντρα που μεγαλώνουν γρήγορα…) τα καθιστά πολύ πιο ευάλωτα σε αρρώστιες, ενώ τα οικοσυστήματα καθίστανται ταυτόχρονα πιο ευάλωτα σε πυρκαγιές. Η “περίοδος των πυρκαγιών” επεκτείνεται. Το καλοκαίρι δεν τελειώνει εδώ παρά στα τέλη Μαρτίου! Οι προϋποθέσεις καταστροφών έτσι συγκεντρώνονται: η κλιματική υπερθέρμανση είναι ασφαλώς στην πηγή αυτών των μεγα-πυρκαγιών…
Πυρκαγιές που ενισχύουν την υπερθέρμανση
Μια τρομακτική διαλεκτική τίθεται έτσι σε κίνηση. Οι μεγα-πυρκαγιές αυτές, που μας αφήνουν άφωνους, απέναντι στις οποίες τα πυροσβεστικά αεροπλάνα, τα επίγεια βυτιοφόρα και όλα τα άλλα τεχνολογικά μέσα δεν είναι παρά αμελητέες ποσότητες, και τις οποίες έχουμε τόσο δυσκολία να τις συλλάβουμε καθώς αποτελούν νέα φαινόμενα, πολυδιάστατα “ολοκληρωτικά” φαινόμενα, αυτές ταυτόχρονα παράγουν τιτανιαίες ποσότητες CO2. Ο δρόμος έχει ήδη ανοίξει για μια πλανητική υπερθέρμανση κατά + 4 °C ή και περισσότερο! Οι νεο-ζηλανδέζικοι πάγοι, έχουν καλυφθεί από αυστραλιανή στάχτη, αντανακλούν λιγότερο φως και, άρα, θα λιώσουν γρηγορότερα!
Μεγα-πυρκαγιές σε όλα τα μέρη
Εάν η Αυστραλία είναι μια νησιωτική ήπειρος με πολύ υψηλές θερμοκρασίες, όμως είναι σε όλο τον πλανήτη που μεγα-πυρκαγιές παράγουν σήμερα καταστροφές. Ακόμα και στα χιονισμένα εδάφη του Βορρά, στη Σιβηρία, στη Σουηδία, ακόμα και μέσα στον πολικό κύκλο… Ανεξέλεγκτες -οι πυροσβέστες δεν είναι πλέον σε θέση να τις αντιμετωπίσουν-, σβήνουν γενικά μόνο όταν ηρεμήσουν οι άνεμοι και έρθουν βροχές (ενώ οι ίδιες οι μεγα-πυρκαγιές ενισχύουν την ένταση των ανέμων). Τέτοιες πυρκαγιές, αποκαλυπτικών διαστάσεων, είναι όλο και συχνότερες, όλο και ισχυρότερες. Η Ζοέλ Ζασκ1 λέει πως δεν βρισκόμαστε πλέον στο “Ανθρωπόκαινο” αλλά στο “Πυρόκαινο”, καθώς δεν μπορούμε πλέον να τις καταπολεμήσουμε. Θα χρειαζόταν μια προληπτική πολιτική, η οποία απαιτεί μια άλλη αντίληψη για τη “διαχείριση” των δασών και, πριν απ’όλα, μια γρήγορη έξοδο από την εξορυκτικιστική αντίληψη.
Εξαιρετικά πολιτικό ζήτημα
Το θέαμα των COP και των συναντήσεων κορυφής του ΟΗΕ μεγαλώνει το θυμό απέναντι στην αδράνεια των πολιτικών και οικονομικών αρμοδίων: για τους τελευταίους το κέρδος είναι το απόλυτο ταμπού. Το συμπέρασμα είναι η Γκρέτα Θάνμπεργκ που το εξέφρασε πολύ ωραία στις 15 Δεκέμβρη: “Εάν οι λύσεις μέσα στο σύστημα είναι αδύνατες, τότε θα έπρεπε να αλλάξουμε το ίδιο το σύστημα”. Ναι, ασφαλώς είναι επείγουσα μια οικολογική και κοινωνική επανάσταση. Εμείς το κατονομάζουμε ως οικοσοσιαλισμό. Με τις μεγα-πυρκαγιές, βλέπουμε πως η μόνη δίκαιη διάσταση είναι η πλανητική.
Επιτροπή οικολογίας του NPA, 8/1/2020
Μετάφραση στα ελληνικά: Περιοδικό «Τέσσερα«
Από το γαλλικό πρωτότυπο: Mégafeux en Australie : à l’image de la démesure capitaliste
Το ίδιο και στα αγγλικά: Megafires in Australia: in the image of capitalist excess
1Joëlle Zask, Quand la forêt brûle, Premier parallèle, août 2019, 208 p., 17 euros.