Λευκορωσία – καταστολή: Ο αγώνας συνεχίζει!

του Πάβελ Καταρζέουσκι¹

Το καθεστώς ενισχύει την καταστολή, αλλά ο αγώνας συνεχίζει!

Οι κύκλοι της «νέας αντιπολίτευσης» στη Λευκορωσία είχαν αναγγείλει την επανέναρξη των διαδηλώσεων στους δρόμους για τις 25 και 27 Μαρτίου. Οι ημέρες αυτές θα ήταν ένα είδος δείκτη για το επίπεδο της κινητοποίησης μέσω των διαμαρτυριών και θα έδειχναν εάν ο λαός είναι έτοιμος να συνεχίσει τον αγώνα του κατά του βοναπαρτιστικού καθεστώτος του Λουκατσένκο. Το ερώτημα ήταν πραγματικό για όλους τους αντίπαλους του καθεστώτος καθώς οι μαζικές αυτές δράσεις θα έδειχναν με μεγαλύτερη σαφήνεια εάν τα κατασταλτικά μέτρα του καθεστώτος είχαν πράγματι λειτουργήσει ή αν, αντίστροφα, η πολιτική επανάσταση θα μπορούσε να περάσει σε ένα παρατεταμένο στάδιο.

Μπροστά στην αστυνομική βία

Πρέπει να σημειώσουμε ότι, στα τέλη του Νοέμβρη, οι διαμαρτυρίες είχαν αρχίσει να αποκτούν πιο τοπικό και έκτακτο χαρακτήρα και είχαν μεταφερθεί από τους κεντρικούς δρόμους των πόλεων προς τις κοιτίδες και τα περίχωρα. Το τελευταίο γεγονός που λειτούργησε καταλυτικά προκαλώντας μαζική έξοδο του πληθυσμού στους δρόμους, καθώς και έκρηξη της αστυνομικής βίας, ήταν η δολοφονία του Ρομάν Μποναντρέκο, ενός απλού οπαδού της αντιπολίτευσης, από αστυνομικούς των δυνάμεων επιβολής του νόμου. Ο Μποναντρέκο ξυλοκοπήθηκε, στις 11 Νοεμβρίου 2020, από αστυνομικούς με πολιτικά, επειδή τους ζήτησε να μην καταστρέψουν τα σύμβολα της διαμαρτυρίας στην αυλή του σπιτιού του. Την επομένη, ο Ρομάν πέθανε στα επείγοντα του νοσοκομείου. Αυθόρμητα στήθηκε ένα λαϊκό μνημείο στην αυλή και η αστυνομία επιτέθηκε επανειλημμένως για να το καταστρέψει.

Μετά από τη βίαιη καταστολή των λαϊκών διαδηλώσεων που συνδέθηκε με το θάνατο του Μποναντρένκο, το καθεστώς, επωφελούμενο από την υποχώρηση του κύματος διαμαρτυρίας, ξεκίνησε καταστολή κυνηγώντας τους πιο ενεργούς πολιτικά πολίτες: αγωνιστές για πολιτικά δικαιώματα, συνδικαλιστές, αγωνιστές για τα δικαιώματα του ανθρώπου, ηγέτες των «επιτροπών γειτονιάς» που είχαν σχηματιστεί στις οικιστικές περιοχές με τη μεγαλύτερη διαμαρτυρία, και όσους είχαν συμμετάσχει πιο ενεργά στα γεγονότα του Αυγούστου – Σεπτέμβρη 2020. Στις 17 Μαρτίου, σύμφωνα με το γραφείο του γενικού εισαγγελέα στης Λευκορωσίας, 468 ποινικές υποθέσεις είχαν ανοίξει ενάντια σε 631 ανθρώπους για τη συμμετοχή τους σε ενέργειες διαμαρτυρίας, ενώ πάνω από 270 άτομα ήταν οι πολιτικοί κρατούμενοι². Σύμφωνα με την επιτροπή έρευνας, είναι πάνω από 2.300 οι ποινικές υποθέσεις που συνδέονται με «εξτρεμιστικές» ενέργειες από το περασμένο καλοκαίρι. Ταυτόχρονα, ούτε ένα από τα όργανα της τάξης δεν διώχθηκε για κατάχρηση εξουσίας -ενώ ακόμα και ο διαδηλωτής Γκενάντι Σούτοφ, που σκοτώθηκε τον Αύγουστο, καταδικάστηκε μεταθανάτια ως «ένοχος» αντίστασης και χρήσης βίας έναντι κρατικού οργάνου, την ώρα που οι αστυνομικοί που ομολόγησαν τη δολοφονία του κρίθηκαν μόνο ως θύματα.

