του Eric Toussaint, 7/8/2025

Γιατί οι BRICS δεν καταγγέλλουν τη σημερινή γενοκτονία στη Γάζα;

Εισαγωγικά

Οι χώρες BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική), οι οποίες δέχτηκαν στην ομάδα τους 5 επιπλέον κράτη (Αίγυπτο, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Αιθιοπία, Ινδονησία και Ιράν), συνεδρίασαν στο Ρίο ντε Τζανέιρο στις 6 και 7 Ιουλίου 2025. Η Σαουδική Αραβία ήταν παρούσα, αλλά δεν προσχώρησε επίσημα ως μέλος. Εκπροσωπήθηκαν επίσης περίπου είκοσι άλλα κράτη που θεωρούνται εταίροι.

Ενώ ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών πολλαπλασιάζει τις μονομερείς ενέργειες τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε εμπορικό επίπεδο, οι BRICS υπερασπίζονται τον πολυμερισμό και το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών, τα οποία βρίσκονται σε πλήρη κρίση. Υπερασπίζονται επίσης τον καπιταλιστικό, παραγωγικό-εκμεταλλευτικό τρόπο παραγωγής που εκμεταλλεύεται την ανθρώπινη εργασία και καταστρέφει τη φύση.

Οι BRICS αντιπροσωπεύουν το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού, το 40% των ορυκτών ενεργειακών πόρων, το 30% του παγκόσμιου εγχώριου προϊόντος και το 50% της ανάπτυξης. Αν ήθελαν να εφαρμόσουν ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης, θα είχαν στη διάθεσή τους σημαντικά μέσα για να το πράξουν, αλλά αυτό δεν είναι στην πρόθεσή τους και δεν αποτελεί μέρος της πρακτικής τους.

Είναι απαραίτητο να εκφράσουμε μια σαφώς κριτική άποψη απέναντι στις χώρες BRICS. Αυτή η στάση δεν εμποδίζει σε καμία περίπτωση να καταγγείλουμε, πρώτα και με τη μεγαλύτερη αποφασιστικότητα, την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και τους συμμάχους της από την Ευρώπη και τον Ειρηνικό (Ιαπωνία, Αυστραλία κ.λπ.), για την ιμπεριαλιστική τους πολιτική. Η πολιτική αυτή εκφράζεται κατάφωρα με την υποστήριξή τους προς το κράτος του Ισραήλ, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη γενοκτονία που διαπράττεται στη Γάζα και τις στρατιωτικές επιθέσεις εναντίον των γειτονικών χωρών. Το Ισραήλ είναι ο ένοπλος βραχίονας των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή. Χωρίς την αδιάκοπη υποστήριξη της Ουάσιγκτον και τη συνενοχή της Δυτικής Ευρώπης, η νεοφασιστική κυβέρνηση του Ισραήλ δεν θα μπορούσε να συνεχίσει τη γενοκτονία. Από την πλευρά τους, οι BRICS δεν λαμβάνουν κανένα συγκεκριμένο μέτρο, ως ομάδα χωρών, για να εμποδίσουν αποτελεσματικά τη συνέχιση των σφαγών και της γενοκτονίας.

Σε αυτή τη σειρά ερωτήσεων/απαντήσεων, ο Éric Toussaint αναλύει την τελική δήλωση της συνόδου κορυφής των BRICS που δημοσιοποιήθηκε στις 6 Ιουλίου 2025, καθώς και την πρακτική πολιτική των BRICS και των θεσμών που έχουν δημιουργήσει.

Το πρώτο μέρος της σειράς (που μεταφράζουμε και δημοσιεύουμε εδώ) ασχολείται με την διεθνή πολιτική των BRICS όσον αφορά τις σχέσεις τους με το Ισραήλ και τη γενοκτονία που διεξάγει η ισραηλινή κυβέρνηση.

Στη συνέχεια, στα άλλα τμήματα της σειράς, ο συγγραφέας θα εξετάσει τη θέση των BRICS σε σχέση με άλλα διεθνή ζητήματα: τις επιθέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ισραήλ κατά του Ιράν, τους Χούθι, την εισβολή στην Ουκρανία, το ΝΑΤΟ κ.λπ. Θα εξετάσει επίσης τη θέση των BRICS σε θέματα όπως το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, το δολάριο, τη Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα, το G20, την οικολογική κρίση, κ.λπ.

• Α’Μέρος: Γιατί οι BRICS δεν καταγγέλλουν τη γενοκτονία που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γάζα [εδώ πιο κάτω]
• Β’Μέρος: Η παθητικότητα ή η συνενοχή των BRICS+ στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους

[Μέρος Α, 7 Αυγούστου 2015] [Μέρος Β, 9 Σεπτεμβρίου 2015]

---

Περιεχόμενα α’ Μέρους: Γιατί οι BRICS δεν καταγγέλλουν τη γενοκτονία στη Γάζα

• Είναι αλήθεια ότι οι BRICS δεν καταγγέλλουν τη γενοκτονία που διαπράττεται στη Γάζα;
• Είναι αλήθεια ότι οι BRICS δεν προτείνουν κυρώσεις κατά του Ισραήλ;
• Παίρνουν άραγε οι BRICS συγκεκριμένα μέτρα κατά της ισραηλινής κυβέρνησης;
• Οι BRICS διατηρούν άραγε εμπορικές σχέσεις με το Ισραήλ;
• Ποια είναι η θέση της Κίνας στις εμπορικές σχέσεις του Ισραήλ;
• Η Κίνα πραγματοποιεί επενδύσεις στο Ισραήλ;
• Ποιες είναι οι σχέσεις μεταξύ της ρωσικής και της ισραηλινής κυβέρνησης;
• Πού βρίσκεται το εμπόριο μεταξύ Ινδίας και Ισραήλ;
• Πώς είναι οι σχέσεις της Νότιας Αφρικής με το Ισραήλ;
• Ποιες είναι οι εμπορικές σχέσεις της Βραζιλίας με το Ισραήλ;
• Υπάρχει λοιπόν εμπόριο όπλων μεταξύ της Βραζιλίας και του Ισραήλ;
• Πώς συμπεριφέρεται η Αίγυπτος, πλήρες μέλος των BRICS, ως αλληλεγγύη προς τον παλαιστινιακό λαό;
• Τι γίνεται με το εμπόριο μεταξύ της Αιγύπτου και του Ισραήλ;
• Υπάρχει στρατιωτική συνεργασία μεταξύ της Αιγύπτου και του Ισραήλ;
• Ποιες σχέσεις διατηρούν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με το Ισραήλ;
• Υπάρχει εμπόριο όπλων μεταξύ του Ισραήλ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων;
• Υπάρχει άμεση συνεργασία των ενόπλων δυνάμεων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων με τον ισραηλινό στρατό;
• Σε τι συνίσταται η συνεργασία των ΗΑΕ με τις Ηνωμένες Πολιτείες στον στρατιωτικό τομέα;
• Ποια είναι η στάση της Αιθιοπίας απέναντι στο Ισραήλ; Υπάρχει στρατιωτική συνεργασία μεταξύ Ισραήλ και Αιθιοπίας;
• Ποιες σχέσεις διατηρεί η Ινδονησία με το Ισραήλ;
• Συμπέρασμα του πρώτου μέρους “Γάζα και BRICS”: Άρνηση να καταγγείλουν τη γενοκτονία και να επιβάλουν κυρώσεις

---

Είναι αλήθεια ότι οι BRICS δεν καταγγέλλουν τη γενοκτονία που διαπράττεται στη Γάζα;

Ναι. Στην τελική δήλωση της συνόδου κορυφής των BRICS που δημοσιεύθηκε στις 6 Ιουλίου 2025, οι BRICS δεν μιλάνε για γενοκτονία σε σχέση με τα γεγονότα που διαδραματίζονται στη Γάζα. Οι BRICS επικρίνουν τη χρήση βίας από το Ισραήλ στα σημεία 24 έως 27 της δήλωσης τους, αλλά δεν χρησιμοποιούν πουθενά τους όρους «γενοκτονία», «εθνοκάθαρση» ή «σφαγή». Είναι επίσης εντυπωσιακό το γεγονός ότι το τμήμα της δήλωσης της 7ης Ιουλίου 2025 που αναφέρεται στη Γάζα είναι σχεδόν πανομοιότυπο με αυτό που περιλαμβάνεται στην τελική δήλωση της προηγούμενης συνόδου κορυφής των BRICS που πραγματοποιήθηκε στο Καζάν της Ρωσίας τον Οκτώβριο του 2024 (σημείο 30 της τελικής δήλωσης, βλ. την αγγλική έκδοση στον επίσημο ρωσικό ιστότοπο, σε .pdf). Σαν η συσσώρευση των καθημερινών αποδεικτικών στοιχείων για τη γενοκτονία να μην δικαιολογούσε τη χρήση του όρου.

Είναι αλήθεια ότι οι BRICS δεν προτείνουν κυρώσεις κατά του Ισραήλ;

Ναι, είναι αλήθεια: στην τελική τους δήλωση, οι χώρες BRICS δεν προτείνουν κυρώσεις κατά του Ισραήλ. Δεν προτείνουν καν να αναστείλουν τις διάφορες συμφωνίες που τις συνδέουν με το κράτος του Ισραήλ. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη γενοκτονία και οι σφαγές των κατοίκων της Γάζας που αναζητούν τροφή δικαιολογούν και απαιτούν ενέργειες που να ξεπερνούν την απλή διαμαρτυρία εκ μέρους των BRICS και άλλων κρατών. Οι διαμαρτυρίες των ηγετών των BRICS ήταν εντελώς ανεπαρκείς ήδη τον Οκτώβριο του 2024, κατά τη σύνοδό τους στο Καζάν, και είναι ακόμη πιο ανεπαρκείς το 2025. Χρειάζονται συγκεκριμένες και ισχυρές πράξεις που μόνο οι κυβερνήσεις και οι πολυμερείς οργανισμοί μπορούν να αναλάβουν. Ασφαλώς, οι κινητοποιήσεις στους δρόμους, οι καταλήψεις πλατειών ή πανεπιστημίων, οι νομικές πρωτοβουλίες των οργανώσεων πολιτών είναι θεμελιώδεις, αλλά δεν αντικαθιστούν τις ενέργειες των κρατών και των διεθνών θεσμών.

Για να κατανοηθεί το πλαίσιο της τωρινής γενοκτονίας στη Γάζα και τις ευθύνες των δυτικών δυνάμεων, βλ.: Gilbert Achcar, «Gaza ou la faillite de l’Occident» (Η Γάζα ή η χρεοκοπία της Δύσης), Le Monde diplomatique, Ιούνιος 2025. Επίσης από τον Gilbert Achcar βλ.: Gaza, génocide annoncé – Un tournant dans l’histoire mondiale (Γάζα, μια προαναγγελθείσα γενοκτονία – Μια καμπή στην παγκόσμια ιστορία), La Dispute, Παρίσι, 2025.

Παίρνουν άραγε οι BRICS συγκεκριμένα μέτρα κατά της ισραηλινής κυβέρνησης;

Οι χώρες BRICS δεν λαμβάνουν κανένα συγκεκριμένο μέτρο κατά της ισραηλινής κυβέρνησης, κανένα μποϊκοτάζ, ούτε και κανένα εμπάργκο. Είναι αλήθεια ότι η Νότια Αφρική κατέθεσε καταγγελία κατά του Ισραήλ ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, κάτι που είναι θετικό, αλλά η πρακτική της έρχεται σε αντίθεση με αυτή τη νομική ενέργεια. Πράγματι, η Νότια Αφρική διατηρεί εμπορικές σχέσεις με το Ισραήλ, επιτρέποντας ιδιαίτερα στις νοτιοαφρικανικές εταιρείες να εξάγουν τακτικά με πλοίο φορτία άνθρακα προς το Ισραήλ.

