Συνασπισμός: Νέα ηγεσία. Νέος προσανατολισμός;
Του Παντελή Αυθίνου
Παρά την μεγάλη κινητικότητα που χαρακτηρίζει την υπό τον Αλέκο Αλαβάνο νέα ηγεσία του Συνασπισμού, αυτή δεν έχει καταφέρει να αποδείξει ότι η επικράτηση του Αριστερού Ρεύματος στο συνέδριο του κόμματος, συνεπάγεται και ουσιαστικές αλλαγές στις βασικές πολιτικές του επιλογές.
Σε συνέντευξη που έδωσε στην ΕΤ3 στις 13 Ιανουαρίου ο Αλαβάνος δήλωσε ότι δεν θέλει να βάλει ταφόπλακα στην κεντροαριστερά αλλά να υπερασπιστεί τον αυτόνομο ρόλο και χαρακτήρα της Αριστεράς που δεν είναι «θυγατρική κανενός». Ο Πρόεδρος του Συνασπισμού μάλιστα προχώρησε ακόμη περισσότερο, ξεκαθαρίζοντας πως στις δημοτικές εκλογές του 2006 ο ΣΥΝ θα κατέβει μεν αυτόνομος στους μεγάλους δήμους και νομαρχίες, αλλά στις υπόλοιπες περιπτώσεις αν υπάρχουν καλοί δήμαρχοι που προέρχονται και από τα δύο μεγάλα κόμματα εκεί θα αποφασίσει η «τοπική κοινωνία». Με λίγα λόγια και στις επόμενες εκλογές ο Συνασπισμός θα ακολουθήσει την πολιτική Κωνσταντόπουλου το 2002, προκρίνοντας κεντροαριστερές συμμαχίες στην πλειοψηφία των δήμων και των νομών, χωρίς να αποκλείει την συνεργασία ακόμα και με την Ν.Δ.
Η ίδια η απόφαση του συνεδρίου αναφέρει ότι «οι νεοφιλελεύθερες επιλογές της ηγεσίας του ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν αφήνουν σήμερα κανένα περιθώριο διαλόγου για την πολιτική συνεργασία και προγραμματική συνάντηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. με την Αριστερά», αφήνοντας ανοιχτό το παράθυρο για μελλοντικές κεντροαριστερές συμμαχίες. Άλλωστε, το συνέδριο αρνήθηκε να συζητήσει και να απορρίψει την προοπτική εκλογής προέδρου από την Αριστερά (ο Καραμανλής δεν είχε ακόμα καταλήξει σε συμφωνία με τον Παπανδρέου για τον Παπούλια και ο Κωνσταντόπουλος καλόβλεπε την καρέκλα του Στεφανόπουλου) ενώ η ιδιαίτερα άνευρη, σε σχέση με το αρχικό κείμενο του Αριστερού Ρεύματος, πολιτική απόφαση του συνεδρίου (όπως εξάλλου και η εκλογή Αλαβάνου) αντανακλούν τον συμβιβασμό ανάμεσα στο Αριστερό Ρεύμα και την ισχυρή δεξιά Ανανεωτική Τάση του ΣΥΝ η οποία συγκέντρωσε το 1/3 των συνέδρων.
Δεν είναι όμως μόνο οι δηλώσεις του Αλαβάνου στην ΕΤ3, αλλά το σύνολο της δράσης και των προτάσεων του κόμματος, τόσο πριν όσο και μετά το συνέδριο, που συνηγορούν στην άποψη, πως ο Συνασπισμός δεν είναι σε θέση να αποτελέσει πόλο οποιουδήποτε είδους αντίστασης στην νεοφιλελεύθερη επίθεση του κεφάλαιου.
