Ισπανικές εκλογές:
Το PSOE (Ισπανικό Σοσιαλιστικό Κόμμα Εργαζομένων) κερδίζει από τη «χρήσιμη ψήφο» ενάντια στο αντιδραστική δεξιά
[Αναδημοσίευση από το elaliberta.gr]
Τρίτη 30 Απριλίου 2019
του Jaime Pastor
Με ποσοστό συμμετοχής άνω του 75%, το PSOE (Partido Socialista Obrero Español – Ισπανικό Σοσιαλιστικό Κόμμα Εργαζομένων) ήταν ο κύριος νικητής (28,70% των ψήφων, με 123 έδρες, έναντι 85 που έλαβε το 2016) έναντι του PP (Partido Popular –Λαϊκό κόμμα), το οποίο έχει μπει σε μια μη αναστρέψιμη κρίση (από 137 έδρες έπεσε σε 66, με 16,70%, ενώ δεν έχει εκπροσώπηση για πρώτη φορά στη Χώρα των Βάσκων και έχει μόνο μία έδρα στην Καταλονία), οι Ciudadanos (που αυξήθηκαν από 32 σε 57 έδρες με ποσοστό 15,86%, αλλά δεν ξεπέρασαν το PP και υποχώρησαν στο βασικό τους κάστρο, την Καταλονία) και το Vox (που εισέρχεται στο κοινοβούλιο με 24 έδρες και 10,26%, αλλά κάτω από τις προσδοκίες που είχε δημιουργήσει με τις εξαγγελίες περί Επανακατάκτησης ).
Ο Pedro Sánchez κατάφερε να κατευθύνει την κραυγή «No pasarán» σε βάρος του UP (Unidos Podemos), που έπεσε από 21,15% το 2016 σε 14,31% και επίσης, σε αντίθεση με τον Ciudadanos, επηρεάστηκε ιδιαίτερα από το εκλογικό σύστημα κατανομής εδρών, από 71 έδρες έπεσε σε 42. Επιπλέον, ο Sánchez κέρδισε την απόλυτη πλειοψηφία στη Γερουσία (ανεβαίνοντας από 43 σε 121 έδρες) έναντι μιας δεξιάς (που έπεσε από 130 σε 56 έδρες) που παραδοσιακά κυριαρχούσε σε αυτό το θεσμό, ο ρόλος του οποίου είχε αναβαθμιστεί με την εφαρμογή του άρθρου 155 κατά της αυτονομίας της Καταλανίας, μετά τις ημέρες του Σεπτεμβρίου και του Οκτωβρίου του 2017.
Το δεύτερο συμπέρασμα που προκύπτει από αυτά τα αποτελέσματα είναι αναμφισβήτητα η άνοδος της ERC (Esquerra Republicana de Catalunya – Δημοκρατική Αριστερά της Καταλονίας), η οποία έχει αυξηθεί από 9 σε 15 έδρες, με 3,89% των ψήφων με μια πολιτική δύναμη υπέρ της ανεξαρτησίας να γίνεται η μεγαλύτερη δύναμη στην Καταλονία σε γενικές εκλογές. Το γεγονός αυτό, συνδυασμένο με την άνοδο των Βάσκων συμμάχων τους στις προσεχείς ευρωπαϊκές εκλογές, το EH Bildu (που έχει ανέβει από 2 σε 4 έδρες, με 0,99% των ψήφων), επιβεβαιώνει το μεγαλύτερο βάρος των κυρίαρχων και δημοκρατικών αριστερών δυνάμεων στο επόμενο κοινοβούλιο, αν και δεν πρόκειται να είναι αποφασιστικής σημασίας για τη διασφάλιση της ανάληψη της προεδρίας της κυβέρνησης από τον Sánchez.
Ο θρίαμβος του PSOE ολοκληρώθηκε με την επιτυχία του στις εκλογές που διεξήχθησαν επίσης την Κυριακή στο País Valencià: αυξάνεται από 23 σε 27 έδρες και, με την υποστήριξη των Compromís (17) και Podemos (8), έχει την πλειοψηφία να σχηματίσει μια κυβέρνηση απέναντι στα τρία δεξιά κόμματα (47 έδρες).