Οι BRICS διατηρούν άραγε εμπορικές σχέσεις με το Ισραήλ;

Εκτός από το Ιράν, οι χώρες μέλη των BRICS διατηρούν εμπορικές σχέσεις με το Ισραήλ. Επιπλέον από τη Νότια Αφρική, και η Ρωσία, η Βραζιλία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αίγυπτος και η Κίνα συνεχίζουν να πωλούν καύσιμα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, άνθρακα κ.λπ.) στο Ισραήλ. Αυτό αποτελεί σημαντική βοήθεια για την ισραηλινή κυβέρνηση, η οποία χρειάζεται να διαφοροποιήσει τις πηγές ενεργειακού εφοδιασμού της, για να συνεχίσει τον πόλεμο και την κανονική της λειτουργία, ώστε να αποφύγει μια ανεξέλεγκτη αύξηση της δυσαρέσκειας στον ισραηλινό πληθυσμό.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη συνέχιση των εμπορικών σχέσεων μεταξύ των BRICS και του Ισραήλ κατά τη διάρκεια της γενοκτονίας, διαβάστε στα αγγλικά ή στα ισπανικά: Patrick Bond, «The Blessing» for genocide, δημοσιεύθηκε την 1η Οκτωβρίου 2024, La «bendición» para el genocidio.

Θα εξετάσουμε συνοπτικά τις σχέσεις των χωρών μελών των BRICS με το Ισραήλ.

Ποια είναι η θέση της Κίνας στις εμπορικές σχέσεις του Ισραήλ;

Η Κίνα είναι ο κύριος εμπορικός προμηθευτής του Ισραήλ. Η Κίνα πραγματοποιεί σημαντικές επενδύσεις στο Ισραήλ. Η Κίνα εξήγαγε προς το Ισραήλ προϊόντα αξίας 13 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2022, 16 δισεκατομμυρίων το 2023 και 19 δισεκατομμυρίων το 2024. Η ανάπτυξη αυτή συνεχίζεται και το 2025. Ο όγκος αυτών των εξαγωγών θα μπορούσε να ξεπεράσει κατά πολύ τα 20 δισεκατομμύρια δολάρια, εάν δεν ληφθούν μέτρα περιορισμού ή μποϊκοτάζ. Τα στοιχεία που αναφέρουμε προέρχονται κυρίως από το Israel Imports from China και το πρακτορείο ειδήσεων Xinhua. Σύμφωνα με κινεζικές πηγές, το 2023 η Κίνα ήταν η σημαντικότερη πηγή εισαγωγών για το Ισραήλ για τέταρτη συνεχή χρονιά. Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέχουν τη δεύτερη θέση. Το 2024, αυτή η κυρίαρχη θέση της Κίνας επιβεβαιώθηκε.

Μεταξύ των εμπορευμάτων που ανταλλάσσονται μεταξύ Ισραήλ και Κίνας, κυριαρχούν τα προϊόντα υψηλής τεχνολογίας: ηλεκτρικός/ηλεκτρονικός εξοπλισμός (εισαγωγές και εξαγωγές), βιομηχανικές μηχανές, οπτικά και ιατρικά προϊόντα συγκαταλέγονται μεταξύ των σημαντικότερων κατηγοριών που ανταλλάσσονται.

Το εμπορικό έλλειμμα του Ισραήλ με την Κίνα είναι πολύ σημαντικό. Το Ισραήλ εισάγει πολύ περισσότερα από την Κίνα από ό,τι εξάγει προς την Κίνα. Το εμπορικό έλλειμμα του Ισραήλ με την Κίνα έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Το 2024 ξεπέρασε τα 10 δισεκατομμύρια δολάρια.

Να σημειωθεί ότι, αν πάρουμε τις χώρες της ΕΕ ως σύνολο, η ΕΕ είναι ο κύριος προμηθευτής του Ισραήλ, με εξαγωγές προς το Ισραήλ ύψους περίπου 26 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2024. Στην πραγματικότητα, κάθε χώρα της ΕΕ προμηθεύει το Ισραήλ ξεχωριστά και, μεταξύ αυτών, η Γερμανία κατέχει την πρώτη θέση σε εξαγωγές προς το Ισραήλ, με περίπου 6 δισεκατομμύρια δολάρια. Για το λόγο αυτό, η Κίνα μπορεί να θεωρηθεί ο πρώτος προμηθευτής (με 19 δισεκατομμύρια δολάρια εξαγωγών από την Κίνα προς το Ισραήλ το 2024) και οι Ηνωμένες Πολιτείες ο δεύτερος προμηθευτής (με εξαγωγές προς το Ισραήλ που ξεπερνούν τα 9 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024).

Μεταξύ των βιομηχανικών προϊόντων που πωλεί η Κίνα στο Ισραήλ βρίσκονται και drones, που αρχικά δεν προορίζονται για στρατιωτική χρήση, αλλά μετατρέπονται σε όπλα από τον ισραηλινό στρατό για να σκοτώνουν Παλαιστίνιους πολίτες. Αυτό αποδεικνύεται από μια έρευνα που πραγματοποίησε το ανεξάρτητο ισραηλινό μέσο ενημέρωσης +972 Magazine, η οποία δείχνει ότι αυτά τα drones παράγονται από την ιδιωτική κινεζική εταιρεία Autel Robotics (με έδρα τη Σενζέν), η οποία παράγει drones EVO. Ακολουθεί ένα απόσπασμα από τα ευρήματα της έρευνας:

«Ο ισραηλινός στρατός έχει στρατιωτικοποιήσει έναν στόλο εμπορικών drones κατασκευασμένων στην Κίνα για να επιτίθεται στους Παλαιστινίους σε ορισμένες περιοχές της Γάζας, με στόχο να τους διώξει, όπως αποκαλύπτει έρευνα που διεξήγαγε το +972 Magazine και το Local Call. Σύμφωνα με συνεντεύξεις που πραγματοποιήθηκαν με επτά στρατιώτες και αξιωματικούς που υπηρέτησαν στη Λωρίδα της Γάζας, αυτά τα drones τα χειρίζονται χειροκίνητα στρατεύματα εδάφους και χρησιμοποιούνται συχνά για να βομβαρδίζουν Παλαιστίνιους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων παιδιών, με σκοπό να τους αναγκάσουν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους ή να τους εμποδίσουν να επιστρέψουν στις εκκενωμένες περιοχές. Οι στρατιώτες χρησιμοποιούν συνήθως drones EVO, που παράγονται από την κινεζική εταιρεία Autel, που προορίζονται κυρίως για φωτογραφία και κοστίζουν περίπου 10.000 NIS (περίπου 3.000 δολάρια) στο Amazon. Ωστόσο, χάρη σε ένα στρατιωτικό εξάρτημα που είναι γνωστό εσωτερικά ως «σιδερένια μπάλα», μια χειροβομβίδα μπορεί να στερεωθεί στο drone και να ρίχνεται με το πάτημα ενός κουμπιού για να εκραγεί στο έδαφος. Σήμερα, η πλειονότητα των ισραηλινών στρατιωτικών ταγμάτων στη Γάζα χρησιμοποιεί τα drones αυτά. Ο S., ένας ισραηλινός στρατιώτης που υπηρέτησε στην περιοχή της Ράφα φέτος, συντόνισε επιθέσεις με drones σε μια συνοικία της πόλης που ο στρατός είχε διατάξει να εκκενωθεί. Επί σχεδόν 100 ημέρες, που το τάγμα του επιχειρούσε στην περιοχή, οι στρατιώτες του πραγματοποίησαν δεκάδες επιθέσεις με drones, σύμφωνα με τις καθημερινές αναφορές του διοικητή του τάγματος που εξέτασαν οι +972 και Local Call. Στις αναφορές αυτές, όλοι οι Παλαιστίνιοι που σκοτώθηκαν καταγράφονταν ως «τρομοκράτες». Ωστόσο, ο S. κατέθεσε ότι, με εξαίρεση ένα άτομο που βρέθηκε να έχει στην κατοχή του ένα μαχαίρι και μία μόνο συνάντηση με ένοπλους μαχητές, οι δεκάδες άλλοι που σκοτώθηκαν –κατά μέσο όρο ένας την ημέρα στην περιοχή των μαχών του τάγματός του– δεν ήταν οπλισμένοι. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι επιθέσεις με drones πραγματοποιήθηκαν με σκοπό να σκοτώσουν, ενώ η πλειονότητα των θυμάτων βρισκόταν σε τέτοια απόσταση από τους στρατιώτες που δεν μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή»¹.[1] Βλ.: +972 Magazine, «Like a video game»: Israel enforcing Gaza evacuations with grenade-firing drones, 10 Ιουλίου 2025.

Σε ένα άρθρο, η Euro-Med Monitor, μια ανεξάρτητη ΜΚΟ με έδρα τη Γενεύη (Ελβετία), κατάγγελνε ήδη από τον Φεβρουάριο του 2024 τη χρήση από τον ισραηλινό στρατό των drones της AUTEL Robotics. Αυτή η ΜΚΟ, η οποία ασχολείται με την τεκμηρίωση παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας Αφρικής (MENA) και της Ευρώπης, είχε ζητήσει από τις κινεζικές εταιρείες, και ιδίως από την AUTEL, να συμμορφωθούν με το διεθνές δίκαιο:

«Στις περιοχές που πλήττονται από ένοπλες συγκρούσεις, οι εταιρείες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να καταστούν συνένοχες σε σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ως εκ τούτου, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε τέτοια περιβάλλοντα πρέπει να λάβουν μέτρα για τη μείωση αυτών των κινδύνων. Όταν ένα προϊόν χρησιμοποιείται καταχρηστικά, σε αντίθεση με τις διεθνείς υποχρεώσεις και τις μη βίαιες αξίες της επιχείρησης, ιδίως για στρατιωτικούς σκοπούς που οδηγούν σε εγκλήματα πολέμου ή σε σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η επιχείρηση πρέπει να αναλάβει δράση. Πρέπει να λάβει άμεσα μέτρα για να τερματίσει ή να αποτρέψει τη συμβολή της. Η Euro-Med Human Rights Monitor τονίζει ότι οι επιχειρήσεις, μεταξύ τους και η Autel Robotics, ενός κινεζικού κατασκευαστή ηλεκτρονικών ειδών και drones, πρέπει να συμμορφώνονται με το διεθνές δίκαιο»² .[2] Πηγή: Euro-Med Monitor, «Chinese companies must prevent their arms, drones from being used in Israeli international crimes» (Οι κινεζικές εταιρείες πρέπει να αποτρέψουν τη χρήση των όπλων και των drones τους σε διεθνή εγκλήματα του Ισραήλ), 1 Ιουλίου 2024.

Drones για πολιτική χρήση, που κατασκευάζει και μια άλλη κινεζική εταιρεία χρησιμοποιούνται επίσης από τον ισραηλινό στρατό στον πόλεμο κατά του παλαιστινιακού πληθυσμού της Γάζας. Πρόκειται για drones που κατασκευάζονται από την DJI (Da-Jiang Innovations), μια ιδιωτική κινεζική εταιρεία με έδρα τη Σενζέν (Κίνα), η οποία είναι παγκόσμιος ηγέτης στην κατασκευή πολιτικών και επαγγελματικών drones. Βλ. το άρθρο που δημοσιεύθηκε από το Al Jazeera στις 8 Μαΐου 2025: «Israel retrofitting DJI commercial drones to bomb and surveil Gaza».

Όπως το γράφει η Francesca Albanese, ειδική εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, στην έκθεσή της με τίτλο «Από την οικονομία της κατοχής στην οικονομία της γενοκτονίας», που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο του 2025:

«20. Όταν εμπορικές οντότητες συνεχίζουν τις δραστηριότητές τους και τις σχέσεις τους με το Ισραήλ –με την οικονομία του, τον στρατό του και τους δημόσιους και ιδιωτικούς τομείς του που συνδέονται με τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη– μπορούν να κριθούν ένοχες ως έχοντας εσκεμμένα συμβάλει: (α) στην παραβίαση του δικαιώματος των Παλαιστινίων στην αυτοδιάθεση, (β) Την προσάρτηση παλαιστινιακού εδάφους, τη διατήρηση της παράνομης κατοχής και, κατά συνέπεια, το έγκλημα της επιθετικότητας και τις σχετικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. (γ) Τα εγκλήματα του απαρτχάιντ και της γενοκτονίας. (δ) Άλλα συνδεόμενα εγκλήματα και παραβιάσεις. 21. Οι ποινικές και αστικές νομοθεσίες διαφόρων δικαιοδοσιών μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να θεωρηθούν οι εταιρικές οντότητες ή οι ηγέτες τους υπεύθυνοι για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και/ή εγκλήματα που εμπίπτουν στο διεθνές δίκαιο».

