του Peter Drucker
Στρατηγικές και προοπτικές για τη ΛΟΑΤΚΙ αντίσταση στην άκρα δεξιά
Με βάση εισήγηση στο ευρωπαϊκό κάμπινγκ νέων της 4ης Διεθνούς
Διάρθρωση:
- Πρόλογος
- Άκρα δεξιά και ετεροεθνικισμός
- Άκρα δεξιά και ομοεθνικισμός
- Στρατηγικές και προοπτικές για την αντίσταση ΛΟΑΤΚΙ διεθνώς
- Παράρτημα (αποσπάσματα από το Warped – Gay Normality and Queer anticapitalist)
- Σημειώσεις
Με βάση την αρχική εισήγηση1 στο ευρωπαϊκό κάμπινγκ νέων της 4ης Διεθνούς, Ισπανία 3/8/2019 (επικαιροποιημένο κείμενο).
Ο πρόλογος και οι σημειώσεις είναι του Félix Deschênes-Boivin από το καναδέζικο “Presse-toi à gauche !” (25 Αυγούστου 2020)
Πρόλογος
Σήμερα, η άνοδος της σκληρής αντιδραστικής δεξιάς (όπως υπάρχει και στο εσωτερικό του ομοσπονδιακού καναδικού Συντηρητικού Κόμματος) και μιας δραστήριας άκρας δεξιάς σε πολλές χώρες απειλεί δικαιώματα που είχαν κατακτηθεί κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Τόσο στον Καναδά όσο και στις ΗΠΑ, η χριστιανική δεξιά (της οποίας την επιρροή δεν πρέπει να υποτιμάμε) αντιτάσσεται στα δικαιώματα των ανθρώπων ΛΟΑΤΚΙ. Στο Κεμπέκ, ορισμένα τμήματα της άκρας δεξιάς έχουν πλήρη ομοφωνία στην ομοφοβία τους και την τρανσφοβία τους. Ο Peter Drucker2 μας παρουσιάζει στο κείμενο που ακολουθεί μια ανάλυση της ανόδου της άκρας δεξιάς στον κόσμο (και ιδιαίτερα στην Ευρώπη) και ειδικότερα των ενίοτε αντιφατικών τους σχέσεων με τις κοινότητες ομοφυλόφιλων σε διάφορες χώρες όπου βρίσκεται σε ανάπτυξη. Τέλος, καταγράφει συμπερασματικά ορισμένες αγωνιστικές πίστες για να της αντισταθούμε.
Félix Deschênes-Boivin
25/8/2020
Η άκρα δεξιά αναπτύσσεται στη μια χώρα μετά την άλλη. Αναμφίβολα αυτό έχει γίνει κεντρικό στοιχείο για τη σύγχρονη ευρωπαϊκή και παγκόσμια πολιτική. Έχω φτάσει στο σημείο να πιστεύω ότι στα ερχόμενα χρόνια η πάλη ενάντια στην άκρα δεξιά θα είναι αποφασιστικής σημασίας για τη ριζοσπαστική και την επαναστατική αριστερά. Έτσι, είναι εξαιρετικά επείγον να καταλάβουμε την απειλή της άκρας δεξιάς που αντιμετωπίζουμε. Σε ένα βαθμό, μπορούμε να μάθουμε από τις μαρξιστικές αναλύσεις του κλασικού φασισμού, ιδιαίτερα της ναζιστικής Γερμανίας και της φασιστικής Ιταλίας. Αλλά και πολλά πράγματα έχουν αλλάξει στην άκρα δεξιά. Για να χρησιμοποιήσω έναν όρο του συντρόφου μας, του Enzo Traverso, το μεγαλύτερο τμήμα της άκρας δεξιάς σήμερα είναι “μετα-φασιστικό”: μερικές φορές σε συνέχεια με την παλιά φασιστική δεξιά, μερικές φορές όχι. Και οι σεξουαλικές πολιτικές και οι πολιτικές φύλου δεν είναι δευτερεύοντα σημεία: αποτελούν το κλειδί. Έτσι, αυτό είναι το ένα από τα πράγματα που πρέπει επειγόντως να κατανοήσουμε.
Άκρα δεξιά και ετεροεθνικισμός
Καθώς αναπτύσσεται η άκρα δεξιά, πολλαπλασιάζονται και οι επιθέσεις κατά των ΛΟΑΤΚΙ (LBGTIQ). Ο νέος ακροδεξιός πρόεδρος της Βραζιλίας, ο Ζαΐρ Μπολσονάρο, αποτελεί εξέχον και αηδιαστικό παράδειγμα. Έχει δηλώσει ανοιχτά ότι θα προτιμούσε το γιο του νεκρό από ομοφυλόφιλο. Δεν είναι περίεργο που η εκλογή του οδήγησε σε έξαρση της βίας κατά των ΛΟΑΤΚΙ στη Βραζιλία, που ήταν ήδη μια από τις χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα βίας κατά των ΛΟΑΤΚΙ. Παρόλο που οι θέσεις του Τραμπ δεν ήταν τόσο σαφείς πριν εκλεγεί στην προεδρεία των ΗΠΑ, και αυτός κατόπιν στήριξε τις αντιδραστικές νομοθεσίες κατά των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ. Π.χ. η κυβέρνησή του παρενέβη στα δικαστήρια για να αντιταχθεί στα μέτρα κατά των διακρίσεων και προσπάθησε να διώξει τους τρανς από το στρατό3.
Ανάλογα παραδείγματα υπάρχουν και στην Ευρώπη. Η ιταλική Lega υπήρξε, στο κοινοβούλιο, ο κύριος αντίπαλος της νομοθεσίας για το σύμφωνο συμβίωσης ατόμων ίδιου φύλου -για να μην πούμε για γάμο ατόμων ίδιου φύλου!- υποβάλλοντας πάνω από 5.000 τροποποιήσεις σε μια προσπάθεια να ακυρώσει την υιοθέτησή του. Και εδώ, στο Ισπανικό Κράτος, το κόμμα της άκρας δεξιάς, το Vox, καταγγέλλει στο site του όλες τις διοργανώσεις τύπου Pride ως “σκανδαλώδεις”.
Μερικοί κατονομάζουν αυτές τις δεξιές επιθέσεις κατά των ΛΟΑΤΚΙ ως “πολιτική ομοφοβία”. Ίσως να μην είναι ο καλύτερος όρος αυτός. Παρόλο που όσοι τον χρησιμοποιούν έτσι δεν το εννοούν αναγκαστικά με αυτόν τον τρόπο, ακούγεται ωστόσο κάπως σαν ψυχική αρρώστια. Εγώ νομίζω ότι είναι καλύτερα να μιλήσουμε για “ετεροεθνικισμό”4. Αυτός είναι που αποτελεί μία διάσταση των γενικότερων δεξιών εθνικιστικών σχεδίων με βαθιές ρίζες στην κοινωνία.
Ποιές είναι οι πηγές των προκαταλήψεων κατά των ΛΟΑΤΚΙ στην εθνικιστική δεξιά; Για ποιό λόγο η ακροδεξιά επιτίθεται στα ΛΟΑΤΚΙ άτομα; Ο ένας, κύριος, λόγος είναι η βαθιά εχθρότητα απέναντι στις γυναίκες, ο μισογυνισμός, ο οποίος συνδέεται με την αντιφατική σχέση της ακροδεξιάς με το νεοφιλελευθερισμό5. Ο συνδυασμός μισογυνισμού και οικονομικού λαϊκισμού βοηθάει την ακροδεξιά να απευθύνεται προς τους θυμωμένους στρέιτ άνδρες. Η αποβιομηχάνιση και οι στάσιμοι μισθοί σε πολλές οικονομίες, και πρόσφατα, μετά τη βαθιά ύφεση που ξέσπασε το 2008, υποσκάπτει την αίσθηση ανδρισμού πολλών ανδρών. Πολλοί cis στρέιτ άνδρες κατηγορούν γι’ αυτό τις γυναίκες και τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα.
