Η εναλλακτική αριστερή στρατηγική στις Πορτογαλικές εκλογές
Η προεκλογική εκστρατεία στην Πορτογαλία σημαδεύεται από τις εικοτολογίες σχετικά με την μελλοντική κοινοβουλευτική «γεωπολιτική». Ανάμεσά τους, το σενάριο μιας «σχετικής πλειοψηφίας» για το Σοσιαλιστικό Κόμμα (δηλαδή, το Σοσιαλιστικό Κόμμα θα είναι η μεγαλύτερη μειοψηφία στο κοινοβούλιο) κατέχει κυρίαρχη θέση. Ο Francisco Louca, που ηγείται της λίστας του Αριστερού Μπλοκ στη Λισσαβόνα, έδωσε συνέντευξη στην «Esquerda», νέα εφημερίδα του κόμματος.
– Είναι έτοιμο το Μπλοκ να συμμετάσχει σε μια κυβέρνηση του Σοσιαλιστικού Κόμματος;
F.L.: Το Μπλοκ δεν είναι υποψήφιο για την κυβέρνηση. Το Μπλοκ αντιπροσωπεύει μια πολιτική εναλλακτική και αυτό είναι κάτι στο οποίο πρέπει να παραμείνει πιστό. Δεν κατεβαίνει στις εκλογές για να παίξει το παιχνίδι του μοιράσματος των υπουργικών χαρτοφυλακίων. Και θα αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν από τη δύναμη των ψήφων που λαμβάνει.
Θα ήταν εντελώς ανεύθυνο αν δεν ψηφιζόμαστε για να κυβερνήσουμε, να αποδεχτούμε θέσεις σε μια κυβέρνηση. Παράλληλα, δεν ξέρουμε ακριβώς ποιο είναι το κυβερνητικό πρόγραμμα του Σοσιαλιστικού Κόμματος και, από τα λίγα που πραγματικά ξέρουμε, βρίσκεται σε αντίθεση με το δικό μας. Γι’ αυτό το λόγο σεβόμαστε τις δεσμεύσεις μας προς τους ψηφοφόρους μας και θα αγωνιστούμε να οικοδομήσουμε κοινωνικές και πολιτικές πλειοψηφίες που θα υποστηρίζουν το πρόγραμμά μας.
– Αυτό κάνει μια κοινοβουλευτική συμφωνία ανέφικτη;
F.L.: Μια διαρκή συμφωνία, βέβαια. Θα αναζητήσουμε μεμονωμένες συμφωνίες προκειμένου να βρούμε τις απαραίτητες πλειοψηφίες για τους σκοπούς τους οποίους υπερασπιζόμαστε. Κι αν αυτές οι πλειοψηφίες μάς επιτρέψουν να προσεγγίσουμε περισσότερο αυτό που υπερασπιζόμαστε, αν αυτό σημαίνει μια βελτίωση στην πολιτική, κοινωνική και ηθική κατάσταση στη χώρα, θα είμαστε πάντα έτοιμοι.
Για τους σκοπούς που είναι σημαντικοί στα μάτια μας δεν θα κολλήσουμε καθόλου σε μια στάση «όλα ή τίποτε». Και αυτό δεν είναι καινούργιο. Ήταν αυτό που κάναμε στη διάρκεια της προηγούμενης κυβέρνησης των Σοσιαλιστών. Κοιτάξτε τι έγινε με τα μέτρα αλλαγής της πολιτικής για τα ναρκωτικά. Κοιτάξτε τι έγινε με τη φορολογική μεταρρύθμιση, την οποία ο Guterres την αποτέλειωσε πετώντας τη στον κάλαθο των αχρήστων.
– Το Μπλοκ προτείνει δέκα μέτρα σαν ένα πρόγραμμα εκατό ημερών. Πρόκειται για μια πλατφόρμα διεκδικήσεων προκειμένου να υποστηρίξει μια κυβέρνηση του Σοσιαλιστικού Κόμματος;
F.L.: Όχι. Είναι αυτό που θεωρούμε σαν ένα μίνιμουμ πρόγραμμα, ένα πρόγραμμα εκτάκτου ανάγκης, που πρέπει να εφαρμοστεί από κάθε έντιμη κυβέρνηση. Είναι απόδειξη ότι το Μπλοκ θέλει να παρεμβαίνει σε συγκεκριμένα ζητήματα, ανεξάρτητα από την αλλαγή συσχετισμών στην αριστερά. Λέμε ότι: Είναι εφικτό να αλλάξουμε το νόμο για τις εκτρώσεις χωρίς να περιμένουμε. Είναι εφικτό να προχωρήσουμε μ’ ένα πρόγραμμα για την καταπολέμηση της ανεργίας βραχυπρόθεσμα. Είναι απαραίτητο να αλλάξουμε τους κανονισμούς για την τοποθέτηση διδακτικού προσωπικού. Γι’ αυτό, δεν είναι καν αναγκαίο να αλλάξουμε την Πορτογαλική πολιτική σκηνή ούτε να προωθήσουμε μείζονες μεταρρυθμίσεις. Είναι αρκετό να έχουμε πολιτικό θάρρος.