Η πλήρης έκθεση στα αγγλικά είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο εδώ.

Εναπόκειται, επομένως, στις αρχές της χώρας όπου εδρεύουν αυτές οι εταιρείες, καθώς και στις ίδιες τις εταιρείες που έχουν την ευθύνη, να αποφεύγουν κάθε μορφή συνεργασίας με τις ισραηλινές αρχές: αυτό ισχύει τόσο για την Κίνα όσο και για τον υπόλοιπο κόσμο.

Η Κίνα πραγματοποιεί επενδύσεις στο Ισραήλ;

Η Κίνα έχει πραγματοποιήσει σημαντικές επενδύσεις σε δύο ισραηλινά λιμάνια στρατηγικής σημασίας, το λιμάνι της Χάιφα και το λιμάνι του Ασντόντ, τα οποία βρίσκονται και τα δύο στη Μεσόγειο. Η κινεζική εταιρεία China Harbor Engineering Company, θυγατρική της China Communications Construction Company, εκσυγχρόνισε και ανέπτυξε τον λιμενικό τερματικό σταθμό του Ασντόντ. Το έργο αυτό επέτρεψε την αύξηση της χωρητικότητας των λιμενικών εγκαταστάσεων και τη βελτίωση των υποδομών, προκειμένου να ανταποκριθούν στην αύξηση του διεθνούς εμπορίου. Το λιμάνι του Ασντόντ είναι ένας από τους κύριους εμπορικούς κόμβους του Ισραήλ. Ο εκσυγχρονισμός του ενίσχυσε τη στρατηγική του θέση στην περιοχή, διευκολύνοντας έτσι τις συναλλαγές μεταξύ Κίνας και Ισραήλ, ιδίως στο πλαίσιο της νέας οδού του μεταξιού (Belt and Road Initiative ή BRI). Η China National Offshore Oil Corporation (CNOOC), μια άλλη μεγάλη κινεζική εταιρεία, απέκτησε σημαντικό μερίδιο του τερματικού σταθμού εμπορευματοκιβωτίων της Χάιφα, στο πλαίσιο μιας συνεργασίας με την ισραηλινή κυβέρνηση. Το έργο αυτό, όπως και αυτό του Ασντόντ, επέτρεψε στο Ισραήλ να προσελκύσει επενδύσεις για τη βελτίωση των λιμενικών υποδομών. Στην περίπτωση των εγκαταστάσεων του λιμανιού της Χάιφα, οι κινεζικές επενδύσεις πραγματοποιούνται εν μέρει μέσω συνεργασίας με ινδικές εταιρείες. Πέρα από τα λιμάνια, κινεζικές εταιρείες επενδύουν επίσης σε άλλους τομείς υποδομών, όπως οι μεταφορές, η ενέργεια και η υψηλή τεχνολογία. Για παράδειγμα, βρίσκονται σε εξέλιξη έργα στους τομείς των έξυπνων τεχνολογιών μεταφορών, της τεχνητής νοημοσύνης, της κυβερνοασφάλειας και των τηλεπικοινωνιών, με τη συμμετοχή μεγάλων κινεζικών εταιρειών όπως η Huawei και η ZTE.

Ποιες είναι οι σχέσεις μεταξύ της ρωσικής και της ισραηλινής κυβέρνησης;

Είναι γνωστό ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Νετανιάχου έχουν καλή γνώμη ο ένας για τον άλλον, παρόλο που η Ρωσία επικρίνει δημοσίως το Ισραήλ για την πολιτική του στη Μέση Ανατολή. Μέχρι στιγμής, σε καμία από τις δηλώσεις του, ο Πούτιν δεν έχει καταγγείλει τη γενοκτονία που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γάζα. Αντίθετα, έχει χρησιμοποιήσει πολύ συχνά τον όρο γενοκτονία για να δικαιολογήσει την εισβολή στην Ουκρανία και την προσάρτηση μέρους του εδάφους της. Στην ομιλία του στις 24 Φεβρουαρίου 2022 για να δικαιολογήσει την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία, ο Πούτιν δήλωσε:

«Στόχος μας είναι να προστατεύσουμε τους ανθρώπους που έχουν πέσει θύματα γενοκτονίας από το καθεστώς του Κιέβου τα τελευταία οκτώ χρόνια. Θα προσπαθήσουμε να αποστρατιωτικοποιήσουμε και να αποναζιστικοποιήσουμε την Ουκρανία»³[3].

Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι την 1η Ιουλίου 2025, ο Σεργκέι Λαβρόφ, υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, λίγες ημέρες πριν μεταβεί στη σύνοδο κορυφής των BRICS στο Ρίο, δήλωσε:

«Με ικανοποίηση διαπιστώνουμε ότι ο αρχηγός της νέας ισραηλινής κυβέρνησης Μπέντζαμιν Νετανιάχου έχει δηλώσει δύο φορές μέσα σε ένα μήνα ότι επιθυμεί να επιλύσει το παλαιστινιακό ζήτημα με μια λύση δύο κρατών. Ελπίζουμε ότι αυτή η θέση θα υποστηριχθεί με συγκεκριμένες ενέργειες. Από την πλευρά μας, θα συνεχίσουμε να συμβάλλουμε στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, τόσο μέσω διμερών διαύλων όσο και σε διάφορες διεθνείς πλατφόρμες, ιδίως στο πλαίσιο του Κουαρτέτου των διεθνών μεσολαβητών για τη Μέση Ανατολή. Πρέπει να παρακολουθούμε στενά την κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας, όπου ο πληθυσμός εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρά ανθρωπιστικά προβλήματα. Πρέπει να ληφθούν μέτρα για την άρση του αποκλεισμού ή, τουλάχιστον, για τη μείωση του». (βλ. ολόκληρη τη δήλωση στον επίσημο ιστότοπο του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας)⁴.

Όπως μπορεί ο καθένας να το διαπιστώσει σε αυτή τη δήλωση, ο Σεργκέι Λαβρόφ δεν καταγγέλλει καθόλου τη γενοκτονία που βρίσκεται σε εξέλιξη και η στάση του απέναντι στον φασίστα πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου είναι θετική, κάτι που είναι απολύτως απαράδεκτο.

Το Ισραήλ εξακολουθεί να εξαρτάται εν μέρει από τη Ρωσία για την προμήθεια τροφίμων (δημητριακά) και ενέργειας (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, άνθρακα), παρά τις γεωπολιτικές εντάσεις. Το Ισραήλ εξάγει στη Ρωσία προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας: αγροτικά προϊόντα, ιατρικό εξοπλισμό, χημικά και ηλεκτρονικά. Το Ισραήλ έχει σημαντικό εμπορικό έλλειμμα με τη Ρωσία. Το 2023, ο όγκος του εμπορίου είχε μειωθεί λόγω των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία, αλλά το 2024 ανέκαμψε. Ο όγκος των συναλλαγών είχε φτάσει τα 3,5 δισεκατομμύρια το 2022, έπεσε στα 2,6 δισεκατομμύρια το 2023 και ανέκαμψε στα 3,9 δισεκατομμύρια το 2024. Συνοψίζοντας, το Ισραήλ, στην πράξη, δεν εφαρμόζει τις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας μετά την εισβολή στην Ουκρανία και η Ρωσία δεν εφαρμόζει κυρώσεις κατά του Ισραήλ παρά τη συνεχιζόμενη γενοκτονία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από την εισβολή στην Ουκρανία το 2022, εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια (περίπου 300 εκατομμύρια δολάρια ανά τρίμηνο) έχουν μεταφερθεί στο Ισραήλ μέσω λογαριασμών ολιγαρχών ή νέων μεταναστών. Βλ., στα αγγλικά, “Over 95,000 Russians Have Relocated to Israel”. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι περίπου 500 στρατιώτες του ισραηλινού στρατού με ρωσικό διαβατήριο συμμετείχαν στις επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας μεταξύ Οκτωβρίου 2023 και Μαρτίου 2024, 9 από τους οποίους έχασαν τη ζωή τους. Η πληροφορία αυτή δόθηκε από τις ίδιες τις ισραηλινές αρχές. Βλέπε The Israeli embassy announced the number of Russians mobilized into the IDF who died in Gaza και Israel supports families of 9 killed Russian IDF servicemen — envoy. Για το έτος 2025, δεν διαθέτουμε ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τους αριθμούς, αλλά είναι αποδεδειγμένο ότι στρατιώτες του ισραηλινού στρατού που συμμετέχουν στη γενοκτονία έχουν διπλή υπηκοότητα, ρωσική και ισραηλινή. Οι ρωσικές αρχές δεν επικρίνουν τους Ρώσους που έχουν στρατευτεί στον ισραηλινό στρατό, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που υπηρετούν στη Γάζα.

Πού βρίσκεται το εμπόριο μεταξύ Ινδίας και Ισραήλ;

Ο όγκος του εμπορίου μεταξύ Ινδίας και Ισραήλ αυξάνεται και ανέρχεται σε περίπου 10 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Ινδία προμηθεύει το Ισραήλ με πετρελαϊκά προϊόντα, διαμάντια και άλλους πολύτιμους λίθους, χημικά και φαρμακευτικά προϊόντα, καθώς και με όπλα (συμπεριλαμβανομένων και drones).

Το Ισραήλ προμηθεύει όπλα (πύραυλους), πυρομαχικά και αμυντικά συστήματα στην Ινδία. Σύμφωνα με τον ιστότοπο Moneycontrol.com, έναν από τους σημαντικότερους οικονομικούς ιστότοπους της Ινδίας, το εμπόριο όπλων μεταξύ Ισραήλ και Ινδίας πολλαπλασιάστηκε κατά 33 φορές σε 10 χρόνια, μεταξύ 2015 και 2024, φτάνοντας το 2024 τα 185 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Το περιοδικό New Internationalist γράφει στην έκδοση του Ιανουαρίου 2025:

«Ινδικές εταιρείες όπως η Adani-Elbit Advanced Systems India, η Premier Explosives και η κρατική εταιρεία Munitions India προμηθεύουν εντατικά drones και όπλα στο Ισραήλ, την ώρα που το τελευταίο συνεχίζει τον γενοκτονικό του πόλεμο κατά του πληθυσμού της Γάζας. Τον Απρίλιο, προκειμένου να μην θέσει σε κίνδυνο αυτές τις συμφωνίες, η Ινδία απείχε από την ψηφοφορία για ένα ψήφισμα του ΟΗΕ που ζητούσε κατάπαυση του πυρός και εμπάργκο όπλων προς το Ισραήλ. Από την πλευρά του, το Ισραήλ συνέχισε να προμηθεύει αδιάκοπα στρατιωτικό υλικό στην Ινδία, κάτι που αποτελεί σημαντική δέσμευση, δεδομένου ότι το Ισραήλ έχει αναβάλει εξαγωγές όπλων προς άλλες χώρες αξίας άνω των 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων μετά τον Οκτώβριο του 2023. Από την άνοδο του πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι στην εξουσία το 2014, η Ινδία έχει καταστεί βασικός παράγοντας στο εμπόριο όπλων του Ισραήλ. Ως ο μεγαλύτερος εισαγωγέας όπλων στον κόσμο, αυτή η χώρα της Νότιας Ασίας έχει καταστεί ο πιο αξιόπιστος αγοραστής του Ισραήλ, αντιπροσωπεύοντας το 37 % των συνολικών εξαγωγών όπλων του»⁵. Mohammad Asif Khan, “Partners in power : Israel, India and the arms trade”, 1 January 2025, New Internationalist.

Σχετικά με την προμήθεια όπλων στο Ισραήλ από την Adani-Elbit Advanced Systems India, διαβάστε στα αγγλικά India: Report alleges Adani-Elbit Advanced Systems India Ltd. & Munitions India Ltd. were authorised to continue to send arms products to Israel amid continued war on Gaza.

Διαβάστε επίσης: https://www.stopadani.com/adani_groups_business_with_israel Σχετικά με τις νέες συνεργασίες μεταξύ της Adani, της Elbit και μιας αμερικανικής εταιρείας όπλων, διαβάστε Adani Defence & Aerospace and Sparton Enter Strategic Partnership to Indigenise Anti-Submarine Warfare Solutions (Sonobuoys) for India στον ιστότοπο της Adani Adani’s weapons business with Israel.