Διανοούμενοι όπως ο George Mosse, που ήταν ο ίδιος ομοφυλόφιλος και του οποίου η οικογένεια δραπέτευσε από τη ναζιστική Γερμανία, έχει δείξει πόσο στενά συνδέεται ο επιθετικός εθνικισμός με μια στενή αντίληψη του ανδρισμού. Η έννοια αυτή φυσιολογικοποιεί την πατριαρχική οικογένεια, βλέπει τις γυναίκες ως απλώς αυτές που φέρνουν τα παιδιά και βοηθούν τους άνδρες, ενώ θεωρεί ότι τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα εξασθενίζουν την ηθική υπόσταση του έθνους. Αυτός είναι ο ένας λόγος που εξηγεί γιατί οι Ναζί στη Γερμανία ήταν φανατικά εχθρικοί απέναντι στην ομοφυλοφιλία -τουλάχιστον μεταξύ Γερμανών: πίστευαν ότι αυτή θα εξασθένιζε την “κυρίαρχη Άρια φυλή”. Η άκρα δεξιά παγκοσμίως σήμερα εξακολουθεί να έχει μια παρόμοια αντίληψη για τον ανδρισμό. Ιδιαίτερα στις καθολικές χώρες, έχει αναλάβει τις παπικές επιθέσεις κατά της “ιδεολογίας του φύλου” και την υπεράσπιση των παραδοσιακών ορίων μεταξύ ανδρικών και γυναικείων ρόλων.
Αυτή η μισογυνική και σεξουαλικά αντιδραστική άκρα δεξιά γνώρισε άνοδο σε πολλές χώρες όπου το κίνημα ΛΟΑΤΚΙ είχε καταγράψει νίκες. Τα κινήματα αυτά ΛΟΑΤΚΙ αναδύθηκαν και ενισχύθηκαν ιδιαίτερα μετά το 1968, όταν είχαν ριζοσπαστικές αριστερές ηγεσίες που τα έβλεπαν ως τμήματα μιας ευρύτερης ριζοσπαστικής αριστεράς. Οι αγωνιστικές τους αντιλήψεις και τακτικές τα βοήθησαν να πετύχουν τις πρώτες τους νίκες στις δεκαετίες του 1970 και 1980 κατά των διακρίσεων και της βίας. Αργότερα, καθώς τα κινήματα ΛΟΑΤΚΙ διευρύνονταν και η ευρύτερη ριζοσπαστική αριστερά εξασθένιζε, οι βασικές ομάδες ΛΟΑΤΚΙ γίνονταν όλο και πιο μετριοπαθείς. Έβαζαν όλο και λιγότερο βάρος στην αλληλεγγύη κατά του σεξισμού, του ρατσισμού και της ταξικής καταπίεσης, και επικεντρώνονταν όλο και στενότερα σε θέματα όπως η ισότητα στο γάμο. Αλλά αυτό δεν έκανε την άκρα δεξιά να τους αγαπήσει περισσότερο. Η άκρα δεξιά στις περισσότερες χώρες εξακολουθεί να αντιτάσσεται στο γάμο ανθρώπων ίδιου φύλου και συχνά πολύ έντονα.
Ωστόσο, οι συστημικές ομάδες ΛΟΑΤΚΙ έχτισαν σχέσεις με την σοσιαλ-φιλελεύθερη κεντροαριστερά ή ακόμα και με τη νεοφιλελεύθερη κεντροδεξιά. Μερικές από τις πιο αντι-ΛΟΑΤΚΙ ακροδεξιές τοποθετήσεις πρέπει να κατανοηθούν, τουλάχιστον εν μέρει, ως αντιδράσεις απέναντι στις επίσημες υποστηρίξεις των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ, που επικρατούν τώρα στο πολιτικό κέντρο στη Δυτική Ευρώπη και σε μερικές άλλες ιμπεριαλιστικές χώρες. Αυτό δεν ισχύει παντού. Οι επιθέσεις του Τραμπ κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων δεν πηγάζουν από μια εχθρότητα κατά της Ευρώπης, έστω και αν συχνά ο ίδιος είναι αντι-ευρωπαίος, και ούτε οι επιθέσεις κατά των ΛΟΑΤΚΙ στη Βραζιλία αντικατοπτρίζουν ιδιαίτερα μια αντιευρωπαϊκή στάση. Αλλά πολλά νεοφιλελεύθερα, αυταρχικά, αφρικανικά και αραβικά καθεστώτα πράγματι διεκδικούν -αντίθετα από πολλά από τα ιστορικά στοιχεία που αποδεικνύουν το αντίστροφο6– ότι υπερασπίζονται τις “δικές τους” κουλτούρες ενάντια στην ευρωπαϊκή ΛΟΑΤΚΙ επιρροή. Και κάτι ανάλογο συμβαίνει και με την ανατολικοευρωπαϊκή άκρα δεξιά.
Στη Δυτική Ευρώπη, μεταρρυθμίσεις όπως αποποινικοποίηση, νομοθεσία κατά των διακρίσεων και ισότητα στο γάμο, ήταν εθνικές μεταρρυθμίσεις που ριζώνουν στις εθνικές πολιτικές. Μερικές από τις μεταρρυθμίσεις στην Ανατολική Ευρώπη επίσης πήγασαν από εθνικές δυναμικές. Η Ανατολική Γερμανία, για παράδειγμα, αποποινικοποίησε το σεξ μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου ένα χρόνο πριν από τη Δυτική Γερμανία Αλλά οι πιο πρόσφατες ανατολικοευρωπαϊκές μεταρρυθμίσεις προήλθαν κυρίως από πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτές έκαναν τους ανατολικοευρωπαίους ΛΟΑΤΚΙ να επωφεληθούν από σχετικές νομικές επικυρώσεις. Όμως, έτσι, πολλοί Ανατολικοευρωπαίοι τώρα βλέπουν τις προστασίες των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων ως κάτι που επιβλήθηκε από τα έξω.
Και την ίδια ώρα που η ΕΕ προωθούσε τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ την ίδια ώρα αποτελούσε και το εργαλείο του νεοφιλελευθερισμού στην Ανατολική Ευρώπη. Αυτό μεταφράστηκε σε αυξανόμενη παρουσία του δυτικοευρωπαϊκού κεφαλαίου, σε περικοπές στις κοινωνικές πολιτικές και σε αύξηση των ανισοτήτων. Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές δικαιολογήθηκαν με τη φιλελεύθερη ιδεολογία της ελευθερίας, όπου συμπεριλαμβάνονται και τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ. Αυτό συνέβαλε στο να στοχοποιηθούν οι ΛΟΑΤΚΙ από τη δυσαρέσκεια απέναντι στην ΕΕ και από τον αναδυόμενο εθνικισμό. Αντανακλαστικά προς την εργαλειοποίηση των δικαιωμάτων ΛΟΑΤΚΙ από το νεοφιλελευθερισμό, ο ετεροεθνικισμός επίσης εργαλειοποίησε τις αντι-ΛΟΑΤΚΙ στάσεις. Σε χώρες όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία η κυβερνώσα δεξιά εκμεταλλεύεται τη δυσαρέσκεια απέναντι στη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία, ενώ ταυτόχρονα κρατάει πολλά από τα βασικά στοιχεία του οικονομικού νεοφιλελευθερισμού.
Σε αυτό το κλίμα, η βία κατά των ανατολικευρωπαϊκών εκδηλώσεων λεσβιακής/γκέι υπερηφάνειας ήταν το έργο νεοφασιστικών ομάδων που θεωρούν ότι η ΕΕ κυβερνάται από “πούστηδες”. Το ελληνικό φασιστικό κόμμα Χρυσή Αυγή ακολούθησε μια ανάλογη δυναμική, θεωρώντας τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ ως τμήμα της ίδιας ατζέντας της ΕΕ που εξαθλίωσε τον ελληνικό λαό7.
Άκρα δεξιά και ομοεθνικισμός
Τώρα είναι αναγκαίο να περιπλέξω λίγο τη συζήτηση, μιλώντας για τη λιγότερο ομοφοβική πλευρά της ακροδεξιάς. Αυτό σημαίνει να μιλήσουμε για ομοεθνικισμό, έναν όρο που διατύπωσε ο αμερικάνος διανοητής Jasbir Puar. Αυτός υποδηλώνει την εργαλειοποίηση των δικαιωμάτων ΛΟΑΤΚΙ για την εξυπηρέτηση του ιμπεριαλισμού και του εθνικισμού.
Παρόλο που η άκρα δεξιά είναι συνήθως αντι-ΛΟΑΤΚΙ, εγώ θεωρώ ότι ο ακροδεξιός ομοεθνικισμός επίσης αποτελεί σοβαρό πρόβλημα.
Καταρχάς, η σύγχρονη ευρωπαϊκή άκρα δεξιά είναι συχνά μη συνεκτική στα θέματα φύλου και σεξουαλικότητας. Εάν πάρουμε την εχθρότητα των ναζί απέναντι στην ομοφυλοφιλία πριν από 80 χρόνια ως σημείο αναφοράς, η σημερινή ακροδεξιά δε βρίσκεται πάντα στη συνέχεια των παλαιότερων φασιστικών παραδόσεων.