Από το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα…
Τον περασμένο Σεπτέμβρη, κατέθεσε μέσω του Γ. Δραγασάκη πρόταση για το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα» που το όριζε στο απαράδεκτα χαμηλό επίπεδο των 247 ευρώ. Όταν το όριο φτώχιας ορίζεται στο 60% του μέσου εργατικού μισθού, τα 247 ευρώ δεν αντιπροσωπεύουν ούτε καν το 60% του κατώτατου μισθού ασφαλείας της σύμβασης που υπογράφει η Γ.Σ.Ε.Ε. με τις εργοδοτικές οργανώσεις και κυμαίνεται στα 572,30 ευρώ από 1/1/2005 και στα 591,18 ευρώ από1/9/2005. Η επιχειρηματολογία του Γ. Δραγασάκη ήταν ότι η πρόταση παίρνει υπόψη της τις δυνατότητες της οικονομίας. Όμως οι δυνατότητες αυτές ορίζονται διαφορετικά από την πλευρά της αδηφάγου πείνας του κεφάλαιου για κέρδη και διαφορετικά από τις ανάγκες της εργατικής οικογένειας. Και είναι φανερό ότι η πρόταση του ΣΥΝ αξιολογεί σαν κυρίαρχες τις ανάγκες του κεφάλαιου. Όμως δεν είναι μόνο αυτό. Η πρόταση για ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα που υπολείπεται ακόμα και του ορίου της φτώχειας και χωρίς καμία σύνδεση με τους μισθούς των συλλογικών συμβάσεων, υπονομεύει τον θεσμό του κατώτατου μισθού ασφαλείας που, παρά το επίσης απαράδεκτα χαμηλό ύψος του (αποτέλεσμα της συμβιβαστικής πολιτικής της ηγεσίας της Γ.Σ.Ε.Ε. απέναντι στην εργοδοσία) αποτελεί σημαντική εργατική κατάκτηση.
Στο νομοσχέδιο για το «βασικό μέτοχο» ο Συνασπισμός καταψήφισε επί της αρχής για να υπερψηφίσει στην συνέχεια (όπως και το ΚΚΕ) μια σειρά από άρθρα. Ούτε σκέψη βέβαια να αντιπροτείνει την ισχυροποίηση των εργατικών συνδικάτων στα ΜΜΕ, την πλήρη και σταθερή απασχόληση όλων των εργαζομένων του χώρου και τον εργατικό έλεγχο σαν απάντηση στον έλεγχο της ενημέρωσης από το μεγάλο κεφάλαιο που προωθεί η πολιτική της ΝΔ όπως και του ΠΑ.ΣΟ.Κ. στο παρελθόν.
Στις αγροτικές κινητοποιήσεις, αφού ο Α. Αλαβάνος εξέφρασε κατ’ αρχήν τη συμπαράσταση του στους αγρότες, στην συνέχεια ξεκαθάρισε ότι «κανείς δεν θέλει το κλείσιμο των δρόμων, ούτε οι ίδιοι οι αγρότες» για να καταλήξει πως «για κανένα δεν είναι ευχάριστο». Ούτε σκέψη βέβαια να καλέσει σε αγώνα για ανατροπή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ε.Ε. που ξεκληρίζει τους μικρομεσαίους αγρότες. Αντίθετα ζήτησε από το κράτος να υπάρξει προετοιμασία για το νέο καθεστώς που θα ισχύσει μετά το 2006.
Ο Συνασπισμός συμμετέχει και στον προσχηματικό διάλογο για την παιδεία που οργάνωσε η Γιαννάκου, νομιμοποιώντας έτσι την προοπτική ιδιωτικοποίησης της δημόσιας παιδείας, αντί να ρίξει το αποκλειστικό βάρος στην οργάνωση των αγώνων της εκπαιδευτικής κοινότητας των μαθητών και των φοιτητών.