– Δεν πρόκειται ωστόσο, ήδη, για μία υποχώρηση που αφήνει απ’ έξω θεμελιώδη προγραμματικά μέτρα όπως η 35ωρη εβδομάδα εργασίας;
F.L.: Οι θεμελιώδεις άξονες των προτάσεων του Μπλοκ εξηγούνται στο εκλογικό του πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει την 35ωρη εβδομάδα εργασίας. Τα περισσότερα απ’ αυτά τα μέτρα απαιτούν ένα πλήρες νομοθετικό σώμα, μια βαθιά αλλαγή στην Πορτογαλική πολιτική και κοινωνική σκηνή ή μια μεγάλη επένδυση χρημάτων, θέλησης και κοινωνικών κινητοποιήσεων. Αυτό που προτείνουμε στα μέτρα του προγράμματος των εκατό πρώτων ημερών είναι κάτι άλλο: είναι το σημείο αφετηρίας, το οποίο δείχνει καθαρά την κατεύθυνση στην οποία είμαστε προετοιμασμένοι να πάμε.
14ο Συνέδριο του PSR
Το PSR (Επαναστατικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, Πορτογαλικό τμήμα της 4ης Διεθνούς), στο συνέδριό του που πραγματοποιήθηκε στις 11 και 12 Δεκεμβρίου 2004, αποφάσισε την μετατροπή του σε πολιτικό σύνδεσμο μέσα στα πλαίσια της ενεργής συμμετοχής στο Αριστερό Μπλοκ (ΒΕ) τα τελευταία πέντε χρόνια.
Το PSR είναι σε θέση να κάνει ένα θετικό απολογισμό από αυτά τα πέντε χρόνια, με την έννοια της υιοθέτησης από το ΒΕ πολλών προγραμματικών θέσεων που προηγούμενα υπερασπιζόταν ο Τροτσκισμός. Μ’ αυτό, δεν τίθεται κανένα ζήτημα καυχησιολογίας ή θριαμβολογίας, επειδή αυτές οι θέσεις έχουν υιοθετηθεί σ’ ένα ανώτερο επίπεδο.
Παρόλο που για αρκετές δεκαετίες το PSR επίμονα διεξήγαγε προπαγάνδα γύρω από τα θέματα του Μεταβατικού Προγράμματος και τα αποτελέσματα κατοπινών προγραμματικών αναπτύξεων, σπάνια κατάφερε να προχωρήσει πέρα απ’ αυτό το στοιχειώδες στάδιο πολιτικής δράσης και ποτέ δεν κατόρθωσε, από μόνο του να έχει μια επιρροή στην πολιτική ζωή με τον τρόπο που το Αριστερό Μπλοκ το έχει τώρα καταφέρει.
Κάποια παραδείγματα είναι η πρόσφατη εκστρατεία για την αποποινικοποίηση των εκτρώσεων και η σημερινή εκστρατεία για την κατάργηση του τραπεζικού απορρήτου, που προσωρινά διακόπηκε εξαιτίας της κυβερνητικής κρίσης και των ερχόμενων εκλογών.
Το συνέδριο επομένως πήρε την απόφαση να μετατρέψει το κόμμα σε ένα σύνδεσμο, προσαρμόζοντας μ’ αυτό τον τρόπο την παρέμβαση του τμήματος της Διεθνούς στις αλλαγμένες συνθήκες, με την πρόθεση να στηρίξουμε αυτή την παρέμβαση σε μια πιο στερεή και ρεαλιστική βάση.
Οι αποφάσεις που υιοθετήθηκαν επίσης απαντούν σε ποικίλα εσωτερικά (δηλ. «Πορτογαλικά», σημ. μτφρ.) πολιτικά και οργανωτικά ζητήματα, για παράδειγμα την απόρριψη των πειρασμών «υπουργοποίησης» και την επανεπιβεβαίωση του κύρους του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού ως αρχής που καθοδηγεί την εσωτερική λειτουργία του συνδέσμου.
ΤΠΤ - "4" 