Αλλά και ένα φαινόμενο που θα μπορούσε να θεωρηθεί περιθωριακό στην ανάλυση της ευρωπαϊκής άκρας δεξιάς συνολικά μπορεί να μην είναι καθόλου περιθωριακό σε κοινότητες ΛΟΑΤΚΙ ορισμένων χωρών. Η ομοφυλόφιλη άκρα δεξιά αποτελεί ρεύμα μέσα σε μια ευρύτερη ομοφυλόφιλη δεξιά και έχουν και οι δύο γνωρίσει άνοδο. Μπορεί ο βασικός κορμός των ηγετών των ΛΟΑΤΚΙ να μην υποστηρίζει την ακροδεξιά, αλλά η αποτυχία του στο να καταπολεμήσει το νεοφιλελευθερισμό και το ρατσισμό έχει αφήσει πολλούς από τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα έκθετα στην έλξη της ακροδεξιάς. Μια δημοσκόπηση στη Βραζιλία την εβδομάδα πριν από το δεύτερο γύρο των περσινών προεδρικών εκλογών έδειξε πως το 29% από τους ψηφοφόρους που οι ίδιοι αυτοκαθορίζονταν ως μη straight ήθελαν να ψηφίσουν υπέρ του ανοιχτά ομοφοβικού Μπολσονάρο. Και άλλες δημοσκοπήσεις έχουν δείξει ανάλογα επίπεδα υποστήριξης, μεταξύ των λευκών ομοφυλόφιλων ανδρών, προς την Le Pen στη Γαλλία καθώς και προς την άκρα δεξιά στην Ολλανδία.
Η εχθρότητα της ευρωπαϊκής δεξιάς απέναντι στους μουσουλμάνους συχνά φαίνεται να ξεπερνάει την εχθρότητά της προς τους ανθρώπους ΛΟΑΤΚΙ. Στην Ανατολική Ευρώπη, η δεξιά παραπέμπει στη χριστιανική κληρονομιά της Ευρώπης για να δικαιολογήσει την παρεμπόδιση των μουσουλμάνων προσφύγων. Στη Δυτική Ευρώπη, η ακροδεξιά προειδοποιεί για τον κίνδυνο που ονομάζει “Eurabia”, για να υποστηρίξει μια σκληρή γραμμή κατά της μετανάστευσης, κατά των κοινωνικών επιδομάτων που μερικές μεταναστευτικές κοινότητες παίρνουν, και κατά ορισμένων μουσουλμανικών πρακτικών (όπως οι μαντίλες ή η τροφοδοσία χαλάλ). Η μαρξίστρια φεμινίστρια Sara Farris έχει δείξει πόσο η γαλλική, η ιταλική και η ολλανδική ακροδεξιά έχουν υιοθετήσει ένα είδος “φεμινο-εθνικισμού”8 που διατείνεται ότι υπερασπίζεται τις Ευρωπαίες, ακόμα και τις γυναίκες μεταναστευτικής προέλευσης, κατά των μουσουλμάνων ανδρών και άλλων ανδρών μη ευρωπαϊκής προέλευσης. Σε μερικές περιπτώσεις, μια ανάλογη δυναμική έχει κάνει μερικά από τα ακροδεξιά κόμματα της βορειοδυτικής Ευρώπης να υιοθετήσουν ένα επίπεδο ομοεθνικισμού, υπερασπιζόμενα τους “δικούς τους” ομοφυλόφιλους, άντρες και γυναίκες, ενάντια σε μια υποτιθέμενη μουσουλμανική απειλή.
Ο Ολλανδός αρθρογράφος Bas Heijne έχει περιγράψει πώς η “μουσουλμανική απειλή” χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει μια δεξιά μεταστροφή στα θέματα ΛΟΑΤΚΙ: Το 1998, ο ολλανδός δεξιός αρθρογράφος Gerry van der List έγραφε πόσο αηδιαστική του φαινόταν αυτή η σεξουαλική επιδειξιομανία ανδρών ομοφυλόφιλων στους Γκέι Αγώνες του Άμστερνταμ. Όμως, λίγα χρόνια αργότερα, ο ίδιος Βαν ντερ Λιστ δήλωνε ενθουσιασμένος με τις προκλητικές συμπεριφορές των ομοφυλόφιλων ανδρών στο Pride του Άμστερνταμ. Αλλά τη φορά αυτήν θεωρούσε πως αντιστέκονταν ηρωικά στο Ισλάμ. “Είναι πάντα οι ίδιοι γυμνοί τύποι”, επισημαίνει ο Heijne, “αλλά τώρα είναι για κάτι το διαφορετικό”!
Ανάλογες αλλαγές έχουν παρατηρηθεί στις δημόσιες τοποθετήσεις αρκετών βορειοδυτικών ευρωπαϊκών ακροδεξιών κομμάτων. Ο Φλαμανδός ακροδεξιός ηγέτης, Filip Dewinter, ψήφισε κατά του γάμου ατόμων ίδιου φύλου στο βελγικό κοινοβούλιο το 2003, όμως το 2014 δήλωσε ότι πλέον το κόμμα του το υποστηρίζει. Διαχωριζόμενη από τον πατέρα της, τον Jean-Marie Le Pen, η γαλλίδα ακροδεξιά ηγέτις, Marine Le Pen, δήλωσε στους “ομοφυλόφιλους ψηφοφόρους” το 2010: “Ξέρω πως υποφέρετε από τις διακρίσεις. Και ποιός είναι που κάνει διακρίσεις σε βάρος σας; Οι μετανάστες και οι μουσουλμάνοι”. Στην Ολλανδία, ο Martin Bosma, βουλευτής του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας, είπε σε μια συζήτηση στη βουλή για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων ότι “η εχθρότητα προς τους ομοφυλόφιλους διαπερνάει τη μουσουλμανική κουλτούρα”. Και μέλη του ακροδεξιού Σουηδοί Δημοκράτες καθοδήγησαν μια υποτιθέμενη “Πορεία Pride” μέσα από μια συνοικία της Στοκχόλμης με μετανάστες φωνάζοντας “Όχι ομοφοβικό μίσος στους δρόμους μας!”.
Αυτού του είδους ο ακροδεξιός ομοεθνικισμός δεν είναι απλώς ένας οπορτουνιστικός τρόπος για να κερδίσουν ψηφοφόρους από τους ΛΟΑΤΚΙ. Εντάσσεται σε ένα ευρύτερο αφήγημα “για την υπεράσπιση της οικογένειας”. Ο ομοεθνικισμός πρέπει να κατανοηθεί ευρύτερα ως μία από τις διαστάσεις της “ομοκανονικότητας”, που η Lisa Duggan9 την έχει περιγράψει ως μια ομοφυλόφιλη νοοτροπία που “δεν αμφισβητεί τις παραδοχές και τους θεσμούς της ετεροκανονικότητας, αλλά τις αναπαράγει και τις υποστηρίζει”. Η ομοκανονικότητα βοηθάει μερικούς ομοφυλόφιλους να ενταχθούν στους σημερινούς οικογενειακούς θεσμούς, προσαρμοζόμενοι έτσι ώστε να καταλάβουν έναν πιο ασφαλή χώρο μέσα στη νεοφιλελεύθερη τάξη πραγμάτων. Σε ένα βαθμό, μερικά ακροδεξιά κόμματα έχουν υιοθετήσει μια ομοκανονική στάση. Και τουλάχιστον σε μια μειονότητα ομοφυλόφιλων ψηφοφόρων τους αρέσει αυτό.