Αυτό το νέο σενάριο είναι μια πολύ σοβαρή ήττα του ΡΡ και, πρωτίστως, του ηγέτη του Pablo Casado, του οποίου ο ακραίος λόγος για να ανταγωνιστεί το Vox δεν έδωσε τα επιθυμητά αποτελέσματα και, αντίθετα, τώρα ανοίγει μια εσωτερική κρίση ανυπολόγιστων συνεπειών λιγότερο από ένα μήνα πριν τις δημοτικές, αυτοδιοικητικές και ευρωπαϊκές εκλογές της 26ης Μαΐου 2019. Οι αποχωρήσεις και οι παραιτήσεις προς τους Ciudadanos δεν αποκλείονται τις επόμενες ημέρες, ακολουθώντας τα βήματα του Άνγκελ Γκαριντό, πρώην προέδρου της Κοινότητας της Μαδρίτης, μιας περιοχής όπου οι Ciudadanos ξεπέρασαν το PP.
Ο νέος συσχετισμός των δυνάμεων στο κοινοβούλιο επιτρέπει στον Sánchez να αποκτήσει την πλειοψηφία προσθέτοντας στις ψηφοφορίες στις δικές του ψήφους, τις ψήφους των UP, του εθνικού βασκικού PNV (Partido Nacionalista Vasco, που αυξήθηκε από 5 σε 6 έδρες), του Compromis (1) και της περιφερειακής κυβέρνησης της Κανταβρίας (PRC, 1), αν όχι σε πρώτο, οπωσδήποτε σε δεύτερο γύρο κοινοβουλευτικής ψηφοφορίας, χωρίς να χρειαστεί να συμφωνήσει με το κίνημα ανεξαρτησίας της Καταλανίας (το οποίο περιλαμβάνει το Junts per Catalunya, που θα έχει 7 έδρες) ή με τους Ciudadanos.
Το τελευταίο αυτό κόμμα, μπαίνει σε ένα νέο στάδιο στο οποίο ο αρχηγός του, Albert Rivera, έχει ήδη εκφράσει την επιθυμία του να γίνει επικεφαλής της αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση Sanchez, και μάλιστα ενόψει των προσεχών εκλογικών μαχών και της νέας καθίζησης που περιμένει το PP σε αυτές. Συνεπώς, δεν φαίνεται να προβλέπεται βραχυπρόθεσμα ότι θα υπάρξει στροφή σε διαπραγματεύσεις από την πλευρά τους με το PSOE, αλλά αντίθετα θα καταβληθεί μεγαλύτερη προσπάθεια για την απόσπαση ψήφων από το PP και το Vox και να ενισχύσουν την υποστήριξή τους έτσι ώστε να εισέλθουν στην κυβέρνηση σε μεγάλες πόλεις όπως η Μαδρίτη και ορισμένες Αυτόνομες Κοινότητες.
Απέναντι σε αυτό το πλαίσιο βλέπουμε πώς ο Pablo Iglesias, παρά την πτώση που υπέστη, προσφέρθηκε να συμμετάσχει σε μια κυβέρνηση συνασπισμού με το PSOE. Μια επιλογή που δεν φαίνεται να λαμβάνεται υπόψη από τον Sanchez αλλά η οποία, αν υλοποιηθεί, με δεδομένο ένα τέτοιο άνισο συσχετισμό δυνάμεων μεταξύ των δύο σχηματισμών, θα σημάνει κίνηση προς στρατηγική υποταγή σε ένα κόμμα του οποίου ο προγραμματικός άξονας γύρω από τα κύρια διαχωριστικά ζητήματα, – το εθνικό-εδαφικό και το πολιτικο-θεσμικό, που διαπερνούν όλη την κοινωνία, συνεχίζει να είναι στο θεμελιώδη πυλώνα αυτού του καθεστώτος – σε αντίθεση με το οποίο γεννήθηκαν οι Podemos – και ενός πιστού υπηρέτη των επιταγών του Ibex 35 και της νεοφιλελεύθερης τρόικας.
