Άνοδος του Σκωτσέζικου Σοσιαλιστικού Κόμματος

Σπάρτακος 70, Ιούνης 2003

Εκλογές στη Σκωτία:

Άνοδος του Σκωτσέζικου Σοσιαλιστικού Κόμματος (SSP)

του Murray Smith

Την 1η Μαΐου 2003 έγιναν εκλογές στη Σκωτία για το Αυτόνομο Κοινοβούλιο της, που υπάρχει από το 1999 και έχει δικαίωμα απόφασης για θέματα όπως η υγεία, η εκπαίδευση, η στέγαση και το περιβάλλον αλλά όχι για την οικονομία και τη φορολογία. Οι μεγάλοι ηττημένοι των εκλογών αυτών ήταν το Εργατικό Κόμμα και το Σκωτσέζικο Εθνικό Κόμμα (SNP). Τα άλλα δύο κόμματα της πολιτικής σκηνής της Σκωτίας, οι Φιλελεύθεροι και οι Συντηρητικοί παρέμειναν εκεί που ήταν. Το σημαντικό στοιχείο των εκλογών αυτών ήταν η μεγάλη άνοδος των μικρών, ανεξάρτητων κομμάτων που τοποθετούνται αριστερά από το Εργατικό Κόμμα, και ιδιαίτερα του Σκωτσέζικου Σοσιαλιστικού Κόμματος (SSP), σχηματισμού της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς.

Παίρνοντας το 7,5% των ψήφων το SSP κέρδισε 6 έδρες. Οι Πράσινοι κέρδισαν 7 έδρες. Εξελέγησαν και 4 ανεξάρτητοι: ένας αριστερός Εργατικός που είχε εκλεγεί και το 1999, η Margo MacDonald, ιστορική φυσιογνωμία της αυτονομιστικής αριστεράς, που διαγράφτηκε από το SNP αλλά εκλέχτηκε θριαμβευτικά σαν ανεξάρτητη, μια υποψήφια που κατέβαινε εκ μέρους μιας Επιτροπής για την υπεράσπιση ενός Νοσοκομείου που απειλείται με κλείσιμο, και ο εκπρόσωπος ενός ψηφοδελτίου υπεράσπισης των συνταξιούχων.

Λαϊκή νίκη

Το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο ήταν η νίκη του SSP. Μια εφημερίδα της Γλασκόβης είχε σαν τίτλο: “Το SSP γίνεται μια εθνική πολιτική δύναμη”. Στην πραγματικότητα, τόσο στο κοινωνικό πεδίο, όσο και στο, πολύ μαζικό στη Σκωτία, αντιπολεμικό κίνημα, το SSP ήταν ήδη μια εθνική δύναμη. Οι εκλογές απλά επιβεβαίωσαν το γεγονός αυτό.

Ήδη στις πρώτες εκλογές για το σκωτσέζικο κοινοβούλιο, το 1999, το SSP, που είχε ιδρυθεί λίγους μόλις μήνες νωρίτερα, έκανε την έκπληξη. Με μόλις 2% σε εθνικό επίπεδο, κέρδισε 7,25% στη Γλασκόβη και πήρε μία έδρα. Ο βουλευτής του, Tommy Sheridan, έγινε γρήγορα γνωστός σαν εκφραστής στο Κοινοβούλιο της “Σκωτίας των κάτω” και όλων των λαϊκών αγώνων.