Οι αριθμοί αυτοί είναι σημαντικοί για να καταλάβουμε την κατάσταση της λευκορώσικης κοινωνίας τη στιγμή που οι διαδηλωτές ετοιμάζονταν να επιστρέψουν στους δρόμους. Η ατμόσφαιρα ήταν ατμόσφαιρα ακραίας τρομοκρατίας, με πραγματική πιθανότητα να καταδικαστεί κανείς σε φυλάκιση για το συντονισμό διαδηλώσεων στο κτίριο ή στο χώρο εργασίας του, ακόμη και να υποστεί βασανιστήρια ή να σκοτωθεί.

Επιπλέον, οι ποινές που προβλέπονται από τον Κώδικα Διοικητικών Αδικημάτων, για συμμετοχή σε μαζική εκδήλωση χωρίς έγκριση, ενισχύθηκαν -μέτρα όπως η προειδοποίηση καταργήθηκαν, ενώ το ύψος των προστίμων και η διάρκεια της διοικητικής κράτησης αυξήθηκαν. Ταυτόχρονα, είναι αδύνατον να οργανωθεί νόμιμη συγκέντρωση διαμαρτυρίας στη Λευκορωσία, γιατί όλες οι αποφάσεις παίρνονται από τις αρχές. Και προβλέπεται και ενίσχυση της νομοθεσίας σε σχέση με τις διοργανώσεις μαζικών εκδηλώσεων (που ήταν ήδη πολύ κατασταλτική) καθώς και η απόδοση αποκλειστικού δικαιώματος χορήγησης ανάλογης άδειας στην εκτελεστική εξουσία.

Κανείς δεν αναγνωρίζει τη νίκη του δικτάτορα

Στις 25 Μαρτίου, το γραφείο τύπου του Υπουργείου Εσωτερικών, έκανε λόγο για μεμονωμένες ενέργειες διαμαρτυρίας, αλλά τα στοιχεία άλλα λένε. Η λευκορώσικη αστυνομία ανακοίνωσε ότι συνελήφθησαν περισσότεροι από 200 άνθρωποι για συμμετοχή σε διαμαρτυρίες. Την ίδια μέρα, τα κύρια μίντια της αντιπολίτευσης ανάγγειλαν την «επάνοδο σε διαδηλώσεις στο δρόμο», αν και μετά από έναν μακρύ χειμώνα, πολιτικά παγωμένο, οι άνθρωποι δεν ήταν σε θέση να οργανωθούν και να βγουν μαζικά στους δρόμους. Ωστόσο, μικρές αυθόρμητες «αλυσίδες αλληλεγγύης» εμφανίστηκαν στο κέντρο του Μινσκ. Αμέσως μετά, ο τύπος ενεργειών άλλαξε: τα αντιπολιτευτικά μίντια κάλεσαν τους οδηγούς να κορνάρουν προς υποστήριξη των διαμαρτυριών και οι πολίτες να πετάξουν βεγγαλικά στις 21:00 το βράδυ.

Στο Μινσκ και σε άλλες πόλεις της χώρας, ο ουρανός γέμισε με βεγγαλικά επί μισή ώρα και τα κλάξον από τα αυτοκίνητα ακούγονταν σε πολλά χιλιόμετρα μακρυά από τα κέντρα των πόλεων. Ήταν αρκετά σαφές: κανείς δεν αναγνωρίζει τη νίκη του δικτάτορα, κανείς δε συγχωρεί την τρομοκρατία και την καταστολή, αλλά και όλες αυτές οι ωραίες ενέργειες μοιάζουν περισσότερο με χειρονομίες επαναστατικής αδυναμίας. Βέβαια, οι αστυνόμοι της KGB, και ο ίδιος ο Λουκατσένκο στο ροζ του παλάτι, πρέπει να έσφιγγαν τα δόντια τους βλέποντας τον ουρανό του Μινσκ να φωτίζεται από τα χιλιάδες βεγγαλικά της διαμαρτυρίας και ακούγοντας τα κλάξον από εκατοντάδες αυτοκίνητα. Αλλά, όση ομορφιά και να έχουν αυτές οι παραστάσεις, αυτό που πρέπει να κατανοηθεί είναι ότι κλάξον, βεγγαλικά και άλλες συμβολικές προκλητικές πράξεις δεν μπορούν να ανατρέψουν τα δικτατορικά καθεστώτα και ούτε καν να φέρνουν πιο κοντά την ώρα της νίκης.