Ένας τέτοιος προσανατολισμός, εν μέσω της νέας εκλογικής εκστρατείας που θα ξεκινήσει σύντομα, δεν θα χρησιμεύσει καθόλου για την ανάκτηση αυτού του μέρους του εκλογικού σώματος που επέλεξε αυτή την Κυριακή να ψηφίσει το PSOE ή άλλους σχηματισμούς στα αριστερά του, αλλά ακριβώς το αντίθετο. Μια συνεκτική θέση πρέπει να περιοριστεί στην υποστήριξη της ανάληψης από τον Σαντσέζ στο κοινοβούλιο και στην επιβεβαίωση της στρατηγικής αυτονομίας, ενός σχεδίου ανοιχτά έτοιμου να αντιμετωπίσει τα δεξιά κόμματα και κυρίως της απειλής της διείσδυσης του Vox σε διάφορους δημόσιους τομείς, με ένα εναλλακτικό πρόγραμμα, που από την πρώτη μέρα είναι σε θέση να επιδιώξει μια συμβολή στις κοινωνικές κινητοποιήσεις και τη λαϊκή χειραφέτηση γύρω από τα επείγοντα αιτήματα είτε είναι κοινωνικά, φεμινιστικά, οικολογικά, αντιρατσιστικά, στην υπεράσπιση των ελευθεριών ή του εθνικού-εδαφικού ζητήματος. Το τελευταίο, απαραίτητο μπροστά σε μια πολυεθνική πραγματικότητα που έχει επανειλημμένως εκδηλωθεί και στην οποία το PSOE του Sánchez συνεχίζει να υποχωρεί στις πιέσεις της δεξιάς και των δικών του βαρονιών, αποφεύγοντας ακόμη και τις ήδη μετριοπαθείς ομοσπονδιακές προτάσεις του εκλογικού του προγράμματος και κωφεύει στη κραυγή της πλειοψηφίας στην Καταλονία ενάντια στη δίκη-φάρσα που διεξάγεται στο Ανώτατο Δικαστήριο (ας μην ξεχνάμε ότι τέσσερις εκλεγμένοι εκπρόσωποι του ERC και του Junts Catalunya βρίσκονται στη φυλακή) και υπέρ μιας προοπτικής βασισμένης στο διάλογο που περνά μέσα από ένα δημοψήφισμα για το μέλλον τους.
Η παρουσία μιας μεγάλης ποικιλίας υποψηφιοτήτων υπέρ της λαϊκής ενότητας σε μεγάλες και μικρές πόλεις και σε Αυτόνομες Κοινότητες πριν από τις εκλογές της 26ης Μαΐου θα πρέπει να είναι μια ευκαιρία να αναζητήσουμε βαθύτερες κοινωνικές ρίζες στις γειτονιές και στους χώρους εργασίας, που θα βοηθούν να κινηθούμε προς μια διαδικασία ανασύνθεσης μιας αριστεράς που, ταυτιζόμενη με την όγδοη επέτειο της 15Μ, για μια ακόμη φορά ανανεώνει το πνεύμα της αγανάκτησης που είδε να γεννιέται, διατηρώντας έναν σαφή ορίζοντα ρήξης.
Jaime Pastor
Ο Jaime Pastor, είναι καθηγητής πολιτικών επιστημών, μέλος των Anticapitalistas (τμήμα της Τέταρτης Διεθνούς στο ισπανικό κράτος), είναι διευθυντής του περιοδικού Viento Sur. Ήταν από αυτούς που υπέγραψαν στην πρώτη έκκληση «Αλλαγή ταχύτητας: μετασχηματίστε την αγανάκτηση σε πολιτική αλλαγή» τον Ιανουάριο του 2014, η οποία ξεκίνησε το κίνημα των Podemos, στο οποίο ανήκει.
[INTERNATIONAL VIEWPOINT στα αγγλικά]
ΤΠΤ - "4" 