Παρών σε ολόκληρη τη χώρα

Το SSP δημιουργήθηκε στη βάση μιας ριζοσπαστικής ρήξης με το Νέο Εργατικό Κόμμα του Τόνυ Μπλαιρ, βάζοντας τον αγώνα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας σε μια σοσιαλιστική προοπτική. Αγωνιστές από την Άκρα Αριστερά μαζί με άλλους προερχόμενους από το Εργατικό Κόμμα, το SNP, το ΚΚ και το οικολογικό κίνημα, έπαιξαν ένα σημαντικό ρόλο στη δημιουργία του. Η φιλοδοξία όλων όμως δεν ήταν να δημιουργήσουν μια ακόμη ομάδα της Άκρας Αριστεράς, αλλά ένα πλατύ αντικαπιταλιστικό κόμμα με μαζική απεύθυνση. Ο στόχος ήταν επίσης να βγουν από τις μεγάλες πόλεις και οικοδομήσουν ένα κόμμα “από τα νησιά Σέτλαντ μέχρι τα σύνορα (με την Αγγλία)”. Το πέτυχαν γιατί σήμερα το SSP έχει 80 οργανώσεις σε όλη τη χώρα, κύρια, αλλά όχι μόνο, στις εργατικές περιοχές του κέντρου. Το κόμμα πήρε το 9% των ψήφων στα νησιά Σέτλαντ (11% στα νησιά Ορκάδες) στη δε περιφέρεια των συνόρων πέτυχε να εκλέξει έναν βουλευτή.

Εκλέχτηκαν 4 γυναίκες και 2 άντρες

Με 16% στη Γλασκόβη, το SSP απέκτησε μια δεύτερη έδρα, τέσσερις άλλοι υποψήφιοι του εκλέχτηκαν. Μαζί με τον Tommy Sheridan εκλέχτηκαν οι Rosie Kane, Frances Curran, Colin Fox, Carolyn Leckie και Rosemary Byrne. Δεν είναι τυχαίο το ότι πρόκειται για τέσσερις γυναίκες και δύο άντρες. Το κόμμα έβαλε σαν στόχο του την ισότητα για τους εκλεγμένους του, κατεβάζοντας σαν επικεφαλής των συνδυασμών του στις 8 εκλογικές περιφέρειες 4 άνδρες και 4 γυναίκες.

Στα εκλογικά τμήματα της Γλασκόβης το SSP πήρε από 10 έως 16% (28% στο τμήμα του Tommy Sheridan). Στα εκλογικά τμήματα της “εργατικής ζώνης” του κέντρου της χώρας, πήρε ανάμεσα σε 7 και 10%. Σε καμιά περιφέρεια δεν πήρε λιγότερο από 4%, σε κανένα εκλογικό τμήμα λιγότερο από 2%. Στις Δημοτικές εκλογές, που έγιναν την ίδια μέρα, το SSP είχε μεγάλη άνοδο σε αριθμό ψήφων, αλλά ο αριθμός των εκλεγμένων του περιορίστηκε από το εκλογικό σύστημα.

Ένα νέο κόμμα για όλους τους μισθωτούς

Εδώ και 103 χρόνια τα βρετανικά συνδικάτα δημιούργησαν το Εργατικό Κόμμα για να υπερασπίσουν τους μισθωτούς. Τα περισσότερα συνδικάτα παραμένουν συνδεδεμένα με το Εργατικό Κόμμα. Σήμερα όμως οι δεσμοί αυτοί αμφισβητούνται όλο και περισσότερο. Πολλοί αγωνιστές και συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι ήταν υποψήφιοι στους συνδυασμούς του SSP, ανάμεσα σ’ αυτούς και αρκετοί πυροσβέστες, που βρίσκονται σε μια σκληρή σύγκρουση με την κυβέρνηση Μπλαιρ. Δύο συνδικαλιστές ηγέτες της αριστεράς ήρθαν από το Λονδίνο για να πάρουν μέρος σε συγκεντρώσεις υπέρ του SSP, καθώς επίσης και ο σκηνοθέτης Ken Loach. Ο ένας απ’ αυτούς, ο Bob Crow, Γενικός Γραμματέας του συνδικάτου των Σιδηροδρομικών (RMT), δήλωσε σχετικά με το Εργατικό Κόμμα : “Γιατί να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε ένα κόμμα που επιτίθεται στους εργαζόμενους; Για το RMT, το SSP είναι σήμερα το καλύτερο κόμμα”. Στις 1 Μαΐου, 128.000 σκωτσέζοι εκλογείς συμφώνησαν μαζί του. Ενισχυμένο από αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα, το SSP έχει σκοπό να γίνει, όχι μόνο το “καλύτερο κόμμα” αλλά ένα μαζικό αντικαπιταλιστικό κόμμα που θα μπορέσει να πάρει τη θέση του χρεοκοπημένου Εργατικού Κόμματος.