Τίποτα δεν υποδηλώνει κάποια πρόθεση αλλαγής της φιλοϊσραηλινής στάσης του Ινδού πρωθυπουργού (ο οποίος παρέστη αυτοπροσώπως στη σύνοδο κορυφής των BRICS στο Ρίο τον Ιούλιο του 2025). Η Ινδία και το Ισραήλ ελπίζουν να συνάψουν συμφωνία ελεύθερου εμπορίου πριν από το τέλος του 2025. Σύμφωνα με την εφημερίδα Times of Israël της 18ης Φεβρουαρίου 2025:

«Το Ισραήλ και η Ινδία επιδιώκουν να υπογράψουν φέτος μια πολυαναμενόμενη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, μετά την απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αναδιοργανώσει τα σχέδια για μια εμπορική οδό μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ινδίας που θα διέρχεται από το Ισραήλ». 

Όσον αφορά τη στάση της Ινδίας απέναντι στην Παλαιστίνη, παρατηρήθηκε μια σημαντική αλλαγή υπέρ του Ισραήλ, ιδίως μετά την εκλογή του Ναρέντρα Μόντι. Το 2017, έγινε ο πρώτος πρωθυπουργός της Ινδίας που επισκέφθηκε το Ισραήλ χωρίς να επισκεφθεί την Παλαιστίνη, σπάζοντας έτσι την παράδοση. Η κυβέρνηση Μόντι απέφυγε να επικρίνει άμεσα το Ισραήλ, ιδίως κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών της Γάζας (2014, 2021, 2023, 2024 και 2025) και των βιαιοτήτων που διαπράχθηκαν από τους εποίκους στη Δυτική Όχθη. Στο εσωτερικό της χώρας, η αλληλεγγύη προς την Παλαιστίνη δέχεται όλο και περισσότερες επιθέσεις, επικρίνεται ή απονομιμοποιείται από την ινδουιστική δεξιά, ιδίως στο πολιτικό και ιδεολογικό κλίμα που διαμορφώνει το Bharatiya Janata Party (BJP) του Μόντι.

Πώς είναι οι σχέσεις της Νότιας Αφρικής με το Ισραήλ;

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι η κυβέρνηση της Νότιας Αφρικής κατέθεσε καταγγελία κατά του Ισραήλ στις 29 Δεκεμβρίου 2023 ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔ), του δικαστηρίου των Ηνωμένων Εθνών που είναι αρμόδιο για την επίλυση διαφορών μεταξύ κρατών. Η Πρετόρια κατηγορεί το Ισραήλ ότι παραβιάζει τη Σύμβαση για την πρόληψη και την καταστολή του εγκλήματος της γενοκτονίας με τη στρατιωτική του επίθεση στη Γάζα. Η αίτηση της Νότιας Αφρικής προβάλλει τις κατηγορίες της σε αυτό που καταγγέλλει ως το ευρύτερο πλαίσιο της συμπεριφοράς του Ισραήλ απέναντι στους Παλαιστινίους κατά τη διάρκεια των εβδομήντα πέντε χρόνων απαρτχάιντ, των πενήντα έξι χρόνων πολεμικής κατοχής του παλαιστινιακού εδάφους και των δεκαέξι χρόνων αποκλεισμού της Λωρίδας της Γάζας. Στην απόφασή του της 26ης Ιανουαρίου 2024, το Δικαστήριο, αν και δεν έκανε δεκτό το αίτημα της Νότιας Αφρικής να απαιτήσει από το Ισραήλ την αναστολή των στρατιωτικών του επιχειρήσεων στη Γάζα, διατάζει το Ισραήλ να λάβει μέτρα για την πρόληψη πράξεων γενοκτονίας στη Λωρίδα της Γάζας. Παρά ταύτα, το Ισραήλ συνέχισε και μετά τη γενοκτονία του παλαιστινιακού λαού στη Γάζα και ενίσχυσε τον αποκλεισμό της ανθρωπιστικής βοήθειας.

Η Νότια Αφρική συνέβαλε στη δημιουργία, τον Ιανουάριο του 2025, της «ομάδας της Χάγης» για τον συντονισμό νομικών και διπλωματικών μέτρων κατά της πολιτικής του Ισραήλ στη Γάζα (βλ.: South Africa and Malaysia to launch campaign to protect international justice). Σύμφωνα με την εναρκτήρια δήλωσή της, οι κύριες δεσμεύσεις συνίστανται στην απαίτηση τήρησης των αποφάσεων του Διεθνούς Δικαστηρίου και των ενταλμάτων σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) κατά Ισραηλινών ηγετών, στην απαγόρευση της χορήγησης όπλων ή καυσίμων (για στρατιωτικούς σκοπούς) που ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν στη σύγκρουση και στον αποκλεισμό της πρόσβασης στα λιμάνια σε πλοία που μεταφέρουν στρατιωτικό υλικό προς το Ισραήλ. Τα ιδρυτικά κράτη μέλη της ομάδας είναι η Νότια Αφρική, η Κολομβία, το Μπελίζ, η Βολιβία, η Κούβα, η Ονδούρα, η Μαλαισία, η Ναμίμπια και η Σενεγάλη. Μια έκτακτη συνάντηση πραγματοποιήθηκε στα μέσα Ιουλίου 2025 στη Μπογκοτά.

Από την πλευρά των BRICS, από τα 4 ιδρυτικά τους κράτη (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα), μέχρι στιγμής κανένα τους δεν έχει προσχωρήσει στην καταγγελία της Νότιας Αφρικής, ενώ υπάρχουν κάπου 15 κράτη που έχουν προσχωρήσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην καταγγελία αυτή. Από τα 5 κράτη BRICS, μόνο η Βραζιλία, πολύ αργά, δηλαδή τον Ιούλιο του 2025, ανακοίνωσε την πρόθεσή της να προσχωρήσει στο μέλλον στην καταγγελία κατά του Ισραήλ. Αν λάβουμε υπόψη τα 10 κράτη που απαρτίζουν το 2025 τα BRICS, μέχρι στιγμής μόνο η Αίγυπτος έχει προσχωρήσει στην καταγγελία.

Από την πλευρά της Νότιας Αφρικής, αυτό που είναι κατακριτέο και πολύ σοβαρά ασυνεπές σε σχέση με τη δίκαιη καταγγελία της κατά του Ισραήλ, είναι ότι συνεχίζει να εμπορεύεται με αυτή τη χώρα, ιδίως τροφοδοτώντας την με άνθρακα. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, το 15% του άνθρακα που καταναλώνει το Ισραήλ προέρχεται από τη Νότια Αφρική. Ο Patrick Bond, καθηγητής πανεπιστημίου στη Νότια Αφρική, καταγγέλλει τακτικά τις παραδόσεις άνθρακα από τη Νότια Αφρική στο Ισραήλ. Διαβάστε σχετικά στα αγγλικά: ‘The Blessing’ for genocide και στα ισπανικά La “bendición” para el genocidio. Σύμφωνα με τον Patrick Bond, το κύριο επιχείρημα που προβάλλουν οι αρχές της Πρετόρια για να δικαιολογήσουν τη συνέχιση της προμήθειας άνθρακα στο Ισραήλ είναι ότι, σε αντίθετη περίπτωση, αυτό θα ήταν αντίθετο με τους κανόνες του ΠΟΕ. Ο Patrick Bond απαντά ότι αυτό το επιχείρημα δεν είναι καθόλου σοβαρό, καθώς τα τελευταία χρόνια ένας σημαντικός αριθμός κρατών παραβιάζει τους κανόνες του ΠΟΕ χωρίς να συμβαίνει τίποτα. Μπορούμε να προσθέσουμε ότι αν η Νότια Αφρική σταματούσε το εμπόριό της με το Ισραήλ, η πράξη της θα ήταν αναμφισβήτητα νόμιμη.

Πράγματι, όπως γράφει η Francesca Albanese, ειδική εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, στο σημείο 89 της έκθεσής της με τίτλο «Από την οικονομία της κατοχής στην οικονομία της γενοκτονίας»:

«Τα εξορυκτικά και μεταλλευτικά συγκροτήματα, ενώ παρέχουν πηγές ενέργειας για πολιτικούς σκοπούς, τροφοδοτούν και τις στρατιωτικές και ενεργειακές υποδομές του Ισραήλ, οι οποίες χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία συνθηκών διαβίωσης που αποσκοπούν στην καταστροφή του παλαιστινιακού λαού»⁶. Η πλήρης έκθεση στα αγγλικά είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η εξαιρετικά σημαντική έκθεση δημοσιοποιήθηκε στα τέλη Ιουνίου 2025, πριν από τη σύνοδο κορυφής των BRICS. Ωστόσο, η τελική δήλωση της συνόδου κορυφής των BRICS που δημοσιοποιήθηκε στις 6 Ιουλίου 2025 δεν την αναφέρει καν.

Ο Patrick Bond συγκέντρωσε ένα σημαντικό αρχείο σχετικά με τον νοτιοαφρικανικό όμιλο όπλων Paramount Group, του οποίου επικεφαλής είναι ο Ivor Ichikowitz, για να καταγγείλει τη στενή συνεργασία μεταξύ αυτής της εταιρείας, του Ισραήλ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ). Ο Bond καταγγέλλει ιδίως τη συνεργασία του Paramount Group με την ισραηλινή εταιρεία όπλων Elbit. Το αρχείο του με τίτλο «Το εμπόριο μεταξύ Νότιας Αφρικής και Ισραήλ περιλαμβάνει όπλα;» («Does SA-Israel trade include armaments?») δημοσιεύθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2024.

Πρέπει να γνωρίζουμε ότι το αφεντικό της Paramount Group, ο Ivor Ichikowitz, καταδίκασε την καταγγελία που υπέβαλε η Νότια Αφρική κατά του Ισραήλ. Έγραψε στο περιοδικό Fortune:

«Η πρόσφατη στάση της Νότιας Αφρικής, ανοιχτά εχθρική προς το Ισραήλ και πολύ ευνοϊκή προς τη Χαμάς, η οποία οδήγησε στην παραπομπή του κράτους του Ισραήλ ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔ), θα μπορούσε κάλλιστα να οδηγήσει σε κυρώσεις και στον αποκλεισμό της Νότιας Αφρικής από την AGOA, μια προοπτική που εξακολουθεί να βαραίνει στις σχέσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Νότιας Αφρικής»⁷. Πηγή: Ivor Ichikowitz, “South Africa should be truly non-aligned–and stop risking its vital trade ties with the West”, Fortune, 26 janvier 2024.

Ο Πάτρικ Μποντ, διάφορα κινήματα της Νότιας Αφρικής και πολλοί ακτιβιστές καλούν τις αρχές της Πρετόρια να επιβάλουν κυρώσεις στο Ισραήλ, απαγορεύοντας την εξαγωγή άνθρακα προς τη χώρα αυτή και, ιδίως, σταματώντας όλες τις εμπορικές σχέσεις.

Ποιες είναι οι εμπορικές σχέσεις της Βραζιλίας με το Ισραήλ;

Ο όγκος του εμπορίου μεταξύ της Βραζιλίας και του Ισραήλ ανέρχεται σε λίγο λιγότερο από 2 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Βραζιλία εισάγει περισσότερα προϊόντα από το Ισραήλ απ’ ό,τι εξάγει προς το Ισραήλ. Η Βραζιλία εξάγει αργό πετρέλαιο προς το Ισραήλ, το οποίο αποτελεί το 1/4 των εξαγωγών της προς τη χώρα αυτή. Εξάγει επίσης κρέας, το οποίο αντιπροσωπεύει περίπου το 20% των εξαγωγών της, και γενετικά τροποποιημένους σπόρους σόγιας, επίσης κατά 20%. Το υπόλοιπο: κασέρ κοτόπουλο, όπλα, κ.λπ.