Στις 27 Μαρτίου, οι κάτοικοι του Μινσκ προσπάθησαν και πάλι να συγκεντρωθούν για δράσεις δρόμου, αλλά η αυξημένη συγκέντρωση των δυνάμεων της τάξης και των στρατιωτικών εξοπλισμών μέσα στην πόλη δεν άφηνε πολλά περιθώρια. Στις 27 Μαρτίου, τουλάχιστον 240 άνθρωποι συνελήφθησαν. Σύμφωνα με πιο ακριβή δεδομένα, στις 25 και 27 Μαρτίου, συνελήφθησαν περισσότεροι από 500 άνθρωποι. Η προσπάθεια αυτή των ανθρώπων για στήριξη μεταξύ τους και για να δηλώσουν τη συνέχιση της αντίστασης σε δύσκολες συνθήκες κόστισε στους διαδηλωτές (και σε άλλους περιστασιακούς κρατούμενους) 15 μέρες φυλάκιση σε απάνθρωπες συνθήκες³.

Μορφή και περιεχόμενο

Από την άλλη πλευρά, αξίζει να σημειωθεί ο λόγος για τον οποίο οι δράσεις προγραμματίστηκαν για τις 25 Μαρτίου. Δυστυχώς, μερικοί «μαρξιστές» έβαλαν τη μορφή πάνω από το περιεχόμενο και αρνήθηκαν κατηγορηματικά να υποστηρίξουν τις διαδηλώσεις στο σύνολό τους, ιδιαίτερα εξαιτίας της ημερομηνίας. Γιατί στις 25 Μαρτίου 1918 κηρύχτηκε η ανεξαρτησία της «Λαϊκής Δημοκρατίας της Λευκορωσίας» (ΛΔΛ). Κάθε χρόνο, η ημέρα αυτή γιορτάζεται από τα εθνικά-δημοκρατικά κόμματα, μεταξύ των οποίων και οι σοσιαλδημοκράτες. Αυτοί που είχαν συμμετάσχει στην κήρυξη της ΛΔΛ ήταν οι αριστεροί σοσιαλιστές και μέλη της Λευκορώσικης Σοσιαλιστικής Κοινότητας (Bielarusskaya sotsialistichnaya Hramada). Η αναγγελία της δημιουργίας της ΛΔΛ είχε καταστεί δυνατή χάρη στην Οκτωβριανή επανάσταση και στην εθνική πολιτική του Λένιν, γιατί -όπως το ξέρουμε- ο Λένιν, στο άρθρο του «Θα κρατήσουν την κρατική εξουσία οι μπολσεβίκοι;» (Σεπτέμβριος 1917), ήταν ίσως ο πρώτος πολιτικός στην ιστορία που εισηγήθηκε την ιδέα της πλήρους ανεξαρτησίας, και όχι απλώς αυτονομίας, της Λευκορωσίας.