Σε μερικές περιπτώσεις, ακόμα και γκέι και λεσβίες, μπορεί να βρεθούν στην κορυφή ακροδεξιών κομμάτων. Στη Γερμανία, η πρόεδρος του ακροδεξιού κοινοβουλευτικού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία, η Alice Weidel, είναι ανοιχτά λεσβία. Ο τέως εθνικός γραμματέας του γαλλικού Εθνικού Μετώπου, ο Florian Philippot, είναι ανοιχτά γκέι. Παρά τις επιθέσεις του Ντόναλντ Τραμπ κατά των ΛΟΑΤΚΙ, έχει ομοφυλόφιλους υποστηρικτές στο λεγόμενο Log Cabin Republicans. Και διόρισε ως πρεσβευτή στη Γερμανία έναν ανοιχτά ομοφυλόφιλο, τον Richard Grenell, που έχει δημόσια υποστηρίξει ακροδεξιά κόμματα σε όλη την Ευρώπη. Ακόμα πιο παράδοξο, ακόμα και στην κυβέρνηση ενός ανοιχτά μισαλλόδοξου όπως ο Μπολσονάρο στη Βραζιλία, στο Υπουργείο του για τις Γυναίκες, την Οικογένεια και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, βρίσκονται ανοιχτά λεσβίες και τρανς σε ανώτατες θέσεις, οι οποίοι και εκπροσωπούν τη Βραζιλία σε διεθνείς συναντήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Αλλά χρειάζεται και κάποια προσοχή εδώ: γιατί ακόμα και τα πλέον ομοεθνικιστικά ακροδεξιά κόμματα βλέπουν πως η υποστήριξη των ΛΟΑΤΚΙ δικαιωμάτων τους θέτει προστριβές με τη βάση τους. Μια επίσημη ολλανδική μελέτη κατέληξε στο ότι, παρά τις δημόσιες δηλώσεις του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας υπέρ των ομοφυλόφιλων, οι ψηφοφόροι του έχουν τις πιο αντι-ΛΟΑΤΚΙ στάσεις από όλων των άλλων μεγάλων κομμάτων. Και τα ακροδεξιά κόμματα που απομακρύνονται υπερβολικά από τη βάση τους μπορεί να χάσουν ψηφοφόρους, όπως το είδαμε πρόσφατα με το ολλανδικό Κόμμα της Ελευθερίας και το δανέζικο Κόμμα του Λαού. Αυτό βοηθάει να εξηγηθεί και το πόσο επιφυλακτική μπορεί να είναι η υποστήριξη της ακροδεξιάς προς τα ΛΟΑΤΚΙ δικαιώματα. Όταν, για παράδειγμα, η ολλανδική βουλή πρόσφατα ψήφισε να απαγορευτεί η λεγόμενη “θεραπεία της ομοφυλοφιλίας”10, τα δύο ακροδεξιά κόμματα αρχικά άφησαν να εννοηθεί ότι θα το ψηφίσουν. Όμως στο τέλος το καταψήφισαν.
Η γαλλική Εθνική Συσπείρωση (τέως Εθνικό Μέτωπο) ήταν ίσως αυτό που ενεπλάκη περισσότερο στην αντίφαση αυτή. Όπως το είπαμε και πριν, η Μαρίν Λε Πεν, είχε αρχίσει να θέλει να προσελκύσει ομοφυλόφιλους ψηφοφόρους πριν από μια δεκαετία. Όμως, το 2012, όταν το νομοσχέδιο της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης για γάμο ατόμων του ίδιου φύλου προσέκρουσε σε μαζική αντίσταση, το κόμμα της Λε Πεν δύσκολα μπορούσε να αντισταθεί στο δελεασμό να διεκδικήσει την ηγεσία της σταυροφορίας κατά της ισότητας γάμου. Αλλά δεν ήθελε και να παραιτηθεί από τη διεκδίκηση των ομοφυλόφιλων ψηφοφόρων. Η ίδια η Λε Πεν έμεινε όσο μπορούσε σιωπηλή απέναντι στο γάμο, αφήνοντας τη βρώμικη δουλειά στην ανιψιά της, την Marion Maréchal Le Pen. Στο πρόγραμμά του για τις εκλογές του 2017, το κόμμα προσπάθησε να συμβιβάσει τους ομοφυλόφιλους και αντι-ομοφυλόφιλους οπαδούς του προτείνοντας να μετατρέψει τους σημερινούς γάμους ίδιου φύλου σε ισχυρά πολιτικά σύμφωνα συμβίωσης.
Κάτω από όλες αυτές τις αντιφάσεις, ωστόσο, υπάρχει μια υποβόσκουσα ενότητα στόχου. Και μπορούμε να το περιγράψουμε με μια αναλογία. Σε τελική ανάλυση, η ακροδεξιά υπερασπίζεται την καπιταλιστική τάξη, έστω και αν καμιά φορά υιοθετεί λαϊκιστικές κοινωνικές πολιτικές. Το ίδιο και, σε τελευταία ανάλυση, υπερασπίζεται και τις πατριαρχικές οικογένειες και τους ρόλους του φύλου, έστω και αν καμιά φορά δείχνει ανεκτικότητα για μερικά από τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα και τις σχέσεις τους.
Όμως επίσης μερικοί ομοφυλόφιλοι, γυναίκες και άνδρες, εξακολουθούν να προσελκύονται από τις ακροδεξιές αντιλήψεις. Αυτό υποδηλώνει ότι και οι κοινότητες ΛΟΑΤΚΙ, όπως και η άκρα δεξιά, επίσης διαπερνούνται από αντιφάσεις.
Στρατηγικές και προοπτικές για την αντίσταση ΛΟΑΤΚΙ διεθνώς
Με όλες αυτές τις εντάσεις και τις αντιφάσεις, πώς μπορεί άραγε η ριζοσπαστική και επαναστατική αριστερά να συμβάλει στην κινητοποίηση των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων ενάντια στην άκρα δεξιά; Το κλειδί είναι η αλληλεγγύη, συνδυασμένη με ευέλικτες και δημιουργικές τακτικές ενιαίου μετώπου. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι(-ες) να ενωθούμε στη δράση με οποιεσδήποτε ομάδες και ΛΟΑΤΚΙ άτομα είναι πρόθυμοι(-ες) να κινητοποιηθούν κατά της άκρας δεξιάς. Αυτό σημαίνει ιδιαίτερα την υποστήριξη και τη συγκρότηση συμμαχιών με μουσουλμάνους και με άλλες φυλετικοποιημένες ομάδες που απειλούνται από την άκρα δεξιά, δείχνοντας πόσο ο ρατσισμός και ο ετεροεθνικισμός συνδέονται μεταξύ τους. Όταν η άκρα δεξιά διατείνεται ότι υπερασπίζει τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα κατά των μουσουλμάνων και των Αφρικανών, τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα πρέπει να απαντήσουν, δυνατά και καθαρά: “Όχι στο όνομά μας!”.
Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να παραμείνουμε σιωπηλοί απέναντι στην ευθύνη που έχουν οι συστημικές ΛΟΑΤΚΙ ομάδες για την απώλεια τμήματος της βάσης τους προς όφελος του αντιδραστικού λαϊκισμού. Χρειάζεται ένα κάλεσμα για επιστροφή στο πνεύμα του 1968. Φέτος, που είναι τα 50 χρόνια της εξέγερσης του Stonewall, όλοι οι επίσημοι εορτασμοί Pride διεκδικούν την κληρονομιά του Στόουνουολ, ενώ μπορεί να μην κατανοούν πολλά ή και τίποτα από τη ριζοσπαστική αριστερή πολιτική που δημιούργησε την εξέγερση και τα Μέτωπα Απελευθέρωσης των Ομοφυλόφιλων που αναδύθηκαν μέσα από αυτήν. Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα υπήρξαν ίσως και ακροδεξιά μπλοκ που περπάτησαν πίσω από πανό με συνθήματα για το Στόουνουολ -που αποτελεί την απόλυτη παρωδία. Πρέπει να διεκδικήσουμε την αλήθεια του Στόουνουολ, την πλήρη του κληρονομιά. Αυτό σημαίνει ότι δεν μιλάμε για ανεκτικότητα, ούτε κάν μόνο για αποδοχή, αλλά για σεξουαλική απελευθέρωση. Και η σεξουαλική απελευθέρωση απαιτεί να αμφισβητήσουμε τους έμφυλους ρόλους, απαιτεί να αλλάξουμε την οικογένεια και όχι απλώς να ενταχθούμε σε αυτήν, και απαιτεί να αλλάξουμε και την κοινωνία ως σύνολο.
Πάνω απ’όλα, πρέπει να κινητοποιήσουμε τους(-ις) ΛΟΑΤΚΙ εργαζόμενους(-ες), τους(-ις) άστεγους(-ες) queer νέους(-ες), τις γυναίκες, τα καταπιεσμένα και φυλετικοποιημένα άτομα -οι οποίοι στο κάτω-κάτω αποτελούν και την υπερβολικά αθέατη πλειονότητα των ΛΟΑΤΚΙ κοινοτήτων- ενάντια τόσο στην άκρα δεξιά όσο και στο νεοφιλελευθερισμό. Πρέπει να καταστήσουμε σαφές ότι οι πολιτικές κατά των φτωχών από τις κυβερνήσεις μας ενέχουν μέσα τους την ομο-, τρανσ- και μπάι-φοβία. Κινητοποιώντας την εργατική τάξη και την καταπιεσμένη πλειονότητα των κοινοτήτων μας, μπορούμε να πλησιάσουμε τις μάζες των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων που έχουν πληγεί και υποφέρουν από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές -και σε μερικές περιπτώσεις, δυστυχώς, έχουν στραφεί προς την αντιδραστική δεξιά για να εκφράσουν το θυμό τους. Η οικοδόμηση πλατιών προοδευτικών συμμαχιών που να συμπεριλαμβάνουν ανοιχτά ΛΟΑΤΚΙ άτομα κατά του νεοφιλελευθερισμού και της αντίδρασης μπορεί να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για την καταπολέμηση των αντι-ΛΟΑΤΚΙ προκαταλήψεων. Και όπου μερικοί ομοφυλόφιλοι, άνδρες και γυναίκες, έχουν στραφεί πιο γερά στην άκρα δεξιά, για ρατσιστικούς ή ταξικούς λόγους συμφέροντος, η κινητοποίηση της ΛΟΑΤΚΙ πλειονότητας γύρω από μια αντίληψη αλληλεγγύης μπορεί να καταστήσει δυνατόν να εκδιώξουμε την άκρα δεξιά από το κίνημά μας και να την κρατήσουμε εκτός.