Υπάρχει λοιπόν εμπόριο όπλων μεταξύ της Βραζιλίας και του Ισραήλ;

Ναι. Το 2024, για παράδειγμα, η Βραζιλία εξήγαγε όπλα προς το Ισραήλ για ένα περιορισμένο ποσό (λίγο λιγότερο από 2 εκατομμύρια δολάρια), αλλά επρόκειτο βασικά για πυρομαχικά (Brazil Exports of arms and ammunition, parts and accessories to Israel). Το 2024, η Βραζιλία εισήγαγε πολεμικά όπλα από το Ισραήλ αξίας λίγο λιγότερο από 9 εκατομμύρια δολάρια (βλ. Brazil Imports from Israel of Military Weapons, Other than Revolvers, Pistols). Η Βραζιλία συνεχίζει λοιπόν να εμπορεύεται όπλα παρά τη γενοκτονία και, κυρίως, διατηρεί σημαντική τεχνολογική συνεργασία στον τομέα της άμυνας, κυρίως με την ισραηλινή εταιρεία Elbit Systems (βλ. επίσημη ιστοσελίδα https://www.elbitsystems.com/) και τη βραζιλιάνικη θυγατρική της, την Ares Aeroespacial e Defesa. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι η εταιρεία Elbit System αναφέρεται ρητά στην έκθεση και περιλαμβάνεται στον κατάλογο των εταιρειών όπλων που συνεργάζονται άμεσα στη γενοκτονία, σύμφωνα με την Francesca Albanese, ειδική εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη.

Στο σημείο 31 της έκθεσής της, η Francesca Albanese γράφει:

«Το στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα έχει καταστεί ο οικονομικός πυλώνας του κράτους. Μεταξύ 2020 και 2024, το Ισραήλ ήταν ο όγδοος εξαγωγέας όπλων στον κόσμο. Οι δύο μεγαλύτερες εταιρείες όπλων του Ισραήλ –η Elbit Systems, που δημιουργήθηκε ως σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα και στη συνέχεια ιδιωτικοποιήθηκε, και η δημόσια εταιρεία Israel Aerospace Industries (IAI)– συγκαταλέγονται μεταξύ των 50 μεγαλύτερων κατασκευαστών όπλων στον κόσμο. Από το 2023, η Elbit συνεργάζεται στενά με τις ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις, ενσωματώνοντας βασικό προσωπικό στο Υπουργείο Άμυνας, και έλαβε το ισραηλινό βραβείο άμυνας 2024. Η Elbit και η IAI παρέχουν βασικό εθνικό εφοδιασμό σε όπλα και ενισχύουν τις στρατιωτικές συμμαχίες του Ισραήλ μέσω της εξαγωγής όπλων και της κοινής ανάπτυξης στρατιωτικών τεχνολογιών»⁸.

Στο σημείο 33 προσθέτει:

«Τα drones, εξακόπτερα και τετρακόπτερα, ήταν επίσης μηχανές θανάτου που κυριάρχισαν στον ουρανό της Γάζας. Τα drones, τα οποία έχουν αναπτυχθεί σε μεγάλο βαθμό και παρέχονται από τις εταιρείες Elbit Systems και IAI, πετούν εδώ και καιρό παράλληλα με τα μαχητικά αεροσκάφη, παρακολουθώντας τους Παλαιστινίους και παρέχοντας πληροφορίες για τους στόχους. Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών, με την υποστήριξη αυτών των εταιρειών και τη συνεργασία ιδρυμάτων όπως το Massachusetts Institute of Technology (MIT), τα ισραηλινά drones εξοπλίστηκαν με αυτοματοποιημένα οπλικά συστήματα και απέκτησαν την ικανότητα να πετούν σε σχηματισμό σμήνους»⁹.

Η συνεργασία μεταξύ της Βραζιλίας και του Ισραήλ στον στρατιωτικό τομέα μέσω της Elbit και της θυγατρικής της ARES είναι αποδεδειγμένη. Για παράδειγμα, η Ares προμήθευσε τηλεχειριζόμενους σταθμούς όπλων (RCWS, REMAX) στη Βραζιλία στο πλαίσιο σύμβασης ύψους περίπου 100 εκατομμυρίων δολαρίων. Η συνεργασία πάει πέρα από τις φυσικές ανταλλαγές, με μεταφορά τεχνολογίας, συμπαραγωγή και εκπαίδευση μέσω της Elbit/Ares.

Επιπλέον, τον Απρίλιο του 2024, υπό την πίεση του Υπουργείου Άμυνας, το πρόγραμμα VBCOAP (armored self propelled howitzer) της Βραζιλίας ανέδειξε το σύστημα ATMOS 2000 155 mm τοποθετημένο σε φορτηγό (Tatra T 815 6×6) που αναπτύχθηκε από την Elbit Systems ως νικητή ενός διαγωνισμού στον οποίο συμμετείχαν επίσης τα Caesar (Γαλλία), το SH 15 (Κίνα) και το Zuzana 2 (Σλοβακία/Τσεχία). Η αρχική σύμβαση προβλέπει την αγορά 36 ολμοβόλων: 2 μονάδες προβλέπεται να εξοπλιστούν εντός 12 μηνών για τεχνική και επιχειρησιακή αξιολόγηση στη Βραζιλία. Τα υπόλοιπα 34 συστήματα θα παραδίδονται ετησίως έως το 2034. Το συνολικό ποσό της σύμβασης εκτιμάται σε 150,2 δισεκατομμύρια δολάρια, ή ακόμη και 210 εκατομμύρια δολάρια σύμφωνα με ορισμένες πηγές (βλ. τη βραζιλιάνικη εφημερίδα The Rio Times: Lula’s Brazil Acquires Israeli Defense Tech Despite Criticism Over Gaza Conflict). Κατά τη στιγμή της σύνταξης του παρόντος άρθρου, το έργο έχει «παγώσει» από τον Οκτώβριο του 2024 λόγω των επικρίσεων του προέδρου Λούλα ντα Σίλβα κατά του Ισραήλ και του πολέμου στη Γάζα (Brazil’s deal for Israeli howitzers ‘frozen’ over Gaza war). Ωστόσο, δεν έχει υπογραφεί κανένα εκτελεστικό διάταγμα ακύρωσης. Από την ανακοίνωση ότι “παγώνει” η σύμβαση, το υπουργείο Άμυνας της Βραζιλίας και ο αρχηγός του στρατού προσπαθούν να ξεμπλοκάρουν το θέμα και να πείσουν τον πρόεδρο να προχωρήσει στις παραδόσεις, ιδίως των δύο πρωτότυπων μονάδων για επιχειρησιακές δοκιμές. Στα τέλη Ιουλίου 2025, ο υπουργός Εξωτερικών της Βραζιλίας, Mauro Vieira, ανακοίνωσε μια σκλήρυνση της στάσης της Βραζιλίας έναντι του Ισραήλ και τη διακοπή του εμπορίου όπλων με το Ισραήλ (στα πορτογαλικά: Brasil aplicará sanções a Israel por “genocídio” em Gaza, diz chanceler na ONU).

Πώς συμπεριφέρεται η Αίγυπτος, πλήρες μέλος των BRICS, ως αλληλεγγύη προς τον παλαιστινιακό λαό;

Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να τονιστεί το γεγονός ότι τον Ιούνιο του 2025 οι αιγυπτιακές αρχές κατέστειλαν και εμπόδισαν χιλιάδες ανθρώπους από δεκάδες διαφορετικές χώρες να μετακινηθούν στη χώρα για να φτάσουν στο συνοριακό σταθμό της Ράφα, προκειμένου να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους προς τον παλαιστινιακό λαό, να απαιτήσουν το τέλος της γενοκτονίας και να υποστηρίξουν την ανάγκη για κατάπαυση του πυρός. Πράγματι, στις 10 Ιουνίου 2025, ακτιβιστές από περισσότερες από 50 χώρες ξεκίνησαν την Παγκόσμια Πορεία για τη Γάζα, μια πρωτοβουλία πολιτών που υποστηρίζεται από μια ευρεία διεθνή συμμαχία με σκοπό να καταγγείλει τον ισραηλινό αποκλεισμό και να απαιτήσει το άνοιγμα ενός ανθρωπιστικού διαδρόμου προς τη Γάζα μέσω του συνοριακού σταθμού της Ράφα. Ωστόσο, οι αιγυπτιακές αρχές εμπόδισαν τη διεξαγωγή της πορείας, κινητοποιώντας από την αρχή μια εκστρατεία δυσφήμισης των διοργανωτών στα μέσα ενημέρωσης. Η καταστολή εντάθηκε με συλλήψεις (σε δρόμους, ξενοδοχεία και εστιατόρια), κατασχέσεις διαβατηρίων και καταστροφές τηλεφώνων, καθώς και με την παρεμπόδιση των κονβόι να φύγουν από το Κάιρο. Βίαιες πράξεις και συλλήψεις παρατηρήθηκαν επίσης στην Ισμαΐλια, όπου συνελήφθησαν 200 ακτιβιστές. Αναφέρθηκαν επίσης αρκετές απελάσεις και ανακρούσεις στο αεροδρόμιο. (Βλ: Egypt Cracks Down on the “Global March to Gaza”.

Αυτή η καταστολή αντικατοπτρίζει την αυξανόμενη συνεργασία μεταξύ της Αιγύπτου, του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών, σε βάρος της αλληλεγγύης προς την Παλαιστίνη. Πράγματι, την εποχή του Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ, η Αίγυπτος αρνήθηκε κάθε εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ και συνέχισε να επικρίνει σφοδρά τις ισραηλινές καταχρήσεις εναντίον των Παλαιστινίων. Ωστόσο, ο διάδοχός του, ο Ανουάρ Σαντάτ, υπέγραψε ειρηνευτική συνθήκη με το Ισραήλ το 1979, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Πολιτειών. Η συνθήκη αυτή, που θεωρήθηκε προδοσία από τους Παλαιστινίους και τους λαούς της περιοχής, συμπεριλαμβανομένου του αιγυπτιακού λαού, άνοιξε το δρόμο για μια αυξανόμενη στρατιωτική, ασφάλειας και οικονομική συνεργασία. Με την προεδρία του Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι, αυτή η εξομάλυνση εντάθηκε σε πρωτοφανή επίπεδα, με συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας, αυξημένη οικονομική εξάρτηση από το ισραηλινό φυσικό αέριο, σιωπηρή υποστήριξη του αποκλεισμού της Γάζας, αυστηρό έλεγχο του συνοριακού σταθμού της Ράφα και κατεδάφιση των εμπορικών τούνελ προς τη Γάζα. Το καθεστώς συνεχίζει να καταστέλλει συστηματικά τις φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις και ακόμη και συμβολικές κινήσεις όπως το να κρατάει κανείς μια παλαιστινιακή σημαία μπορεί να οδηγήσει σε κατηγορίες για τρομοκρατία.

Τι γίνεται με το εμπόριο μεταξύ της Αιγύπτου και του Ισραήλ;

Το 2022: το εμπόριο μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ εκτιμήθηκε σε περίπου 300 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, έναντι περίπου 330 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ σύμφωνα με έκθεση του 2021. Το 2023, το εμπόριο αυξήθηκε κατά 56 % σε σχέση με το 2022, με συνολική αξία που εκτιμάται σε περίπου 468 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Το 2024, η αύξηση επιταχύνθηκε στο τέλος του έτους, με άνοδο 168 % το τέταρτο τρίμηνο, αλλά το ακριβές ετήσιο σύνολο δεν έχει προσδιοριστεί. Το κύριο προϊόν που αγοράζει η Αίγυπτος από το Ισραήλ είναι το φυσικό αέριο. Το «ισραηλινό» αέριο αντιπροσώπευε το 15,20% της αιγυπτιακής κατανάλωσης στις αρχές του 2025.

