Ισπανία:
Αντίο των Anticapitalistas από το Podemos
Εδώ και μερικές εβδομάδες κυκλοφορούσε η φήμη στα μίντια. Σήμερα είναι οριστικό και, για την Ανδαλουσία, επίσημα επικυρωμένο από την Τερέσα Ροντρίγκες και τον Πάμπλο Ιγκλέσιας. Οι Anticapitalistas, συνιδρυτές το 2014 του κόμματος, των Podemos, το εγκαταλείπουν εξαιτίας ριζικής πολιτικής διαφωνίας τόσο στο εθνικό ζήτημα όσο και στη συμμετοχή των Podemos στη σοσιαλιστική κυβέρνηση.
του Antoine Rabadan
Ολόκληρη η ηγεσία των Anticapitalistas των Podemos στην Ανδαλουσία θα εγκαταλείψει τις θέσεις της τον Μάϊο, μετά από έντονη εσωτερική συζήτηση. Η μέθοδος που υιοθετήθηκε είναι εντυπωσιακή: οι παραιτήσεις αυτές, πράγματι, έγιναν αντικείμενο διαπραγμάτευσης με την κεντρική, «ιγκλεσιστική1», ηγεσία των Podemos. Μέσα από μια σχετικά ήρεμη διαδικασία οι αγωνιστές αυτοί θα μπορέσουν να αφιερωθούν αποκλειστικά στην Adelande Andalucía («Εμπρός Ανδαλουσία!» ή ΑΑ), που είναι η αγωνιστική και εκλογική συμμαχία που συγκρότησαν το 2018 (και που την κατέγραψαν, προς μεγάλη απελπισία των ιγκλεσιστών, ως κόμμα εδώ και πολλούς μήνες) μαζί με την Izquierda Unida Andalucía (IU-A) και δύο άλλες ανδαλουσιανές οργανώσεις.
Το ενωτικό αυτό πλαίσιο έγινε πολύ γρήγορα το μήλον της έριδος ανάμεσα στους Podemos Anticapitalistas και στην κεντρική ιγκλεσιστική ηγεσία: οι Anticapitalistas υιοθέτησαν από πολύ νωρίς έναν αριστερό ανδαλουσιανό «εθνικιστικό» προσανατολισμό (που σημαίνει διεθνιστικό προσανατολισμό, αλλά που υποστηρίζει την ενίσχυση της αυτονομίας της Ανδαλουσίας μέσα από τη διατύπωση ενός φεντεραλιστικού πλαισίου), τον οποίο και προσπάθησαν μάταια να τον υιοθετήσει και το κεντρικό κόμμα. Οικοδομώντας την ΑΑ, κατέγραψαν την αδυναμία να μπορέσουν να περάσουν, όπως το ζητούσαν επίμονα, μια αναγνώριση ως οντότητας των Podemos με πλατιά αυτονομία, όχι μόνο πολιτική, ιδιαίτερα στην επιλογή των υποψηφιοτήτων στις εκλογές, αλλά και χρηματική, όντας μόνοι τους υπεύθυνοι για το σύνολο των μελών τους.
Ανοιχτή διένεξη ανάμεσα στην Podemos Andalucía και στην κεντρική ηγεσία των Podemos
Ενάντια στη γραμμή του κεντρικού Podemos, η ΑΑ ξεκίνησε να οργανώνεται ως ξεπέρασμα-διεύρυνση του περιβάλλοντος των Podemos Anticapitalistas, κατά το πρότυπο των καταλανών Comuns2. Οι εντάσεις ήταν διαρκείς μεταξύ των δύο πλευρών κατά τους τελευταίους μήνες και ιδιαίτερα με την απόφαση της Τερέσας Ροντρίγκες και των συντρόφων της να κατέβουν στις εκλογές ως ΑΑ και όχι απλώς ως μόνο Podemos ή και Unidas Podemos.