Έτσι, στο ξεκίνημά της, η ΛΔΛ θεμελιώθηκε σε σωστές αρχές, ιδιαίτερα στη μείωση των ωρών εργασίας ημερησίως, την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και την απαλλοτρίωση των γαιοκτησιών χωρίς αποζημίωση. Ωστόσο, η ΛΔΛ ήταν ένα θνησιγενές σχέδιο: καθώς δεν διέθετε δική της χορήγηση υπηκοότητας, ούτε νομισματικό σύστημα, ούτε στρατό, η «Δημοκρατία» αυτή λειτούργησε στα εδάφη που είχαν καταλάβει τα γερμανικά στρατεύματα και ήταν στην πράξη ένα όργανο υποταγμένο στην κατοχική διοίκηση. Με τον καιρό, η ΛΔΛ γινόταν όλο και περισσότερο μια βεβήλωση -το οποίο αναγνωριζόταν ακόμα και από τις ηγεσίες της- και το ίδιο το σχέδιο απέκτησε και έναν αντι-μπολσεβίκικο χαρακτήρα. Στο τέλος της ύπαρξής της, οι ηγέτες της ΛΔΛ αναζήτησαν στήριξη σε διάφορες αντιδραστικές δυνάμεις, από τον γερμανό Κάιζερ έως τις λευκές πολιτοφυλακές. Έτσι, όταν απελευθερώθηκε η περιοχή από τους Γερμανούς, την 1η Ιανουαρίου 1919, τότε δημιουργήθηκε ένα πραγματικό λευκορώσικο κράτος, δηλαδή η Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Λευκορωσίας.

Όπως μπορεί κανείς να το υποψιαστεί, για τη λευκορώσικη αριστερά, η ημερομηνία της 25ης Μαρτίου είναι αμφιλεγόμενη: εάν οι σοσιαλδημοκράτες την θεωρούν ως αποτυχημένο σοσιαλιστικό σχέδιο και οι εθνο-δημοκράτες την εκτιμούν για τον κατοπινό αντιμπολσεβίκικο χαρακτήρα της, οι μαρξιστές πάντα έπαιρναν αποστάσεις από την ημερομηνία αυτή. Κάθε χρόνο, την ημέρα αυτή, οργανώνονται δράσεις, άλλες νόμιμα, άλλες παράνομα, από ένα τμήμα της λευκορώσικης αντιπολίτευσης. Οι αρχές ανέχονταν τη διοργάνωση μιας συγκέντρωσης ή μιας πορείας, αν και ήταν σπάνιο να μην γίνονται συλλήψεις. Φέτος, οι αρχές αρνήθηκαν τη διοργάνωση νόμιμης εκδήλωσης, με την πρόφαση ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί «από καταστροφικές δυνάμεις, για να αποσταθεροποιηθεί η κατάσταση στη χώρα». Στην πραγματικότητα, το δικαίωμα της ελεύθερης συνάθροισης παραβιάστηκε χωρίς κανένα λόγο, όπως γίνεται πάντα στη Λευκορωσία. Αλλά ένα τμήμα της αριστεράς υιοθέτησε μια ανοιχτά σεκταριστική θέση εγκρίνοντας έτσι τις ενέργειες των αρχών, αρνούμενο να συμμετάσχει στις διαδηλώσεις ή αποσιωπώντας τα βασανιστήρια και τις συλλήψεις. Όλα αυτά αποκλειστικά για τους ιστορικούς λόγους που περιγράψαμε πιο πάνω σε σχέση με την ημερομηνία της 25ης Μαρτίου.

Αναλύοντας την κατάσταση από μαρξιστική άποψη, το κόμμα μας «Ένας δίκαιος κόσμος», κατανοεί ότι η μορφή δεν μπορεί να ορίσει το περιεχόμενο και ότι πρέπει να υποστηρίξουμε τα δημοκρατικά αιτήματα του λαού, τα οποία και συμπίπτουν με το πολιτικό μας πρόγραμμα. Για αυτό και η Επιτροπή Μινσκ του κόμματός μας καταδίκασε τις ενέργειες των αρχών που είχαν για στόχο να εκφοβίσουν τους πολίτες και να δημιουργήσουν μια ατμόσφαιρα επείγουσας κατάστασης στην πρωτεύουσα. Το κόμμα μας επίσης διακήρυξε πως όλοι οι κρατούμενοι πρέπει να απελευθερωθούν αμέσως και ότι οι υπεύθυνοι για την προσφυγή στη βία και στον περιορισμό των δικαιωμάτων των πολιτών στην ελεύθερη συνάθροιση πρέπει να τιμωρηθούν, καθώς και να ζητηθεί δημόσια συγγνώμη από όλα τα θύματα. Επιπλέον, δεν είναι υπερβολή να πούμε πως οι περισσότεροι διαδηλωτές αγνοούν το ιστορικό και ιδεολογικό πλαίσιο της ημερομηνίας κατά την οποία θα οργανωνόταν η διαδήλωση. Το γεγονός πως οι άνθρωποι κατεβαίνουν στο δρόμο σε ημερομηνίες διαφορετικές από αυτές που συνδέονται με την ιστορία του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος απλώς αποδεικνύει την έλλειψη αριστερής συστηματικής δουλειάς με τους διαδηλωτές και την υπεροψία που δείχνουν οι περισσότερες αριστερές ομάδες, όταν θέτουν την «ιδεολογική καθαρότητα» πάνω από την υποστήριξη των δίκαιων διεκδικήσεων των μαζών.