Υπάρχει στρατιωτική συνεργασία μεταξύ της Αιγύπτου και του Ισραήλ;

Ναι, υπάρχει μια μυστική αλλά ουσιαστική στρατιωτική συνεργασία μεταξύ της Αιγύπτου και του Ισραήλ, παρά την ιστορία των συγκρούσεων μεταξύ τους (πόλεμοι του 1948, 1967, 1973). Από το 2007, η Αίγυπτος και το Ισραήλ οργανώνουν de facto αποκλεισμό της Γάζας (περιορισμοί στην κυκλοφορία αγαθών και προσώπων, επιτήρηση των τούνελ). Η Αίγυπτος και το Ισραήλ διεξάγουν κοινές επιχειρήσεις καταστρέφοντας σήραγγες μεταξύ της Γάζας και της Αιγύπτου (με ισραηλινή τεχνολογική βοήθεια). Η Αίγυπτος έχει αποκτήσει ισραηλινά συστήματα επιτήρησης (συμπεριλαμβανομένων ραντάρ Elbit) μέσω ευρωπαίων μεσαζόντων. Σύμφωνα με το Wall Street Journal της 7ης Μαρτίου 2024, το Ισραήλ έχει πραγματοποιήσει μυστικές επιθέσεις εναντίον όπλων που μεταφέρονται από την Αίγυπτο στη Γάζα, με τη σιωπηρή συγκατάθεση των αιγυπτιακών αρχών. Η στρατιωτική βοήθεια που παρέχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην Αίγυπτο, ύψους 1,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων, χορηγείται υπό τον όρο ότι το Κάιρο θα συνεργαστεί με το Ισραήλ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες φροντίζουν ώστε να τηρείται αυτός ο όρος.

Ποιες σχέσεις διατηρούν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με το Ισραήλ;

Το 2020, υπό την αιγίδα του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, οι συμφωνίες του Αβραάμ¹⁰ οδήγησαν στην ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, διαβάστε το πλαίσιο). Στις 29 Αυγούστου 2020, λίγες εβδομάδες μετά την ανακοίνωση των συμφωνιών του Αβραάμ, τα Εμιράτα κατάργησαν τον ομοσπονδιακό νόμο του 1972μ που απαγόρευε τις οικονομικές σχέσεις με το Ισραήλ. Η απόφαση αυτή νομιμοποίησε το διμερές εμπόριο και τις επενδύσεις, την εισαγωγή και πώληση ισραηλινών προϊόντων, τη συνεργασία σε επιστημονικό, πολιτιστικό, τεχνολογικό επίπεδο, κ.λπ. Αλλά και πριν από την κατάργηση αυτή, είχαν σταδιακά αναπτυχθεί όλο και στενότερες σχέσεις.

Μετά τις συμφωνίες του Αβραάμ, η Συνολική Συμφωνία Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης (CEPA) υπογράφηκε στις 31 Μαΐου 2022 και τέθηκε σε ισχύ την 1η Απριλίου 2023, με κατάργηση ή σημαντική μείωση των δασμών σε περίπου 96% των δασμολογικών κλάσεων και 99% της αξίας των συναλλαγών (Wikipedia). Η συμφωνία αυτή έχει ως στόχο την αύξηση των διμερών εμπορικών συναλλαγών σε πάνω από 10 δισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε πέντε χρόνια από τη σύναψή της. Η σύγκρουση στη Γάζα μείωσε το 2024 την ορατότητα αυτών των εμπορικών συναλλαγών, αλλά το εμπόριο παρέμεινε ενεργό και μάλιστα αυξήθηκε. Απόδειξη αυτού είναι ότι ο όγκος του εμπορίου, ο οποίος έφτασε τα 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022, αναμένεται να φτάσει τα 5 δισεκατομμύρια δολάρια το 2025.

Σύμφωνα με το Bloomberg, το 2025 υπάρχουν περίπου 600 ισραηλινές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στα ΗΑΕ και, σύμφωνα με έκθεση του Dubai Chamber (2023), περισσότερες από 200 εταιρείες των Εμιράτων έχουν συνάψει συνεργασίες ή έχουν ξεκινήσει δραστηριότητες στο Ισραήλ από την ομαλοποίηση των σχέσεων (https://www.dubaichamber.com).

---

---

Υπάρχει εμπόριο όπλων μεταξύ του Ισραήλ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων;

Ναι, το εμπόριο όπλων μεταξύ του Ισραήλ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων είναι πραγματικό, μετά την ομαλοποίηση των σχέσεων το 2020. Αφορά κυρίως αντιαεροπορικά συστήματα (SPYDER, Barak 8, Iron Dome), drones και ηλεκτρονικές τεχνολογίες, και βασίζεται επίσης στη βιομηχανική συνεργασία. Αν και οι συγκεκριμένες συμβάσεις παραμένουν ευαίσθητες, το εμπόριο έχει επιταχυνθεί από το 2022, με αυξανόμενη δημοσιότητα από το 2024-2025 μέσω εκθέσεων όπλων όπως η IDEX, που πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια. Στην έκθεση IDEX που πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο του 2025, συμμετείχαν 34 ισραηλινές εταιρείες που ειδικεύονται στον τομέα των όπλων. Η εταιρεία EDGE των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, που ειδικεύεται στον τομέα των όπλων, συνεργάζεται ενεργά με ισραηλινές εταιρείες του κλάδου των όπλων, όπως οι Elbit, Rafael, IAI, RT και Thirdeye.

Υπάρχει άμεση συνεργασία των ενόπλων δυνάμεων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων με τον ισραηλινό στρατό;

Ναι, υπάρχει στρατιωτική συνεργασία, ακόμη και αν επισήμως δεν διεκδικείται ανοιχτά από τις δύο πλευρές. Αυτή η συνεργασία εξηγείται εν μέρει από την εχθρότητα των δύο χωρών προς το Ιράν και την επιρροή του στην περιοχή. Το ίδιο ισχύει και για τα κοινά τους συμφέροντα κατά των Χούτι στη Υεμένη.

Από την έναρξη του πολέμου στη Υεμένη το 2015, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν ενισχύσει τη στρατιωτική τους παρουσία στην περιοχή, ιδίως στο κύριο νησί των νησιών Σοκότρα, το οποίο επίσημα ανήκει στη Υεμένη. Τα ΗΑΕ έχουν καταλάβει το νησί, έχουν εγκαταστήσει εκεί στρατιωτική βάση και συνεργάζονται με τον ισραηλινό στρατό. Το αρχιπέλαγος της Σοκότρα, που βρίσκεται ανοικτά της Υεμένης στον Ινδικό Ωκεανό, ελέγχει κρίσιμες θαλάσσιες οδούς μεταξύ της Ερυθράς Θάλασσας και του Κόλπου του Άντεν. Περίπου 20.000 μεταφορικά πλοία περνούν κάθε χρόνο κοντά στο αρχιπέλαγος Σοκότρα, εκ των οποίων το 9% προορίζεται για την ετήσια παγκόσμια προμήθεια πετρελαίου. Διαβάστε: Karim Shami, «Tyranny on the waters: The UAE-Israeli occupation of Yemen’s Socotra Island», 24/03/2023, καθώς και: «UAE, Israel expand spy bases in Yemen’s Socotra under US-sponsorship: Report», 29/07/2024.

Τα ΗΑΕ συνεργάζονται επίσης με το Ισραήλ, την Ινδία και αρκετές χώρες της ΕΕ (Ιταλία, Γερμανία, Γαλλία, Ελλάδα) στο σχέδιο μιας χερσαίας οδού που θα συνδέει τον κόλπο του Ντουμπάι με το λιμάνι της Χάιφα μέσω της Αραβικής Χερσονήσου και του Ριάντ στη Σαουδική Αραβία, προκειμένου να αποφευχθεί η διέλευση από τη Διώρυγα του Σουέζ για το εμπόριο μεταξύ Ασίας και Ευρώπης. Βλ.: UAE-Israel land corridor operating despite war. Πρόκειται επίσης, κατά κάποιον τρόπο, για την ανάπτυξη μιας εναλλακτικής λύσης στις νέες οδούς του μεταξιού που αναπτύσσει η Κίνα. Βλ: IMEC could reshape Europe’s trade dynamics.

Σε τι συνίσταται η συνεργασία των ΗΑΕ με τις Ηνωμένες Πολιτείες στον στρατιωτικό τομέα;

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι τα ΗΑΕ είναι η μόνη χώρα μέλος των BRICS που διαθέτει μόνιμη στρατιωτική βάση των Ηνωμένων Πολιτειών στο έδαφός της, κάτι που προφανώς συνδέεται με την πολιτική συνεργασίας με το Ισραήλ. Η στρατιωτική παρουσία των Ηνωμένων Πολιτειών στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) είναι σημαντική, στρατηγική και διαρκής, στο πλαίσιο μιας ενισχυμένης διμερούς συνεργασίας στον τομέα της άμυνας από τον πόλεμο του Κόλπου το 1991. Κοντά στην πρωτεύουσα των ΗΑΕ, οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν μια στρατιωτική βάση που φιλοξενεί μαχητικά αεροσκάφη (F-22, F-35 περιστασιακά), αεροσκάφη επιτήρησης (AWACS, JSTARS), οπλισμένα drones (MQ-9 Reaper), αεροσκάφη ανεφοδιασμού, κ.λπ. Η βάση αυτή αποτελεί μια βασική πλατφόρμα εφοδιασμού για τις αμερικανικές επιχειρήσεις στον Περσικό Κόλπο, στο Ιράκ και στη Συρία, για τη διοίκηση CENTCOM (Μέση Ανατολή/Κεντρική Ασία) και για την επιτήρηση του Ιράν. Το προσωπικό αριθμεί περίπου 2.000 έως 3.000 Αμερικανούς στρατιωτικούς, που είναι μόνιμα ή εκ περιτροπής τοποθετημένοι στη βάση. Οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει στα ΗΑΕ συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας όπως τα Patriot PAC-3. Τα ΗΑΕ συνεργάζονται με τον Πέμπτο Στόλο των ΗΠΑ, που εδρεύει στο Μπαχρέιν. Τα ΗΑΕ συμμετέχουν σε κοινές ναυτικές ασκήσεις και σε πρωτοβουλίες όπως η Διεθνής Συμμαχία για τη Θαλάσσια Ασφάλεια στα Στενά του Ορμούζ. Τα ΗΑΕ εγγυώνται πρόσβαση στα λιμάνια των Εμιράτων για τον αμερικανικό στόλο και τους συμμάχους τους.

Ποια είναι η στάση της Αιθιοπίας απέναντι στο Ισραήλ; Υπάρχει στρατιωτική συνεργασία μεταξύ Ισραήλ και Αιθιοπίας;

Παρά τη γενοκτονία που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γάζα, η στρατιωτική συνεργασία μεταξύ του Ισραήλ και της Αιθιοπίας, πλήρους μέλους των BRICS, συνεχίζεται.

Σύμφωνα με πολλές πηγές, το Ισραήλ παραμένει ένας από τους κύριους προμηθευτές στρατιωτικού εξοπλισμού της Αιθιοπίας, ιδίως μέσω της πώλησης συστημάτων αεροπορικής άμυνας όπως το Spyder-MR, το οποίο προορίζεται για την προστασία του Μεγάλου Φράγματος της Αιθιοπικής Αναγέννησης από οποιαδήποτε αεροπορική επίθεση. 

Η στρατιωτική συνεργασία είναι μακροχρόνια, παρά τις αλλαγές καθεστώτος στην Αντίς Αμπέμπα. Χρονολογείται από τη δεκαετία του 1960-1990: το Ισραήλ εκπαίδευσε μονάδες αλεξιπτωτιστών και δυνάμεις καταστολής εξεγέρσεων για τον αιθιοπικό στρατό (Μεραρχία Nebelbal), προμήθευσε 150.000 τουφέκια, βόμβες διασποράς και έστειλε στρατιωτικούς συμβούλους για να εκπαιδεύσουν την Προεδρική Φρουρά. Από τον Νοέμβριο του 2020 υπάρχει επίσης συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της Μοσάντ και της αιθιοπικής υπηρεσίας ασφαλείας (NISS), η οποία καλύπτει την ανταλλαγή εμπειρογνωμοσύνης και την καταπολέμηση εξεγέρσεων.

Λόγω της τωρινής γενοκτονίας στη Γάζα, η στρατιωτική συνεργασία μεταξύ της Αιθιοπίας και του Ισραήλ είναι σχετικά διακριτική, αλλά είναι γνωστό ότι συμβάλλει στην αιθιοπική στρατηγική ασφάλειας και στην ισραηλινή επιρροή στην Ανατολική Αφρική. Αυτό περιλαμβάνει την ανταλλαγή πληροφοριών, τον στρατηγικό συντονισμό και την ενίσχυση των αιθιοπικών δυνατοτήτων. Βλ: Israel, Ethiopia discuss joint efforts to combat Al-Shabaab and Houthis.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ισραήλ διατηρεί εξαιρετικές σχέσεις στην περιοχή αυτή με το καθεστώς Μουσεβένι στην Ουγκάντα (το οποίο εκπροσωπήθηκε στη σύνοδο κορυφής των BRICS στο Ρίο από την αντιπρόεδρο). Διαβάστε στα αγγλικά: How ‘Israel’ Is Penetrating the African Continent.