Άλλο θεμελιώδες στοιχείο της διένεξης είναι το γεγονός ότι η IU-A έχει πάρει αποστάσεις από την αντικαπιταλιστιή ηγεσία των Podemos Anticapitalistas, ιδιαίτερα σε αυτό που αποτελεί το άλλο σκέλος των αποκλίσεων ανάμεσα σε «ιγκλεσίστες» και σε «τερεσίστες», δηλαδή στην άρνηση των τελευταίων να στηρίξουν τη συμμετοχή των Podemos στη σοσιαλιστική κυβέρνηση. Το ζήτημα αυτό έγινε το σημείο της αναπόφευκτης ρήξης μέσα στους Podemos, αλλά η IU-A, από την πλευρά της, έχει ευθυγραμμιστεί με την επιλογή της κεντρικής IU να στηρίξει αυτή την κυβερνητική συμμετοχή: ο ηγέτης τους, ο Αλμπέρτο Γκαρθόν, έγινε μάλιστα και υπουργός! Η απόκλιση αυτή θα έχει προφανώς επιπτώσεις και στην προσεχή εσωτερική συνάρθρωση της ΑΑ, η οποία θα περιοριστεί σε μια συμμαχία ανάμεσα στους Anticapitalistas και στις ανδαλουσιανές οργανώσεις, εκ των οποίων η μία τουλάχιστον, από την αρχή, υποστηρίζει ανοιχτά την καταλανική ανεξαρτησία και έχει ήδη απευθυνθεί στους Podemos Anticapitalistas ζητώντας τους να τα σπάσουν με τη Μαδρίτη και να δουλέψουν μαζί για την «εθνικιστική» αριστερή ενότητα.
Η επίθεση, που διεξάγεται εδώ και αρκετές εβδομάδες από τους ιγκλεσίστες, και καθοδηγείται απευθείας από τη Μαδρίτη, με στόχο να οικοδομηθεί μια εναλλακτική προς την αντικαπιταλιστική ηγεσία των Podemos Anticapitalistas, επιτάχυνε τις εξελίξεις: Αντί να μπουν σε μια κατά μέτωπο σύγκρουση, που την έκριναν ως καταστροφική για όλους, οι αγωνιστές του ρεύματος της Τερέσα Ροντρίγκες και του δημάρχου του Καντίς, Κίχι, ο οποίος βγήκε ανέγγιχτος από την εκλογική συντριβή των Podemos πέρισυ, θεώρησαν ότι ήταν καλύτερα να αποφευχθούν οι συνήθεις πολιτικές και οργανωτικές ζημιές που γίνονται σε τέτοιες καταστάσεις διασπάσεων, συχνά με απώλειες και για τις δύο πλευρές. Ακόμα χειρότερα, στην περίπτωση αυτή, γιατί θα μπορούσε να αγγιχτεί και το εργαλείο πολιτικής ανασύνθεσης που είναι η ΑΑ.
Η ρήξη επικυρώνεται
Και από τις δύο πλευρές των Podemos, διατυπώνεται η θέληση να διατηρηθούν συντροφικές σχέσεις, όπως το επιβεβαιώνει και το βιντεάκι3 με τη διακήρυξη των δύο, Τερέσας Ροντρίγκες και Πάμπλο Ιγκλέσιας: ο καθένας τους αναφέρει τις ουσιαστικές διαφορές τους, που τους οδηγούν σε ρήξη, και συμμερίζονται τη θέληση αυτή να μην αναπαράγουν τραυματισμούς που συνήθως συμβαίνουν σε τέτοιες περιπτώσεις.
Υπάρχει ωστόσο και μια συζήτηση που διεξάγεται τώρα: μήπως πρέπει να οικοδομηθεί ένα νέο κόμμα μέσα στην ΑΑ, μήπως να προταθεί ο μετασχηματισμός της ΑΑ σε κόμμα, για να αντιμετωπιστεί ανοιχτά, στις ερχόμενες εκλογές, το ιγκλεσιστοποιημένο και κυβερνοποιημένο Podemos, το οποίο εκτιμάται ότι δεν διαθέτει καμία σοβαρή βάση στην Ανδαλουσία;
Η ανδαλουσιανή ρήξη γίνεται καλύτερα κατανοητή εάν ενταχθεί, πιο θεμελιακά, στη σύγκρουση που αναπόφευκτα ήρθε με τους Anticapitalistas από την απόφαση του κεντρικού Podemos να συμμαχήσει κυβερνητικά με το PSOE, το οποίο αποτελεί πάντα πυλώνα του καθεστώτος.
Άλλωστε, το PSOE Ανδαλουσίας είναι η μεγαλύτερη -και με μεγάλη διαφορά- ομοσπονδία μέσα στο PSOE και, παρά την εκλογική του ήττα, με την οποία για πρώτη φορά έχασε τη διακυβέρνηση της ανδαλουσιανής αυτονομίας, ωστόσο παραμένει το κρισιμότερο χαρτί στα παιχνίδια εξουσίας μέσα στο κόμμα. Παραμένοντας επικεφαλής των Podemos στην Ανδαλουσία, σε αυτό το πλαίσιο, θα οδηγούνταν αναγκαστικά σε ρήξη, εξαιτίας της άρνησης των συντρόφων μας να αναπαράγουν στην Ανδαλουσία αυτό που ο Ιγκλέσιας έκανε στη Μαδρίτη: να συνασπιστεί μαζί με το PSOE. Αυτό απλώς θα είχε κάνει τους συντρόφους μας να οδηγήσουν τους Podemos Anticapitalistas σε πόλεμο με το κεντρικό Podemos.