Νέοι κατασταλτικοί νόμοι

Παρόλο που οι δράσεις της 25 και 27 Μαρτίου καταστάλθηκαν και παρόλο που διεξήχθησαν και με «παράνομο» τρόπο, η εξουσία πήρε το μήνυμα για τη θέληση της πλειονότητας των Λευκορώσων να συνεχίσει ο αγώνας και, έτσι, ανήγγειλε και νέο πακέτο κατασταλτικών νόμων. Στις 16 Απριλίου 2021, η Βουλή των Αντιπροσώπων της Εθνοσυνέλευσης της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας υιοθέτησε, σε δεύτερη (τελευταία) ανάγνωση, ένα νομοσχέδιο «για την τροποποίηση της πάλης κατά του εξτρεμισμού». Το νομοσχέδιο, μεταξύ άλλων, διευρύνει τον ορισμό της «εξτρεμιστικής δραστηριότητας», επιτρέποντας στην πράξη στο Υπουργείο Εσωτερικών να ορίζει το ποιός είναι «εξτρεμιστής». Επιπλέον, με βάση το νέο νόμο, η αστυνομία έχει πλέον το δικαίωμα να χρησιμοποιεί τις δυνάμεις της «με βάση την εκτίμησή της για την εξέλιξη της κατάστασης» και δεν ευθύνεται για ζημιές που θα προέλθουν από τη χρήση βίας. Βέβαια, υπάρχουν και μερικές επιφυλάξεις στο νόμο, όπως το ότι, όταν χρησιμοποιεί περιοριστικά ή άλλα, ένας αστυνομικός πρέπει να προσπαθεί να προκαλέσει τις μικρότερες κατά το δυνατόν ζημιές, αλλά είναι σαφές πως αυτές είναι απλώς τυπικές, γιατί τέτοιες επιφυλάξεις υπήρχαν και προηγουμένως χωρίς αυτό να εμποδίζει τους αστυνομικούς να χρησιμοποιούν τη βαναυσότητα και τα βασανιστήρια.

Αλλά είναι οι τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα που είναι οι πιο σημαντικές σε αυτό το πακέτο των κατασταλτικών νόμων. Οι τροποποιήσεις προβλέπουν την ποινική δίωξη όποιου τιμωρείται διοικητικά δύο φορές για τη διοργάνωση μαζικών εκδηλώσεων. Με άλλα λόγια, εάν κάποιος συλληφθεί από την αστυνομία σε μια συγκέντρωση τρίτη φορά σε ένα χρόνο μπορεί να καταδικαστεί με πραγματική ποινή φυλάκισης πολλών χρόνων. Η νέα έκδοση του νόμου «για τις μαζικές εκδηλώσεις» εισάγει επίσης και ειδικά κατασταλτικούς νεωτερισμούς: πλέον, τα πολιτικά κόμματα είναι υπεύθυνα(!) για κάθε μέλος του κόμματος εάν το μέλος συμμετάσχει σε μη εγκεκριμένη (παράνομη) συνάθροιση⁴. Αυτό δημιουργεί τη νομική βάση για τη διάλυση των αντιπολιτευτικών κομμάτων, γιατί αν υπάρξει δεύτερη προειδοποίηση σε ένα χρόνο, σύμφωνα με τη νομοθεσία, το κόμμα μπορεί να διαλυθεί από των Ανώτατο Δικαστήριο.