Ο όγκος του εμπορίου μεταξύ Ισραήλ και Αιθιοπίας είναι μικρός, περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια ετησίως. Ωστόσο, οι ισραηλινές επιχειρήσεις δείχνουν όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για επενδύσεις στον αγροτικό τομέα στην Αιθιοπία.

Ποιες σχέσεις διατηρεί η Ινδονησία με το Ισραήλ;

Η Ινδονησία, η μεγαλύτερη μουσουλμανική χώρα σε πληθυσμό και πλήρες μέλος των BRICS, δεν διατηρεί επίσημες διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ, αλλά η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική. Τον Μάιο του 2024, μια κοινή έρευνα που διεξήχθη από την ισραηλινή εφημερίδα Haaretz, την Amnesty International και το Tempo αποκάλυψε ότι η Ινδονησία είχε εισαγάγει τεχνολογίες κατασκοπείας και παρακολούθησης από το Ισραήλ. Η έρευνα αποκαλύπτει ότι η Ινδονησία εισήγαγε και χρησιμοποίησε μεταξύ 2017 και 2023 ένα ευρύ φάσμα εξαιρετικά παρεμβατικών λογισμικών κατασκοπείας και άλλων εξελιγμένων τεχνολογιών παρακολούθησης. Αρκετές ισραηλινές εταιρείες έχουν αναγνωριστεί ως έμμεσοι προμηθευτές: η NSO Group (μέσω της Q Cyber Technologies SARL, Λουξεμβούργο), η οποία παρήγαγε το λογισμικό κατασκοπείας Pegasus, η Intellexa Consortium, γνωστή για το λογισμικό Predator, η Candiru / Saito Tech και η Wintego Systems Ltd. Τα λογισμικά υποκλοπής που απέκτησε η Ινδονησία, όπως το Pegasus, το Predator, κ.λπ., έχουν σχεδιαστεί για να είναι εξαιρετικά αόρατα, να μολύνουν χωρίς ρητή αλληλεπίδραση, να επιτρέπουν τη διαχείριση εικόνων, μηνυμάτων, κλήσεων, θέσης, κ.λπ. Μεταξύ των φορέων που έχουν αποκτήσει αυτές τις τεχνολογίες είναι η Εθνική Αστυνομία της Ινδονησίας (Polri), η Εθνική Υπηρεσία Κυβερνοασφάλειας και Κρυπτογραφίας (BSSN) και, σύμφωνα με ορισμένα μέσα ενημέρωσης, το Υπουργείο Άμυνας. Η Amnesty προειδοποίησε ότι αυτά τα συστήματα αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για τα ατομικά δικαιώματα, ιδίως την ελευθερία της έκφρασης και την ιδιωτική ζωή. Διαβάστε στα γαλλικά: Une surveillance tentaculaire – Mise au jour d’un réseau obscur d’exportation de logiciels espions vers l’Indonésie.

Στα μέσα Ιουλίου του 2025, η Ινδονησία προσχώρησε επίσημα στην «ομάδα της Χάγης» κατά τη διάρκεια της έκτακτης συνόδου κορυφής της Μπογκοτά που πραγματοποιήθηκε στις 15 και 16 Ιουλίου 2025 (“Conférence d’urgence des États, juillet 2025, Bogotá, Colombie”). Έτσι, συγκαταλέγεται μεταξύ των 13 χωρών που έχουν δεσμευτεί να εφαρμόσουν συγκεκριμένα και συντονισμένα μέτρα για την τήρηση του διεθνούς δικαίου απέναντι της γενοκτονίας που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γάζα.

Εκτός από αυτό, ο όγκος του εμπορίου μεταξύ Ισραήλ και Ινδονησίας είναι μικρός, λιγότερο από 200 εκατομμύρια δολάρια ετησίως.

Πίνακας 1. Συνοπτικά σχέση χώρας των BRICS με το Ισραήλ
Χώρα	Χρήση του όρου “γενοκτονία”	Κυρώσεις κατά του Ισραήλ	Συμμετοχή στην προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο
Κίνα	❌ Όχι	❌ Όχι	❌ Όχι
Ρωσία	❌ Όχι	❌ Όχι	❌ Όχι
Ινδία	❌ Όχι	❌ Όχι	❌ Όχι
Βραζιλία	✅ Ναι	❌ Όχι	🟡 Πρόθεση (Ιούλης 2025)
Νότιος Αφρική	✅ Ναι	❌ Όχι	✅ Ναι (κατάθεση Δεκέμβρης 2023)
Ιράν	✅ Ναι	🟢 Ιστορική ρήξη	❌ Όχι (εχθρότητα κατά Ισραήλ)
Αίγυπτος	✅ Ναι	❌ Όχι	✅ Ναι
Ινδονησία	❌ Όχι (επισήμως)	❌ Όχι	❌ Όχι
Αιθιοπία	❌ Όχι	❌ Όχι	❌ Όχι
ΗΑΕ	❌ Όχι	❌ Όχι	❌ Όχι
Επεξήγηση : • ✅ = Ναι • ❌ = Όχι • 🟡 = Αναγγελία προθέσεων • 🟢 = Σε ρήξη ή ιστορική αντίθεση

Πίνακας 2. Συνοπτικά σχέση χώρας των BRICS με το Ισραήλ
Χώρα	Εμπόριο με Ισραήλ (στη διάρκεια της σύγκρουσης)	Στρατιωτική συνεργασία με Ισραήλ	Σχόλιο
Κίνα	✅ Πολύ υψηλό (+ 20 δις $, η Κίνα είναι ο κύριος τροφοδότης του Ισραήλ). Περιλαμβάνει και πολιτικούς drones μετατρέψιμους σε στρατιωτικούς από το Ισραήλ.	❌ Όχι	Η Κίνα είναι ο κύριος εμπορικός τροφοδότης του Ισραήλ. Επενδύει σημαντικά ποσά σε λιμενικές υποδομές.
Ρωσία	✅ Αρκετά σημαντικό και αυξανόμενο (+ 3 δις δολάρια)	❌ Όχι, αλλά παρουσία Ρώσων στις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα χωρίς κριτική από τη Μόσχα.	Περίπου 1 εκατομμύριο ρώσοι εβραίοι ήρθαν στο Ισραήλ μετά το 1990. 300.000 με 500.000 Ισραηλινοί έχουν ρωσικό διαβατήριο (μαζί με το ισραηλινό).
Ινδία	✅ Υψηλό (≈ 10 δις $) και αυξανόμενο	✅ Έντονη (αγορά όπλων, drones, συνεργασία Adani-Elbit)	Η Ινδία απείχε στον ΟΗΕ για την αναστολή παροχής όπλων στο Ισραήλ
Βραζιλία	✅ Μέτριο (≈ 2 δος $)	✅ Τεχνολογική συνεργασία μέσω Elbit Systems	Συμβόλαιο χορήγησης 36 κανονιών της Elbit: έχει παγώσει αλλά δεν έχει ακυρωθεί
Νότιος Αφρική	✅ Εξαγωγές άνθρακα	❌ Όχι, αλλά η νοτιοαφρικανική εταιρεία όπλων Paramount Group συνεργάζεται με το Ισραήλ	Αντίφαση ανάμεσα σε προσφυγή και σε εμπόριο
Ιράν	❌ Κανένα εμπόριο επισήμως	❌ Όχι 🟢 Ιστορική ρήξη	Αντιτίθεται διαρθρωτικά στο Ισραήλ
Αίγυπτος	✅ Αυξημένες συτναλλαγές το 2024 (αέριο)	✅ Η στρατιωτική συνεργασία Αιγύπτου-Ισραήλ είναι πραγματική, έντονη, αλλά κρυμένη	Καταστολή της Πορείας στη Γάζα
Ινδονησία	✅ Αδύναμο αλλά πραγματικό (≈ 200 εκατομμύρια $)	✅ Ισραηλινές τεχνολογίες παρακολούθησης	Η Ινδονησία εντάχθηκε στην «Ομάδα της Χάγης» τον Ιούλιο 2025
Αιθιοπία	✅ Αδύναμο (≈ 100 εκατομμύρια $)	✅ Αγορά ισραηλινών αμυντικών συστημάτων	Διακριτική, αλλά πραγματική, συνεργασία ασφάλειας
ΗΑΕ	✅ Υψηλό (5 δις$ και αυξανόμενο το 2025)	✅ Πολύ ενεργή και άμεση συνεργασία	34 ισραηλινές εταιρείες συμμετείχαν στην έκθεση όπλων στο Αμπού Ντάμπι το Φλεβάρη 2025
Επεξήγηση : • ✅ = Ναι • ❌ = Όχι • 🟡 = Αναγγελία προθέσεων • 🟢 = Σε ρήξη ή ιστορική αντίθεση

Συμπέρασμα του πρώτου μέρους “Γάζα και BRICS”: Άρνηση να καταγγείλουν τη γενοκτονία και να επιβάλουν κυρώσεις

Η λεπτομερειακή ανάλυση των θέσεων και των πρακτικών των χωρών μελών των BRICS απέναντι στη γενοκτονία που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γάζα αποκαλύπτει μια κραυγαλέα αντίφαση μεταξύ των επίσημων δηλώσεών τους –που συχνά επικεντρώνονται στο διεθνές δίκαιο, τον πολυμερισμό και την κυριαρχία των λαών– και των συγκεκριμένων πράξεών τους, όπως στην περίπτωση της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία ή των ενεργειών των ΗΑΕ. Ως BRICS+, τα δέκα κράτη μέλη αρνούνται να χαρακτηρίσουν ως γενοκτονία το έγκλημα που διαπράττεται στη Γάζα, παρόλο που έχει τεκμηριωθεί εκτενώς και καταγγελθεί από διεθνείς φορείς και από την Francesca Albanese, ειδική εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών.

Στην πράξη, οι BRICS δεν έλαβαν από κοινού κανένα ισχυρό μέτρο: δεν επέβαλαν κυρώσεις, δεν διέκοψαν τις διπλωματικές ή οικονομικές σχέσεις, δεν επέβαλαν εμπάργκο, ούτε καν μια συμβολική αναστολή της συνεργασίας με το Ισραήλ. Αντίθετα, για την πλειονότητα των χωρών αυτών, οι εμπορικές σχέσεις —ιδίως στους στρατηγικούς τομείς της ενέργειας, των τεχνολογιών παρακολούθησης, των υποδομών ή των όπλων— συνεχίστηκαν, ή και εντάθηκαν, το 2024 και το 2025. Η Νότια Αφρική αποτελεί σίγουρα εξαίρεση με την καταγγελία της στο ΔΔΔ, αλλά αυτή η πολύ θετική πράξη βρίσκεται σε αντίφαση με τη συνέχιση των εξαγωγών άνθρακα προς το Ισραήλ και με τις άλλες της εμπορικές σχέσεις.

Η διπλωματική αυτή διπλογλωσσία υπογραμμίζει μια θεμελιώδη αλήθεια: παρά τη ρητορική τους για μια «πιο δίκαιη παγκόσμια τάξη», οι BRICS υπερασπίζονται πρωτίστως τα γεωπολιτικά, οικονομικά του συμφέροντα και τα συμφέροντα ασφάλειάς τους, συχνά σε βάρος των αρχών του διεθνούς δικαίου. Αυτή η πραγματικότητα διαψεύδει τις ελπίδες που βάζουν ορισμένοι προοδευτικοί κύκλοι στην πιθανότητα ενός «εναλλακτικού» πόλου που θα ενσαρκωνόταν από αυτό το μπλοκ.

Για όσους στην αριστερά έχουν αυταπάτες σχετικά με τη βούληση των BRICS να αναλάβουν σαφείς πρωτοβουλίες υπέρ των λαών, η τελευταία σύνοδος κορυφής και η στάση τους ως μπλοκ σε σχέση με τη γενοκτονία στη Γάζα και τις σχέσεις τους με το Ισραήλ, θα πρέπει να τους ανοίξουν τα μάτια.