Εάν, δεδομένου του πολιτικού βάρους του ανδαλουσιανού αντικαπιταλισμού μέσα στους Podemos και, κυρίως, μέσα στην κοινωνία, η ρήξη αυτή αποτελεί είδηση, παραμένει να δούμε πώς θα εξελιχτεί στην υπόλοιπη χώρα, όπου οι Anticapitalistas αποτελούν μειονότητα, αν και συχνά σημαντική, όπως στη Μαδρίτη: θα πρέπει να κάνουν χωρίς την ύπαρξη μιας ΑΑ με την οποία θα μπορούσαν να ξαναοργανωθούν και να αναπτυχθούν γρήγορα. Και εκεί ο δρόμος μιας εξόδου, με διαπραγμάτευση με τον Πάμπλο Ιγκλέσιας, θα προτιμηθεί, αλλά η προσγείωση σε οργανωτικούς όρους δεν θα είναι τόσο εύκολη όσο στην Ανδαλουσία.
Με τους αντικαπιταλιστές να φεύγουν, μια σελίδα γυρνάει με την επισφράγιση της θεσμοποίησης στο υψηλότερο επίπεδο ενός κόμματος που πολύ γρήγορα έχασε τα εξεγερσιακά και εικονοκλαστικά του στοιχεία ταυτότητας που κληρονόμησε από το κίνημα των Αγανακτισμένων του 2011, τα οποία οι Anticapitalistas, ενάντια σε όλους τους ανέμους, κράτησαν ψηλά, έστω και αν δεν μπόρεσαν να μπλοκάρουν όλες τις παρεκτροπές. Η απόφασή τους να «φύγουν» βασίζεται στην ανάλυση ότι η διαρθρωτική κρίση του καπιταλισμού δεν λύνεται με κυβερνητικά σουλουπώματα. Και κυρίως στην πεποίθηση της σημασίας που έχει το να κρατηθεί η κόκκινη αντικαπιταλιστική ιδέα ότι ο ουσιαστικός ρόλος ανήκει στους αγώνες, για να ανατραπεί το σύστημα και να αντιμετωπιστεί η εξουσία, γιατί χωρίς αυτούς θα μπορούσαν να επιβιώσουν και μάλιστα και να εξουδετερώσουν, να απορροφήσουν, τα ίδια τα ρεύματα που φάνηκαν να τους απειλούν…
Antoine Rabadan
Μετάφραση στα ελληνικά: Περιοδικό «Τέσσερα»
Από το γαλλικό πρωτότυπο: « État espagnol : l’adieu d’Anticapitalistas à Podemos”, https://npa2009.org/actualite/international/etat-espagnol-ladieu-podemos-danticapitalistas
1«Παμπλίστες» ή «ιγκλεσίστες» είναι οι οπαδοί του Πάμπλο Ιγκλέσια, γενικού γραμματέα των Podemos στο επίπεδο του Ισπανικού Κράτους. Αντίθετα, «τερεσίστες» είναι οι οπαδοί της Τερέσα Ροντρίγκες, γενικής γραμματέα των Podemos Andalucía, μέλη των Anticapitalistas, που είναι το ισπανικό τμήμα της 4ης Διεθνούς.
2Οι Comuns στην Καταλονία προήλθαν και αυτοί από το κίνημα των Αγανακτισμένων, ενσωματώνοντας και πολλούς οικολογο-κομμουνιστές και διάφορες προσωπικότητες από τα αριστερά του PSOE, με την ιδιομορφία όμως ότι γεννήθηκαν έξω από το Podem (καταλάνικο Podemos) πριν αυτό ενταχθεί στους Comuns. Στην Ανδαλουσία, αντίστροφα, είναι ο Podemos Anticapitalistas που αποτελούν το οργανωτικό κέντρο της νέας αυτής δομής. Διαφορά εξαιρετικά απέλπιδα για τη φράξια Ιγκλέσιας.
3Βλέπε το βιντεάκι που συνοδεύει το σχετικό ρεπορτάζ : https://www.eldiario.es/politica/Pablo-I…
ΤΠΤ - "4" 