Ωστόσο, παρά την υιοθέτηση κατασταλτικών νόμων και τις μαζικές καταδίκες πολιτικού χαρακτήρα, δεν πρέπει να χάσουμε την αισιοδοξία μας. Παρ’όλα αυτά τα τρομακτικά πράγματα, η αριστερή αντιπολίτευση και όλοι όσοι είναι κατά της δικτατορίας δεν έχουν εξασθενίσει. Μόλις πριν ένα χρόνο, λίγοι θα είχαν φανταστεί ότι η στήριξη του καθεστώτος θα είχε τόσο συρρικνωθεί και ότι το ενδιαφέρον για την πολιτική θα είχε τόσο ανυψωθεί. Μόλις πριν ένα χρόνο, κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί πως, ακόμα και μέσα στις συνθήκες σοβαρής καταστολής, θα αναπτύσσονταν ανεξάρτητα συνδικάτα και ότι Λευκορώσοι θα εντάσσονταν ενεργά στα σημερινά πολιτικά κόμματα της αντιπολίτευσης και θα μιλούσαν και για δημιουργία νέων πολιτικών δομών. Παρά την καταστολή μιας έκτασης συγκρίσιμης με της σταλινικής εποχής, οι πρωτοβουλίες στη βάση και οι απεργιακές επιτροπές, που δημιουργήθηκαν κατά το αποκορύφωμα της κινητοποίησης των διαμαρτυριών, παραμένουν… Σε σχέση με τις άλλες τακτικές των σοσιαλιστών, είναι αδύνατον να πούμε το ο,τιδήποτε το καινούργιο, καθώς δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές για να τεθούν σε κίνηση οι μάζες και για να διαλύσουν το φόβο που έχει επιβάλει το καθεστώς σε όλους αυτούς τους μακρινούς και δύσκολους μήνες. Τα καθήκοντά μας παραμένουν: να ενισχύσουμε τις σχέσεις με το εργατικό κίνημα, να προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε τις δομές των κομμάτων μας και των συνδικάτων μας και να μπορέσουμε να εξηγήσουμε όσο μπορούμε καλύτερα το σοσιαλιστικό μας πρόγραμμα, στις σημερινές συνθήκες.

Αναπόφευκτη λαϊκή δυσαρέσκεια

Είναι αλήθεια ότι μια ατμόσφαιρα απογοήτευσης και απαισιοδοξίας επικρατεί πλέον. Ωστόσο, η πολιτική κρίση δεν έχει φύγει και η δικτατορία έχει υποστεί σοβαρό πλήγμα, το καθεστώς συνεχίζει να φοβάται και λειτουργεί σε συνθήκες που συγκροτούν, για το ίδιο, υπαρξιακή απειλή. Πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι, αστυνομικοί, δάσκαλοι, εργαζόμενοι στον τομέα της περίθαλψης και του πολιτισμού εγκατέλειψαν το δημόσιο το 2020 σαν δείγμα διαμαρτυρίας και ο δικτάτορας αμφιβάλει, και δικαίως, για την πίστη αυτών που συνεχίζουν ακόμα να δουλεύουν στο δημόσιο τομέα. Όχι μόνο ο αριθμός των αντιπολιτευόμενων στο καθεστώς δεν έχει μειωθεί από το Φθινόπωρο, αλλά και έχει αυξηθεί μετά από την καταστολή και τις απειλές ενάντια σε όσους κάτι κατακρίνουν. Οι συνθήκες διαβίωσης των πολιτών συνεχίζουν επίσης να επιδεινώνονται: οι μισθοί συνεχίζουν να μειώνονται εδώ και αρκετούς διαδοχικά μήνες, η πραγματική αξία των συντάξεων έφτασε στο πιο χαμηλό της επίπεδο το Φλεβάρη, υπάρχουν περιπτώσεις απλήρωτων μισθών, οι τιμές αυξήθηκαν σημαντικά και ο πληθωρισμός ήταν πολύ μεγαλύτερος απ’όσο προέβλεπε η Κεντρική Τράπεζα. Επιπλέον, υπάρχουν και πληροφορίες για την ετοιμασία μαζικών απολύσεων και για την έλλειψη πόρων από τον προϋπολογισμό.