…στην μεταρρύθμιση του συμφώνου σταθερότητας
Στις αρχές Φεβρουαρίου ο ΣΥΝ έδωσε στην δημοσιότητα 9 θέσεις για την τροποποίηση του συμφώνου σταθερότητας. Σε αυτές προτείνει να αυξηθεί ο κοινοτικός προϋπολογισμός στο 5% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ., να αυξηθούν δηλαδή τα ποσά των φόρων που η εργατική τάξη πληρώνει στην Ε.Ε. Ζητά να μεταφερθεί το κέντρο βάρους των οικονομικών αποφάσεων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) στο συμβούλιο των υπουργών, σε αυτούς δηλαδή που ούτως ή άλλως αποφασίζουν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εφαρμόζει η ΕΚΤ και διορίζουν τον διοικητή της. Ζητά ακόμα να καθιερωθεί ενιαίος ευρωπαϊκός φορολογικός συντελεστής για τα κέρδη των Α.Ε. προφανώς για να διευκολύνει την ελεύθερη μετακίνηση τους σε ολόκληρη την Ε.Ε. Αντί να υπογραμμίζει την ανάγκη ενός κινήματος που θα έλθει σε ρήξη με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της Ε.Ε., ενός κινήματος ανατροπής του συμφώνου σταθερότητας, ο Συνασπισμός προσπαθεί να το μεταρρυθμίσει. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν, οι προτάσεις για επιβολή του φόρου Τόμπιν και του 35ωρου, που επίσης περιλαμβάνονται στις 9 θέσεις, χάνουν το ριζοσπαστικό χαρακτήρα τους και μετατρέπονται σε γαρνιτούρα άνευρων μεταρρυθμιστικών συνταγών. Ο ΣΥΝ δεν αντιλαμβάνεται ότι η Ε.Ε. αποτελεί προσπάθεια ιμπεριαλιστικής ολοκλήρωσης του ευρωπαϊκού κεφάλαιου, μια προσπάθεια που πατάει πάνω στην ισοπέδωση των εργατικών δικαιωμάτων και στην στρατιωτική ενίσχυση των ευρωπαϊκών κρατών, μια προσπάθεια που είναι αξεδιάλυτα δεμένη με τον νεοφιλελευθερισμό και τον πόλεμο και γι’ αυτό οι θεσμοί της δεν μπορούν να μεταρρυθμιστούν αλλά μόνο να ανατραπούν. Αντίθετα, στηρίζει την πολιτική και οικονομική ενοποίηση της Ε.Ε. σαν «αντικειμενικά» προοδευτική εξέλιξη, σαν αντίπαλο δέος στην παγκόσμια ηγεμονία των Η.Π.Α. Γι’ αυτό και η κριτική του κόμματος στον ευρωστρατό και το ευρωσύνταγμα επικεντρώνεται στους «αρνητικούς πολιτικούς συσχετισμούς» που επικρατούν αυτή την στιγμή στην Ε.Ε. και όχι στην ουσία της Ένωσης. Ο ευρωβουλευτής του Συνασπισμού Δ. Παπαδημούλης ήταν αποκαλυπτικός στην δήλωση με την οποία δικαιολόγησε την αρνητική του ψήφο για το ευρωσύνταγμα: «το αριστερό ευρωπαϊκό όχι του ΣΥΝ είναι στον αντίποδα των αρνητών της ευρωπαϊκής ενοποίησης» και κατέληξε ότι: «παρά τα ορισμένα θετικά του σημεία σφραγίζεται από συντηρητικούς συσχετισμούς και νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις». Μια τέτοια στάση τελικά υπονομεύει τον αγώνα ενάντια στον ευρωστρατό και το ευρωσύνταγμα.
Εντωμεταξύ στα συνδικάτα, οι δυνάμεις του ΣΥΝ, περιμένοντας με αγωνία πότε ο Πολυζωγόπουλος θα αποφασίσει να κάνει αντιπολίτευση στη Ν.Δ., αδυνατούν να κόψουν τον ομφάλιο λώρο που τις δένει με την Π.Α.Σ.Κ.Ε. Έτσι, τον Δεκέμβρη στη Γ.Σ.Ε.Ε. και την Α.Δ.Ε.Δ.Υ. δεν ψήφισαν απεργία ενάντια στον προϋπολογισμό. Στο Ε.Κ.Α. δεν ψήφισαν απεργία για το ωράριο, στην Γ.Σ.Ε.Ε. δεν έβαλαν πρόταση για απεργιακή κινητοποίηση στις 17 Μάρτη πετώντας, μαζί με την Π.Α.Σ.Κ.Ε. και την Δ.Α.Κ.Ε., το μπαλάκι στο Ε.Κ.Α. Με αυτό τον τρόπο οι δυνάμεις του ΣΥΝ αδυνατούν να συγκροτήσουν πόλο αντίστασης στον νεοφιλελευθερισμό, σε αντιπαράθεση με την συμβιβασμένη πλειοψηφία Π.Α.Σ.Κ.Ε.-Δ.Α.Κ.Ε. και δίνουν ταυτόχρονα άλλοθι στην Ε.Σ.Α.Κ. και το Π.Α.Μ.Ε. να συνεχίζουν την διασπαστική για το κίνημα τακτική τους.