Πρέπει να στείλουμε το μήνυμα αυτό ιδιαίτερα μέσα από τα Pride, χρησιμοποιώντας οποιαδήποτε τακτική δουλεύει καλύτερα στις συγκεκριμένες περιστάσεις: συγκροτώντας πλατιά αντιρατσιστικά μπλοκ ή οργανώνοντας ριζοσπαστικά queer μπλοκ11, ή -αν υπάρχει πολύ μικρός χώρος για αυτά- διοργανώνοντας εναλλακτικά pride12. Θα χρειαστούμε πολύ δημιουργικότητα και συζήτηση, δοκιμές και λάθη.
Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, τη συζήτηση εδώ!
Peter Drucker
Ευρωπαϊκό κάμπινγκ νέων της 4ης Διεθνούς, Ισπανία, 25 Ιουλίου 2019
Παράρτημα:
Αποσπάσματα από το “Warped – Gay Normality and Queer anticapitalist”
“Αναδυόμενη σιγά-σιγά, μετά από μια περίοδο καταστολής από το 1930 ώς το 1950, η ομοφυλόφιλη ταυτότητα, σε μαζική κλίμακα, επωφελήθηκε από την αυξανόμενη ευημερία των μεσαίων και εργαζόμενων τάξεων. Είναι ορισμένες βαθιές πολιτιστικές αλλαγές ,από το 1940 ώς το 1970, που έπαιξαν καταλυτικό ρόλο για την ομοφυλόφιλη ταυτότητα, την οποία η ευημερία συνέβαλε στο να την καταστήσει δυνατή. Αυτό σημαίνει πως η ομοφυλόφιλη ταυτότητα διαμορφώθηκε με πολλούς τρόπους από τον τρόπο συσσώρευσης του καπιταλισμού που ορισμένοι οικονομολόγοι αποκάλεσαν “φορντισμό”: ειδικότερα τις κοινωνίες μαζικής κατανάλωσης και το κράτος πρόνοιας.
Μετά το 1945, η ποιότητα ζωής βελτιώθηκε γρήγορα στις καπιταλιστικές χώρες κάτω από το φορντιστικό καθεστώς, καθεστώς κατά το οποίο το πρότυπο του Henry Ford στην παραγωγή αυτοκινήτων (η γραμμή συναρμολόγησης) επεκτάθηκε και σε πολλές άλλες βιομηχανίες και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου. Η απορρεόμενη αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας συνοδεύτηκε, σε μεγάλο βαθμό, από αύξηση των πραγματικών μισθών που στήριξε την αυξανόμενη ενεργό ζήτηση. Διάφορες μορφές κοινωνικής ασφάλισης χρησίμευσαν ως μαξιλάρι όταν οι εργαζόμενοι, άντρες και γυναίκες, αναγκάστηκαν να υποστούν σκληρά χτυπήματα κατά το χαμηλό σημείο του βιομηχανικού κύκλου. Κατά συνέπεια, και για πρώτη φορά, η μάζα των εργαζομένων, καθώς και οι φοιτητές, είχαν τη δυνατότητα να ζήσουν ανεξάρτητα από τις οικογένειές τους και να μπορέσουν να δώσουν μεγαλύτερο χώρο στην αναζήτηση ενός σεξουαλικού αντικειμένου και στην αναζήτηση δικής τους ταυτότητας.
… Εάν η σεξουαλικοποίηση των ανθρώπινων σχέσεων και της κοινωνίας είχαν σημάνει και μια πραγματική ερωτικοποίηση της καθημερινής ζωής, θα την είχαμε υποδεχτεί με ευχαρίστηση. Όμως, στην πραγματικότητα, η σεξουαλικοποίηση της ζωής, σε καθεστώς φορντισμού, οδήγησε σε αυτό που ο Herbert Marcuse ανέλυσε ως ο “κατασταλτικός απο-εξαγνισμός” να είναι η ενσωμάτωση του σεξ στην “εργασία και στις δημόσιες σχέσεις”, έτσι ώστε το σεξ να βρίσκει διέξοδο πιο εύκολα για να ικανοποιηθεί (αλλά με ελεγχόμενη ικανοποίηση)…
…”Κατασταλτικός απο-εξαγνισμός”: ένας δύσκολος συνδυασμός ανάμεσα στη σεξουαλική ελευθερία και σε μια διοχέτευση της σεξουαλικότητας σε μορφές που να είναι συμβατές με την παραγωγική και αναπαραγωγική τάξη πραγμάτων. Μια από τις μορφές που πήρε αυτή η διοχέτευση ήταν η διαμόρφωση παγιωμένων σεξουαλικών ταυτοτήτων: κάτι το πιο περιοριστικό από την ελεύθερα κυμαινόμενη ερωτική ενέργεια, αλλά και κάτι το λιγότερο αυστηρό από την επιθυμία για ένα συγκεκριμένο άτομο”.
“Warped…”, σελίδες 164 με 168
Peter Drucker
Σημειώσεις
1Η εισήγηση αυτή δόθηκε στο μορφωτικό του ευρωπαϊκού κάμπινγκ νέων της 4ης Διεθνούς, στις 25 Ιουλίου 2019, στην Ισπανία. Η συζήτηση που ακολούθησε επέτρεψε στον ίδιο το συγγραφέα να εμπλουτίσει το κείμενο, ιδιαίτερα το κεφάλαιο για την αντίσταση, “Στρατηγικές και προοπτικές για την αντίσταση ΛΟΑΤΚΙ διεθνώς”, όπως δημοσιεύτηκε (στα αγγλικά) αρχικά στο site Europe Solidaire Sans Frontières, στις 2/8/2019 και κατόπιν στο International Viewpoint (3/8/2019): «A Central issue : The far right , LGBTIQ people and a strategy for resistance», by Peter Drucker. Η γαλλική μετάφραση, συνοδευμένη με σημειώσεις, πρόλογο και απόσπασμα από το βιβλίο του Peter Drucke, έγινε από τον Félix Deschênes-Boivin για το καναδέζικο “Presse-toi à gauche !”, 25 Αυγούστου 2020, “L’extrême-droite, les personnes LGBTIQ et une stratégie de résistance enjeu central”. Η παρούσα, επικαιροποιημένη, μετάφραση στα ελληνικά από το Περιοδικό “4” αποτελεί επικαιροποίηση της αρχικής μετάφρασης που είχε “ανέβη” στο site του “4” στις 28/8/2019.
2Ο Peter Drucker είναι διδάκτωρ πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Columbia. Είναι επίσης μέλος του Διεθνούς Ινστιτούτου για Έρευνα και Μόρφωση (IIRE) στο Άμστερνταμ. Αγωνιστής queer έχει ο ίδιος πολλές δημοσιεύσεις για τη σοσιαλιστική θεωρία, την ιστορία και τις μελέτες ΛΟΑΤΚΙ. Το 2014 δημοσίευσε στην Ολλανδία το βιβλίο “Warped, Gay Normality and Queer anticapitalist” Haymarket Books, Σικάγο, 446 σελίδες. Στο βιβλίο αυτό, που είναι πολύ σημαντικό για τους(τις) αγωνιστές(ίστριες) ΛΟΑΤΚΙ (που δυστυχώς είναι διαθέσιμο μόνο στα αγγλικά) δείχνει πώς διαμορφώνονται τα τελευταία 150 χρόνια οι διαδοχικές ομοφυλόφιλες ταυτότητες αντίστοιχα με τις διάφορες φάσεις της ιστορικής ανάπτυξης του καπιταλισμού. Μερικά αποσπάσματα από το “Warped…” μετέφρασε στα γαλλικά ο Félix Deschênes-Boivin στα πλαίσια του παρόντος άρθρου [και τα μεταφράζουμε και στα ελληνικά -Στ”4”]. Στη σελίδα 242 διαβάζουμε: “Στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα, η ομοφυλόφιλη ταυτότητα πήρε νέες μορφές μετά τη δεκαετία του 1980, αποκτώντας ηγεμονική θέση στη διαμόρφωση της ταυτότητας ανθρώπων του ίδιου φύλου, η οποία προσαρμόζεται όλο και ευκολότερα στην αναδυόμενη νεοφιλελεύθερη τάξη πραγμάτων. Πέντε ομοκανονιστικά χαρακτηριστικά καθόρισαν αυτό το νέο ηγεμονικό μοντέλο: 1. Ο αυτοπροσδιορισμός της ομοφυλόφιλης κοινότητας ως σταθερής μειονότητας. 2. Μια αυξανόμενη τάση προσαρμογής στο φύλο. 3. Ο διαχωρισμός από τους τρανς και άλλες μειονότητες (στο εσωτερικό της μειονότητας αυτής) και η περιθωριοποίησή τους. 4. Μια αυξανόμενη ενσωμάτωση στο έθνος. 5. Η διαμόρφωση νέων κανονικών ομοφυλόφιλων οικογενειών”.