Μια μαζική έκρηξη της λαϊκής δυσαρέσκειας στο άμεσο μέλλον είναι όχι μόνο πιθανή αλλά και αναπόφευκτη. Το μόνο ερώτημα είναι ποιό θα είναι το στοιχείο που θα πυροδοτήσει το νέο κύμα κινητοποιήσεων. Αξίζει εδώ να θυμίσουμε τον έναν από τους νόμους της διαλεκτικής: το πέρασμα από την ποσότητα στην ποιότητα. Ένα γεγονός από μόνο του μπορεί να μην αποτελεί αιτία, όμως μπορεί να αποτελέσει το τελευταίο αναγκαίο στοιχείο μιας αλυσίδας από άλλα γεγονότα που οδηγούν στην κοινωνική εξέγερση.

Pavel Katarzheuski

Μινσκ, 18 Απριλίου 2021

[Από το Inprecor, αρ.683-684, Μάρτιος-Απρίλιος 2021]

Μετάφραση στα ελληνικά: ΤΠΤ

Βλ. επίσης και

Σημειώσεις

1Ο Pavel Katarzheuski, πολιτολόγος και τροτσκιστής ακτιβιστής, είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του λευκορώσικου αριστερού κόμματος «Ένας Δίκαιος Κόσμος». Συμμετέχει επίσης στην ηγεσία της νεολαίας του και έχει γίνει στόχος της αστυνομικής καταστολής: ιδιαίτερα τον Αύγουστο του 2020, κρατήθηκε στα αστυνομικά μπουντρούμια της πόλης Λότζινα, για 5 μέρες, σε αποτρόπαιες συνθήκες, όπου και έγινε η «δίκη» του, σε 5 λεπτά, χωρίς παρουσία καν δικηγόρου…

2Ο αριθμός των πολιτικών κρατουμένων είναι πολύ υψηλότερος, αλλά ο χαρακτηρισμός αυτός εμπεριέχει διαφοροποιήσεις. Για παράδειγμα, τα άτομα που δεν είναι φυλακισμένοι, αλλά καταδικάζονται σε «περιορισμό της ελευθερίας» τους, δεν μπορούν να θεωρηθούν ως πολιτικοί κρατούμενοι. Επίσης είναι δύσκολο να αναγνωριστεί ως πολιτικός κρατούμενος κάποιος που κρατείται με διοικητική διαδικασία. Η κρατική καταστατική μηχανή γνωρίζει καλά τα κριτήρια χαρακτηρισμού του «πολιτικού κρατούμενου». Στήνει επομένως ψεύτικες ποινικές υποθέσεις, με υποτιθέμενη βία από τη μεριά του κατηγορούμενου και, έτσι, εμποδίζει την απόδοση του χαρακτηρισμού «πολιτικός κρατούμενος».

3Μετά το τέλος των «διοικητικών» συλλήψεων, στις 25 και 27 Μαρτίου, πολλοί ήταν αυτοί που διηγήθηκαν πως υπέστησαν βασανισμούς, ξυλοκόπημα, και άλλες μορφές κακομεταχείρισης (απουσία στρώματος, έλλειψη υγειονομικών συνθηκών, ρίψη νερού στα κελιά με υπερβολική περιεκτικότητα σε χλωρίνη υποτιθέμενα για να εξοντωθεί ο κορονοϊός). Πολλοί από όσους τέθηκαν σε διοικητική κράτηση μετά τις 25-27 Μαρτίου, βρέθηκαν μετά και στο νοσοκομείο, με ρήξεις τενόντων και τραυματισμούς μυών και οστών. Οι κρατούμενοι εξήγησαν ότι εξαναγκάστηκαν να μένουν όρθιοι με τεντωμένα τα πόδια, κοιτώντας τον τοίχο και με τα χέρια ψηλά και τις παλάμες προς τα πίσω ανοιχτές και να τους κτυπούν στα πλευρά.

4Στην πραγματικότητα, τα πακέτα κατασταλτικής νομοθεσίας είναι πολύ πιο πλατιά και το παρόν άρθρο μιλάει απλώς για τις πιο σημαντικές, σύμφωνα με το συγγραφέα, αλλαγές που νομιμοποιούν την πολιτική καταστολή.

https://tpt4.org/?p=5976