Άλλη μια φορά για τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α
Οι εξελίξεις αυτές δεν αποτελούν έκπληξη, αφού τα όρια της όποιας αριστερής στροφής μπορούσε να σηματοδοτήσει το συνέδριο, ήταν από την αρχή περιορισμένα. Σε μια περίοδο που οι σοσιαλφιλελεύθερες πολιτικές έχουν περιέλθει σε πλήρη ανυποληψία, η αξιοποίηση της εμπλοκής ενός μικρού τμήματος του κόμματος στο κίνημα ενάντια στην νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση και το φόρουμ αποτελούσε και αποτελεί μονόδρομο για την εκλογική διάσωση του ΣΥΝ. Η δημιουργία του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ήταν και είναι μια προσπάθεια να λεηλατηθούν οι ψήφοι ενός ολόκληρου κόσμου που πίστεψε πως θα μπορούσε με κέντρο τον Συνασπισμό να οικοδομηθεί ένας ριζοσπαστικός κινηματικός πόλος διαφορετικός από τον σεχταριστικό σταλινικό μονόλιθο του Κ.Κ.Ε. Οι οργανώσεις της ριζοσπαστικής και επαναστατικής αριστεράς που με την πολιτική τους καλλιέργησαν και καλλιεργούν αυταπάτες για τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. φέρουν μεγάλη ευθύνη για το πολιτικό αδιέξοδο στο οποίο οδηγούν έναν σημαντικό αριθμό από αγωνιστές.
Γιατί ταυτόχρονα ο Συνασπισμός παραμένει σταθερά προσανατολισμένος στην κεντροαριστερή πολιτική του «προοδευτικού εκσυγχρονισμού» και της «προοδευτικής εναλλακτικής πρότασης εξουσίας». Γεγονός που μαρτυράει και η συμμετοχή του στο Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, τα μέλη του οποίου προσανατολίζονται σταθερά στην κυβερνητική συνεργασία με τη σοσιαλδημοκρατία. Πάνω απ’ όλα όμως, ο Συνασπισμός είναι ένα κόμμα που οι δυνάμεις του αποτελούν ένα μικρό και πολλές φορές το πιο δεξιό τμήμα της κινηματικής αριστεράς, η ηγεσία του είναι δεμένη με πολλά νήματα με τους θεσμούς του αστικού κράτους, ενώ καμία συγκροτημένη αντικαπιταλιστική τάση δεν έχει διαμορφωθεί στο εσωτερικό του.
Χωρίς αμφιβολία, διάσπαρτο αντικαπιταλιστικό δυναμικό σίγουρα υπάρχει στις γραμμές του κόμματος. Αλλά για να προσελκυσθεί από την αντικαπιταλιστική αριστερά απαιτείται ο συνδυασμός της πιο στενής ενιαιομετωπικής δράσης μέσα στο κίνημα με την δημιουργία ενός εναλλακτικού πολιτικού πόλου ανταγωνιστικού προς τον Συνασπισμό. Οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής και της επαναστατικής αριστεράς που συμμετέχουν στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. αδυνατούν να προσφέρουν αυτή την προοπτική αφού μετατρέπονται σε δορυφόρους του Συνασπισμού και λειτουργούν τελικά σαν μοχλός που αναπαράγει την επιρροή της ηγεσίας του πάνω σε αυτόν τον κόσμο (αλήθεια, ρωτήθηκαν άραγε όλες οι συνιστώσες του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. για την στάση που κράτησε ο Πρόεδρος του στις αγροτικές κινητοποιήσεις και η κοινοβουλευτική ομάδα στον νομοσχέδιο για τον βασικό μέτοχο;)
Η τακτική του ενιαίου μετώπου και η ύπαρξη ισχυρής επαναστατικής οργάνωσης είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου να δημιουργηθεί ένας κινηματικός και πολιτικός πόλος γύρω από τον οποίο θα συσπειρωθεί ένα ευρύτερο δυναμικό ανέντακτων αγωνιστών και αγωνιστών που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα κόμματα της ρεφορμιστικής αριστεράς. Γι’ αυτό τον λόγο, η οικοδόμηση ισχυρών επαναστατικών οργανώσεων αποτελεί το πιο επείγον καθήκον σήμερα.
ΤΠΤ - "4" 