3α) Απευθυνόμενος στο έθνος, στις 4 Φεβρουαρίου του 202, ο Ντοναλντ Τραμπ απένειμε το “προεδρικό μετάλλιο της ελευθερίας” στον Rush Limbaugh, ο οποίος αντιτάσσεται στα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ εδώ και χρόνια. Το μετάλλιο αυτό θεωρείται ως η υψηλότερη πολιτική βράβευση που μπορεί να δεχτεί ένας πολίτης στις ΗΠΑ.
β) Στις 12 Ιουνίου 2020, η κυβέρνηση Τραμπ κατάργησε τις διευθετήσεις κατά των διακρίσεων απέναντι στην περίθαλψη και την ασφάλιση υγείας για τους ΛΟΑΤΚΙ.
γ) “Το ανώτατο δικαστήριο των ΗΠΑ επέβαλε τη χρήση των μηχανισμών πάλης κατά των διακρίσεων στην εργασία σε εκατομμύρια ομοφυλόφιλους και τρανσφυλικούς μισθωτούς. Με μια απόφαση που πάρθηκε με 6 – 3, το Ανώτατο Δικαστήριο προσέφερε μια συγκλονιστική νίκη στην κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ”. Από το “Si les victoires LGBTQ existent aux États-Unis, c’est grâce aux émeutes des années 1960 [Εάν οι νίκες ΛΟΑΤΚΙ είναι πραγματικές στις ΗΠΑ, αυτό οφείλεται στις εξεγέρσεις της δεκαετίας του 1960]”, του Boyle Brian A., στο Europe Solidaire Sans Frontières, 20 Ιουνίου 2020.
4Στο άρθρο «Homonationalism, Heteronationalism and LGBTI Rights in the European Union [Ομοεθνικισμός, Ετεροεθνικισμός και δικαιώματα ΛΟΑΤΚΙ στην Ευρωπαϊκή Ένωση]» του Peter Drucker, που δημοσιεύτηκε στο Europe Solidaire Sans Frontières, στις 31 Αυγούστου 2016, διαβάζουμε: “Μπορούμε να μιλήσουμε για ‘ετεροεθνικισμό’ με τον εξής τρόπο: είναι όσοι υιοθετούν στάσεις κατά των ΛΟΑΤΚΙ μέσα από έκφραση εθνικής, εθνοτικής ή/και θρησκευτικής ταυτότητας”. “Υπάρχει ένας φαύλος κύκλος αυξανόμενου ανταγωνισμού ανάμεσα στο νέο ομοεθνικισμό των κοινοτήτων ΛΟΑΤΚΙ και αυτού που θα μπορούσαμε κατ’αναλογία να ονομάσουμε ‘ετεροεθνικισμό’”. Ο ομοεθνικισμός θα περιγραφεί στο παρόν άρθρο λίγο πιο πέρα.
5Μπορούμε να ορίσουμε το νεοφιλελεύθερο προσανατολισμό ως το σημερινό τύπο ρύθμισης του καπιταλισμού. Στο βιβλίο του, «Warped, Gay Normality and Queer Anticapitalism» (σελ.220-221), ο Peter Drucker μιλάει ως εξής για το νεοφιλελευθερισμό: “Το μακρύ υφεσιακό κύμα, που ξεκίνησε το 1974-75, συνάντησε, στα τέλη της δεκαετίας του 1970, τη νεοφιλελεύθερη επίθεση και η επίθεση αυτή συνεχίζει ώς σήμερα. Σχηματικά, η επίθεση αυτή πριλαμβάνει: μια “τογιοτίστικη” στροφή προς τις παραγωγικές τεχνικές της “τελευταίας στιγμής” και της οικονομικής παγκοσμιοποίησης, την απελευθέρωση και την απορρύθμιση, που χρησιμοποιούν τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίας και επιταχύνουν την ταχύτητα, την παραγωγή και τη διασπορά της στο χώρο, την ιδιωτικοποίηση πολλών εταιρειών που ήταν κρατικές και πολλών κοινωνικών υπηρεσιών. Μια αύξηση της ταχύτητηας και της ισχύος του κεφαλαίου σε βάρος της ισχύος της εργασίας. Μια αύξηση της ανισότητας μεταξύ χωρών (μέσω των κρίσεων χρέους και των πολιτικών διαρθρωτικής προσαρμογής) και μέσα σε κάθε χώρα (μέσω της αντι-προοδευτικής φορολόγησης και των “μεταρρυθμίσεων” κοινωνικής βοήθειας και επιθέσεων κατά των συνδικάτων). Την κατανάλωση πολυτελείας που σταθερά αντικαθιστά την κατανάλωση των μαζών ως κινητήριας δύναμης της οικονομικής ανάπτυξης”.
6Απόσπασμα από το άρθρο «Homonationalism, Heteronationalism and LGBTI Rights in the European Union» του Peter Drucker που ήδη αναφέραμε στη σημείωση 4: “Είναι ιδιαίτερα αντιπαραγωγικό να παρουσιάζεται το ισλάμ ως εσώτερα πιο ομοφοβικό από το χριστιανισμό, μια ιδέα που διαψεύδεται κατηγορητικά από τα ιστορικά στοιχεία. Τα επιχειρήματα μπορεί να δηλητηριάζονται όταν γενικεύονται σε όλα τα άτομα μουσουλμανικής προέλευσης, ανεξάρτητα από τις ατομικές θέσεις που μπορούν να υιοθετηθούν στα ζητήματα ΛΟΑΤΚΙ. Το ιδεολογικό αυτό πρίσμα εισάγει σοβαρές παραμορφώσεις στην ερμηνεία, όπως το έχουν επισημάνει οι Will Roscoe και Stephen Murray, και δεν συνυπολογίζει την ποικιλία, την κατανομή και τη μακροβιότητα μοντέλων σχέσεων ατόμων ίδιου φύλου στις ισλαμικές κοινωνίες”. Βλ. Will Roscoe και Stephen O. Murray, “Introduction” στο Murray και Roscoe (εκδόσεις.), Islamic homosexualities: Culture, History and Literature (Νέα Υόρκη, New York University Press, 1997, σελ.4-6.
7“Le gouvernement grec a voté contre les droits des LGBTIQ+” (Η ελληνική κυβέρνηση ψήφισε κατά των δικαιωμάτων ΛΟΑΤΚΙ+), του Γιάννου Νικολάου, άρθρο που δημοσιεύτηκε στις 11 Φεβρουαρίου στο site “Presse-toi à gauche!”.
8α) Ένας άλλος όρος που χρησιμοποιείται για να καταγγελθεί ο φεμινισμός από τις σέκτες για να στηριχτούν οι ξενόφοβες πολιτικές και ιδεολογίες και η προώθηση της ισλαμοφοβίας είναι ο “φεμινο-εθνικισμός”. Ο όρος αυτός, που αρχικά προτάθηκε από την Sarra R. Farris, περιγράφει τις διαδικασίες μέσα από τις οποίες διάφορες εξουσίες ευθυγραμμίζονται με ορισμένες διεκδικήσεις του φεμινιστικού κινήματος για να δικαιολογήσουν ρατσιστικές, ξενόφοβες, ισλαμόφοβες ή κατά των φτωχών, θέσεις στηριζόμενες στις προκαταλήψεις σύμφωνα με τις οποίες οι μετανάστες είναι αναγκαστικά ματσό και η δυτική κοινωνία απολύτως εξισωτική. Έτσι, οι γυναίκες και τα δικαιώματα που έχουν κατακτήσει χρησιμοποιούνται για να καταστεί η μετανάστευση αποδιοπομπαίος τράγος ενός υποτιθέμενα κοινωνικο-οικονομικού και πολιτιστικού υποβιβασμού (Pérez, 2019). Απόσπασμα από ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Inprecor, αρ.670-671, Γενάρης-Φλεβάρης 2020: «Féminisme et extrême-droite. Nouvelles droites et antiféminisme» [Φεμινισμός και άκρα δεξιά: Νέες δεξιές και αντιφεμινισμός] της Judith Carreras.