Στη συνέχεια της σειράς, θα δούμε ότι οι ηγέτες των BRICS υποστηρίζουν τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής που μας οδήγησε στην τρέχουσα καταστροφή. Οι BRICS είναι υπέρ της διατήρησης της διεθνούς χρηματοπιστωτικής αρχιτεκτονικής (με το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα στο επίκεντρο) και της διεθνούς εμπορικής αρχιτεκτονικής (ΠΟΕ, συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, κ.λπ.) όπως υπάρχει σήμερα. Οι BRICS υποστηρίζουν τον λεγόμενο πράσινο καπιταλισμό και κάνουν greenwashing (πράσινο ξέπλυμα). Ορισμένες από αυτές, όπως η Ρωσία, καταφεύγουν σε στρατιωτικές επιθέσεις εναντίον άλλων λαών, όπως στην περίπτωση της Ουκρανίας. Με τον ίδιο τρόπο και πιο συχνά από τις άλλες, και οι Ηνωμένες Πολιτείες (και οι ευρωπαϊκές δυνάμεις) κάνουν το ίδιο και το έχουν κάνει επανειλημμένα σε όλο τον πλανήτη.

Ο συγγραφέας ευχαριστεί για την επιμέλεια και τις συμβουλές τους τους Gilbert Achcar, Omar Aziki, Patrick Bond, Joseph Daher, Sushovan Dhar, Fernanda Gadea, Gabriella Lima, Jawad Moustakbal, Maxime Perriot και Claude Quemar. Ο συγγραφέας είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για τις απόψεις που εκφράζει σε αυτό το κείμενο και για τυχόν λάθη που περιέχει.

Eric Toussaint

7/8/2025

Μετάφραση ΤΠΤ – “4” από:

Questions/Réponses sur les BRICS 2025 (Partie 1),Eric Toussaint “Pourquoi les BRICS ne dénoncent pas le génocide en cours à Gaza”, CADTM, 7 août 2025. Το παρόν κείμενο έχει μεταφραστεί και στα αγγλικά, στα ισπανικά και στα πορτογαλικά.

Σημειώσεις:

1“The Israeli military has weaponized a fleet of Chinese-manufactured commercial drones to attack Palestinians in parts of Gaza that it seeks to depopulate, an investigation by +972 Magazine and Local Call can reveal. According to interviews with seven soldiers and officers who served in the Strip, these drones are operated manually by troops on the ground, and are frequently used to bomb Palestinian civilians — including children — in an effort to force them to leave their homes or prevent them from returning to evacuated areas. Soldiers most commonly use EVO drones, produced by the Chinese company Autel, which are primarily intended for photography and cost around NIS 10,000 (approximately $3,000) on Amazon. However, with a military-issued attachment known internally as an “iron ball,” a hand grenade can be affixed to the drone and dropped with the push of a button to detonate on the ground. Today, the majority of Israeli military companies in Gaza use these drones. S., an Israeli soldier who served in the Rafah area this year, coordinated drone attacks in a neighborhood of the city that the army had ordered to be evacuated. During the nearly 100 days that his battalion operated there, soldiers conducted dozens of drone strikes, according to daily reports from his battalion commander that +972 and Local Call reviewed. In the reports, all Palestinians killed were listed as “terrorists.” However, S. testified that aside from one person found with a knife and a single encounter with armed fighters, the scores of others killed — an average of one per day in his battalion’s combat zone — were unarmed. According to him, the drone strikes were carried out with the intent to kill, despite the majority of victims being located at such a distance from the soldiers that they could not have posed any threat.” +972 Magazine, « Like a video game’ : Israel enforcing Gaza evacuations with grenade-firing drones», 10 Ιουλίου 2025.

2 « In regions affected by armed conflicts, companies face an increased risk of becoming complicit in serious violations of international humanitarian and human rights laws. Consequently, businesses operating in such environments must exercise enhanced due diligence to mitigate these heightened risks effectively. More specifically, when a product is misused in ways that contradict the company’s international obligations and non-violent values, particularly for military purposes leading to the commission of international crimes and grave human rights violations, the company must act decisively. It should take immediate steps to cease or prevent its contribution and use leverage to mitigate the remaining impact to the greatest extent possible. Euro-Med Human Rights Monitor emphasises that companies, including Autel Robotics—a Chinese electronics and drone manufacturer—must comply with international law.” Source : Euro-Med Monitor, “Chinese companies must prevent their arms, drones from being used in Israeli international crimes”, 1 juillet 2024.

3Σε συνέντευξή του στον Tucker Carlson, στις 9 Φεβρουαρίου 2024, ο Πούτιν δήλωσε ότι «Η Ουκρανία, υπό τον έλεγχο της Δύσης, διεξήγαγε πόλεμο εναντίον του ίδιου του λαού της στο Ντονμπάς. Παιδιά, γυναίκες, ηλικιωμένοι σκοτώνονταν καθημερινά. Δεν είναι αυτό γενοκτονία;».

4Ας διευκρινίσουμε ότι κατά τη διάρκεια του 2024 και του 2025, ο Λαβρόφ άρχισε να χρησιμοποιεί τον όρο γενοκτονία για τις ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα. Υπάρχει προφανώς μια κατανομή ρόλων μεταξύ του Πούτιν, ο οποίος αποφεύγει να καταγγείλει τις γενοκτονικές ενέργειες του Ισραήλ, και του υπουργού Εξωτερικών του. Ας διευκρινίσουμε επίσης ότι ο Λαβρόφ εκπροσώπησε τη Ρωσία στη σύνοδο κορυφής των BRICS στο Ρίο τον Ιούλιο και ότι δεν χρησιμοποίησε τον όρο γενοκτονία στις δημόσιες δηλώσεις του κατά τη διάρκεια της συνόδου. Όπως αναφέρθηκε στην αρχή του άρθρου, ο όρος γενοκτονία δεν περιλαμβάνεται στην τελική δήλωση της συνόδου κορυφής του Ρίο, στην σύνταξη της οποίας συμμετείχε.

5“Indian companies like Adani-Elbit Advanced Systems India, Premier Explosives, and the state-owned Munitions India are actively supplying drones and weapons to Israel as it continues its genocidal war against the people of Gaza. In April, careful not to jeopardize these arrangements, India abstained from a UN ceasefire resolution that included calls for an arms embargo on Israel. Israel, in turn, has continued its uninterrupted supply of military equipment to India – a significant commitment as Israel has delayed over $1.5 billion in arms exports to other countries since October 2023. Since Prime Minister Narendra Modi’s rise to power in 2014 India has become a key player in Israel’s arms trade. As the world’s largest arms importer, the South-Asian country has become Israel’s most reliable buyer, accounting for 37 per cent of its total arms exports.” Mohammad Asif Khan, “Partners in power : Israel, India and the arms trade”, 1 January 2025, New Internationalist.

6“Extractive energy and mining conglomerates, while providing sources of civilian energy, have fuelled Israel’s military and energy infrastructures – both used to create conditions of life calculated to destroy the Palestinian people.” From economy of occupation to economy of genocide – (A/HRC/59/23) Report of the Special Rapporteur on the situation of human rights in the Palestinian territories occupied since 1967.

7“South Africa’s most recent position, outrightly hostile to Israel and very sympathetic to Hamas, culminating in dragging the State of Israel to the International Court of Justice (ICJ), could well have led to South Africa being punished and excluded from AGOA–a prospect that still looms over U.S.-S.A. relations.” Source : Ivor Ichikowitz, “South Africa should be truly non-aligned–and stop risking its vital trade ties with the West”, Fortune, 26 janvier 2024.

8“The military-industrial complex has become the economic backbone of the State. Between 2020 and 2024, Israel was the eighth largest arms exporter worldwide. The two most prominent Israeli weapons companies – Elbit Systems, established as a public-private partnership and later privatized, and state-owned Israel Aerospace Industries (IAI) – are among the top 50 arms manufacturers globally. Since 2023, Elbit has cooperated closely on Israeli military operations, embedding key staff in the Ministry of Defense, and was awarded the 2024 Israeli Defense Prize. Elbit and IAI provide a critical domestic supply of weaponry, and reinforce Israel’s military alliances through arms exports and joint development of military technology. » Point 31 From economy of occupation to economy of genocide – (A/HRC/59/23) Report of the Special Rapporteur on the situation of human rights in the Palestinian territories occupied since 1967.

9“Drones, hexacopters and quadcopters have also been omnipresent killing machines in the skies of Gaza. Drones largely developed and supplied by Elbit Systems and IAI have long flown alongside these fighter jets, surveilling Palestinians and delivering target intelligence. In the last two decades, with support from these companies and collaborations with institutions like Massachusetts Institute of Technology (MIT), Israel’s drones acquired automated weapons systems and the ability to fly in swarm formation.” Point 33 From economy of occupation to economy of genocide – (A/HRC/59/23) Report of the Special Rapporteur on the situation of human rights in the Palestinian territories occupied since 1967.

10Οι συμφωνίες του Αβραάμ είναι δύο ειρηνευτικές συνθήκες μεταξύ του Ισραήλ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων από τη μία πλευρά και μεταξύ του Ισραήλ και του Μπαχρέιν από την άλλη. Η πρώτη, μεταξύ του Ισραήλ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ανακοινώθηκε στις 13 Αυγούστου 2020 από τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ. Υπογράφηκαν στις 15 Σεπτεμβρίου 2020 στο Λευκό Οίκο στην Ουάσινγκτον, συνοδευόμενες από μια τριμερή δήλωση που υπογράφηκε επίσης από τον Αμερικανό πρόεδρο ως μάρτυρα. Αυτές οι συμφωνίες επεκτείνονται με εκείνες με το Σουδάν και το Μαρόκο. Πηγή: wikipedia.

11“The United Arab Emirates has become a sub-imperial power in Africa, investing in ports, airports and infrastructure projects to extract resources and increase its global political and military influence. Understanding the UAE’s role in reshaping regional geopolitics is critical for resistance and justice movements to challenge imperialist power structures effectively.” Husam Mahjoub “The emerging sub-imperial role of the United Arab Emirates in Africa” , TNI, 4 February 2025,

12 “Emirates Airlines’ first flight took off on 25 October 1985, flying from Dubai to the Pakistani city of Karachi, using an aircraft leased from Pakistan International Airlines. Today, Emirates has a fleet of more than 260 aircraft, serving over 136 destinations worldwide. In 2023, Dubai International Airport was ranked as the world’s busiest hub for international passengers for the tenth consecutive year. Jebel Ali Port, located off the coast of Dubai, was inaugurated in 1979, followed by the establishment of the Jebel Ali Free Zone six years later. In 2023, it was the world’s tenth-busiest container port.” Husam Mahjoub “The emerging sub-imperial role of the United Arab Emirates in Africa” , TNI, 4 February 2025.

13“Throughout the 2010s, in many ways the sub-imperial ambitions of the UAE and Qatar mirrored the Israeli model. (external link) Despite being small in both size and population and situated in a hostile regional environment, they leveraged their wealth and strategic relationships with Western powers to exert influence across the region. Both nations have supported various factions, including mercenaries and insurgents, to advance their national interests and assert regional dominance. ” Husam Mahjoub “The emerging sub-imperial role of the United Arab Emirates in Africa” , TNI, 4 February 2025.

14“Using the framework of sub-imperialism, a concept that was introduced by the Brazilian Marxist scholar and activist Ruy Mauro Marini (external link), provides valuable insights for analysing the UAE’s strategies and impacts. It demonstrates how the UAE can simultaneously be both a subject of imperialism and an agent of imperialist practices within its spheres of influence while challenging traditional imperialist actors. Sub-imperialism, in this context, refers to a phenomenon where a country, while not being a major global imperial power, acts in ways that align with or support the interests of imperial powers and behaves in an imperialist manner within its own region.” Husam Mahjoub “The emerging sub-imperial role of the United Arab Emirates in Africa” , TNI, 4 February 2025.

15Vincent Lucchese, « Capter le CO2, un cadeau empoisonné pour les pays du Sud », Reporterre, 11 décembre 2023.

16Adam Hanieh, « Blanchissement de carbone – La « nouvelle ruée vers l’Afrique » du Golfe », CADTM, 14 aout 2024.

---

https://tpt4.org/?p=10375