β) “Ένα σημαντικό τμήμα του εθνικού-λαϊκιστικού κινήματος υιοθετεί ‘ομοεθνικιστικές’ ή ‘φεμινο-εθνικιστικές’ ιδέες και υπερασπίζεται έτσι ένα ιδεατό Κεμπέκ που εξαρχής απορρίπτει άλλα τμήματα της άκρας δεξιάς. Η αντίθεση στο “ριζικό ισλάμ” και στην “παράνομη μετανάστευση” διατυπώνεται συχνά από την οπτική των δικαιωμάτων των γυναικών και των ομοφυλόφιλων (αποκλείοντας ωστόσο συνήθως τα δικαιώματα των τρανς) και έως μάλιστα ενίοτε και μέσα σε ένα ‘φεμινιστικό’ πλαίσιο” [αναφέρεται από το Nouveaux Cahiers du Socialisme, «La Droite : Quelles droites? », χειμώνας 2020 ; « Entre national-populiste et néofascisme. État des lieux de l’extrême-droite au Québec en 2019 », σελίδα 157].
9α) Αναφέρεται στο “Warped…”, σελίδα 20. Ως παραπομπή, ο Peter Drucker αναφέρει το: Lisa Duggan, ’The New Homonormativity : The Sexual Politics of Neoliberalism’, in Materializing Democracy: Toward a Revitalized Cultural Politics, έκδοση των Russ Castronovo και Dana D.Nelson, Durham, nc: Duke University Press. 2002, σελίδα 179.
β) Το ίδιο: “Η ομοκανονικότητα γεννάει ένα πλαίσιο αποκινητοποιημένης ομοφυλοφιλίας μιας κουλτούρας ιδιωτικοποιημένης, αποπολιτικοποιημένης ριζωμένης στη ζωή μέσα στο νοικοκυριό και στην κατανάλωση. Οι πολιτικές αυτές, που θεμελιώνονται στην ταυτότητα όχι μόνο απομακρύνουν κάθε ταξικό ζήτημα αλλά και φυσικοποιούν τον καπιταλισμό”. Ως παραπομπή, ο Peter Drucker αναφέρει το: Lisa Duggan, «The Twilight of Equality ? Neoliberalism, Cultural Politics, and the Attack on Democracy, Boston: Beacon Press, 2003, σελίδα 50.
γ) Το ίδιο: “Η ετεροκανονικότητα είναι η θεσμοποίηση της ετεροσεξουαλικότητας με την έμμεση παραδοχή ότι οι άνθρωποι είναι straights εκτός και αν έχουν χαρακτηριστεί αλλιώς” (Lisa Duggan, 2002, σελίδα 179).
δ) Η Lisa Duggan προσθέτει ότι “η ετεροκανονικότητα και η ομοκανονικότητα δεν είναι αντίστοιχα: δεν υπάρχει δομή για να προωθηθεί η ομοφυλοφιλική ζωή και δεν έχει σημασία εάν είναι συντηρητική ή κανονιστική, το οποίο θα μπορούσε να συγκριθεί με τους θεσμούς που προωθούν το ετεροφυλοφιλικό ζευγάρωμα” (Duggan 2002, σελίδα 95, σημ.14).
10α) Βλέπε: “Les pratiques de « guérison » de l’homosexualité se sont répandues dans le monde” [Οι πρακτικές ‘θεραπείας’ της ομοφυλοφιλίας είναι πολύ διαδεδομένες στον κόσμο – ηλεκτροσόκ, εξορκισμοί, ψυχοθεραπείες], της Marta Borraz, δημοσιεύτηκε στο site “Presse-toi à gauche!”, στις 3 Μαρτίου 2020. Βλ. Επίσης το φιλμ «Garçon Effacé » [αρχικός τίτλος στις ΗΠΑ: “Boy Erased”], 2018.
β) Αναφέρεται στο “Warped…”, σελίδα 199: “Μερικές εβδομάδες μετά την εξέγερση του Stonewall, σχηματίστηκε στη Νέα Υόρκη το Gay Liberation Front και διακήρυξε ότι αποτελεί επαναστατική ομάδα. Το 1970, αγωνιστές της απελευθέρωσης αυτής εισήλθαν σε μια συγκέντρωση της Αμερικάνικης Εταιρείας Ψυχιατρικής και διέκοψαν μια εισήγηση για σχετική θεραπεία (…) με συνθήματα όπως “Γενοκτονία!” και “Βασανιστήρια!””. Η παραπομπή στο “Warped…” είναι η εξής: D’Emilio, John, 1983b, σελίδες 232-5: « Sexual Politics, Sexual Communities ; The making of homosexual minority in the United States », 1940-1970, Σικάγο, University of Chicago Press.
γ) “Η κυβέρνηση μειοψηφίας του Φιλελεύθερου Κόμματος του Καναδά κατέθεσε πρόσφατα νομοσχέδιο (C-8) στη Βουλή των αντιπροσώπων, εισάγοντας 5 νέες παραβάσεις στον Ποινικό Κώδικα. Πλέον θα απαγορεύεται να υποβάλλεται σε θεραπεία μετατροπής οποιοσδήποτε ανήλικος στον Καναδά αλλά και ‘να μεταφέρεται στο εξωτερικό’ για τον ίδιο λόγο. Επίσης ποινικοποιείται η υποβολή σε τέτοια θεραπεία και για οποιονδήποτε ενήλικο αν γίνει παρά τη θέλησή του. Οι 3 αυτές παραβάσεις τιμωρούνται με μέγιστη ποινή πέντε χρόνια φυλάκιση. Όσο για τις θεραπείες που απευθύνονται σε ενήλικες, δεν μπορούν να γίνουν ούτε επ’αμοιβή ούτε και με δημοσιότητα”. Le Devoir, 10 Μαρτίου, 2020.
δ) Στις 7 Μαΐου 2020, η Bundestag ψήφισε την απαγόρευση των υποτιθέμενων ‘θεραπειών μετατροπής” σε άτομα 18 ετών και κάτω. “Οποιοσδήποτε διαφημίζει ή προτείνει τέτοια προγράμματα ‘θεραπείας’ εκτίθεται πλέον σε πρόστιμο 30.000 ευρώ ή σε ένα έτος φυλάκισης”. “Ομοφυλοφιλία: Η Γερμανία απαγορεύει τις ’θεραπείες μετατροπής’ για ανήλικους”. Courrier International, 8 Μαΐου 2020.
11“Την ώρα που ο νεοφιλελευθερισμός δημιουργούσε τις κοινωνικές συνθήκες που επέτρεπαν να διαμορφωθεί μια νέα και ειδική κρυστάλλωση της ομοφυλόφιλης κανονικότητας, η αντικοινωνική επίπτωση του νεοφιλελευθερισμού έδωσε σε πολλά από τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα μια μεγάλη ποικιλία λόγων για να αμφισβητήσουν την ομοφυλόφιλη κανονικότητα όπως αυτή είχε διαμορφωθεί κατά τη δεκαετία του 1990. Αναλύοντας τις υλικές βάσεις της queer απόκλισης, μπορούμε να βρούμε πιο γερά θεμέλια για να απαντήσουμε σε ανησυχητικά και κεντρικά ζητήματα της πρόσφατης θέσης queer -υπεράσπιση των μη κονφορμιστών και μη προνομιούχων ΛΟΑΤΚΙ απέναντι στην ομοκανονικότητα- που η ίδια η θεωρία queer προσφέρει. Η προσέγγιση αυτή μάλιστα μπορεί να βοηθήσει στο να απαντηθεί η πρόκληση που θέτει η πραγμοποίηση της επιθυμίας, η οποία εκδηλώνεται μέσα από την εμπορευματοποίηση της σεξουαλικότητας, την ‘κατασταλτική απο-εξάγνιση’, το ζεύγος gay/straight, και να βοηθηθεί η θεμελίωση του queer αντικαπιταλισμού”. “Warped…”, σελίδα 220.
12α) 1. “ΗΠΑ. Σε όλο τον Ιούνιο, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν, σε εκατοντάδες πόλεις και χωριά, ενάντια στη δολοφονία του George Floyd, που σκοτώθηκε από την αστυνομία της Μινεάπολης. [Η New York Times, 6 Ιουλίου 2020, υπολόγιζε ότι κάπου 15 με 26 εκατομμύρια ήταν οι άνθρωποι που συμμετείχαν στις πρόσφατες διαδηλώσεις κατά του ρατσισμού και της αστυνομικής βίας σε όλη τη χώρα, επισημαίνει ο μεταφραστής στα γαλλικά]. Επίσης υπήρξαν πορείες υπερηφάνειας ΛΟΑΤΚΙ που στήριξαν τις διαδηλώσεις κατά του ρατσισμού. Πολλές μεγάλες πορείες pride από μαύρους διεξήχθησαν στη Νέα Υόρκη, το Λος Άντζελες και σε άλλες πόλεις. Μερικές υπέρ των μαύρων τρανς που είναι συχνά θύματα της αστυνομικής βίας. Πολλά μέλη του κινήματος ΛΟΑΤΚΙ επεσήμαναν τις κοινές πηγές των δύο κινημάτων υπεράσπισης πολιτικών δικαιωμάτων -των Μαύρων και των ΛΟΑΤΚΙ- στην αντίσταση κατά των διακρίσεων και της αστυνομικής βίας… Οι πορείες υπερηφάνειας ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 1970, αλλά με τα χρόνια, στο μέτρο που το κίνημα ΛΟΑΤΚΙ γνώριζε επιτυχίες, οι επιχειρήσεις άρχισαν να χορηγούν τις πορείες, οι οποίες επίσης συχνά συνεργάζονταν με την αστυνομία. Φέτος, εκπρόσωποι των ΛΟΑΤΚΙ μίλησαν για ρήξη με τη χορηγία επιχειρήσεων και για επιστροφή στις πηγές ενός κινήματος που ξεκίνησε με μια σειρά αυθόρμητες εξεγέρσεις ενάντια στην αστυνομική έφοδο που έγινε τη νύχτα της 28 Ιούνη του 1969 στη Νέα Υόρκη, στο Stonewall Inn, ένα μπαρ όπου σύχναζαν άτομα ΛΟΑΤΚΙ”. Παραπομπή: “USA protests against racism ; LGBTQ Pride ; Continuing crises ; Trump’s decline”, 28 Ιουνίου 2020, του La BOTZ Dan, δημοσιεύτηκε στο site Europe Solidaire Sans Frontières [μεταφράστηκε στα γαλλικά από τον Henri Wilno].
α) 2. Στις ΗΠΑ: “Υπάρχει σαφώς ένα φαινόμενο γενεάς, νέοι που είναι πολύ πιο ανοιχτοί στη σεξουαλική ποικιλία, που είναι κατά του ρατσισμού και που δέχονται τις εθνικές μειονότητες. Οι διαδηλώσεις είναι πολυφυλετικές και είναι κυρίως έφηβοι, συχνά μόνο 12 χρονών, που κινητοποιούνται. Οι ηγέτες είναι συχνά 19 με 20 χρονών. Είναι μια γενιά που έχει πολύ μεγάλη συνείδηση ότι το μέλλον της κινδυνεύει. Η αλληλεγγύη είναι ένα ζήτημα που είναι σχεδόν φυσικό για τους νέους αυτούς, η αλληλεγγύη με τους φίλους τους και με την κοινότητά τους. Όλο και περισσότερο οι διαδηλώσεις γίνονται διαγενεακές και κερδίζουν σε έκταση”. Παραπομπή: « The Movement against racism and police violence – an initial assessment », δημοσιεύτηκε στο site International Viewpoint, 27 Ιουνίου 2020, των Alex Guerin, Hector A. Rivera, Marine Benjelloun. [Μετάφραση στα γαλλικά: Félix DB].
β) Γαλλία. “Εδώ και 50 χρόνια, γιορτάζουμε κάθε χρόνο την εξέγερση στο Στόνουολ, γύρω στην επέτειο της 28 Ιούνη. Οι διαδηλώσεις μεταμορφώθηκαν με τα χρόνια σε παρελάσεις, πορείες, και οι αγώνες μας έχουν εργαλειοποιηθεί για καπιταλιστικούς στόχους. Στη Γαλλία, στο Παρίσι, μια δια-συλλογικότητα οργανώνει κάθε χρόνο την εκδήλωση, αλλά όλο και περισσότερο χάνει το πολιτικό της στοιχείο, αφήνοντας χώρο σε μια λαμπερή εμπορική ετήσια γιορτή. Απέναντι στις αυξανόμενες ανάγκες για μια άλλη πολιτικοποίηση έτσι, προς αυτή την κατεύθυνση, οργανώθηκαν ήδη εναλλακτικές διαδηλώσεις το 2015 ώς το 2017, που ονομάστηκαν τότε Νυχτερινά Pride και, επανειλημμένα, υπήρξαν ριζοσπαστικά μπλοκ που προσπάθησαν να τεθούν επικεφαλής της πορείας… Φέτος, στις 4 Ιουλίου, στους δρόμους του Παρισιού, είμασταν (συλλογικότητες, οργανώσεις queer και άτομα) 7.000 να διαδηλώνουμε, με επικεφαλής queers μειονοτικών φυλών που φώναζαν αντιρατσιστικά και φιλο-ΛΟΑΤΚΙ συνθήματα”. Παραπομπή: «PRIDE 2020, nos fiertés sont politiques!», 8 Ιουλίου 2020, Drass Tecles, δημοσιεύτηκε στο site του NPA.
γ) Αγγλία. “Το κίνημα Black Lives Matter καθοδηγείται από τη μαύρη νεολαία, αλλά συμμετέχει ένα πολυφυλετικό κοινωνικό κίνημα. Οι καταπιεσμένοι οργανώνονται και αγωνίζονται ενάντια στο ρατσισμό της αστυνομίας, αλλά έχουν τη στήριξη στους δρόμους δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων της λευκής νεολαίας. Είναι το πρώτο μαζικό κοινωνικό κίνημα στην εποχή του κορονοϊού. Ξέρουμε ότι η οικονομία καταρρέει και ότι οδηγείται σε νέα ύφεση. Αντιμετωπίζουμε κύματα απολύσεων, περικοπές στους μισθούς και εξώσεις από σπίτια. Ξέρουμε ότι εκατομμύρια νέοι έχουν απέναντί τους ένα σκοτεινό μέλλον”. Παραπομπή: «Britain anti-racist mobilisation – Black Lives Matter: a New Left», των Federica Dadone, Namaa AL-Mahdi, Neil Faulkner, δημοσιεύτηκε στο site International Viewpoint, 24 Ιουνίου 2020 [μετάφραση στα γαλλικά Félix DB].
Στα ελληνικά μπορούν επίσης να βρεθούν και άλλα δύο άρθρα του Peter Drucker, μεταφρασμένα από το e la libertà:
- «1917-2017: Η σεξουαλικότητα και η ρωσική επανάσταση» , Peter Drucker, «Sex and the Russian Revolution», Against the Current, τ. 193, Μάρτιος-Απρίλιος 2018, Solidarity.
- «Κουήρ σεξουαλικότητα, εργατική τάξη και έθνος» , Συζήτηση στη Διεθνή Συνάντηση κατά της Ομοφοβίας και της Τρανσφοβίας, Kaos GL, Άγκυρα, 13 Μαΐου 2017, Peter Drucker, «Queer sexuality, labour and nation», International Viewpoint, 3 Νοεμβρίου 2017.
Το πρωτότυπο στα αγγλικά βρίσκεται:
Peter Drucker, «The far right, LGBTIQ people and a strategy for resistance», International Viewpoint, 3 Αυγούστου 2019 http://www.internationalviewpoint.org/spip.php?article6168
Η γαλλική μετάφραση, επικαιροποιημένη, με την εισαγωγή και τις σχετικές σημειώσεις, καθώς και το απόσπασμα από το βιβλίο του Peter Drucker « Warped… », βρίσκονται στο καναδέζικο (γαλλόφωνο “Presse-toi à gauche !” (25 Αυγούστου 2020).
Η μετάφραση στα ελληνικά έγινε από την ΤΠΤ https://tpt4.org/?p=3793 α’ έκδοση
Η παρούσα επικαιροποιημένη έκδοση https://tpt4.org/?p=5011 βασίστηκε στην πρώτη και προστέθηκαν εισαγωγή, σημειώσεις και παράρτημα.
[…] […]