Ζεσταίνεται το μέτωπο των εργατικών αντιστάσεων
Του Παντελή Αυθίνου
Ασφαλιστικό – ωράριο – ιδιωτικοποιήσεις – εργασιακές σχέσεις. Η κυβέρνηση άνοιξε μέσα στον Φεβρουάριο όλα τα μέτωπα ταυτόχρονα, αποβάλλοντας οριστικά το προσωπείο της «ήπιας προσαρμογής». Αυτό που ούτως ή άλλως ήταν φανερό, ότι δηλαδή η Ν.Δ. προσπαθούσε όλο αυτό το χρονικό διάστημα να κερδίσει χρόνο, ώστε να ελέγξει τον κρατικό μηχανισμό και να διασφαλίσει την συναίνεση γύρω από το θέμα της εκλογής προέδρου της δημοκρατίας, αποκαλύφθηκε σε όλη του την έκταση. Η αντιπαράθεση της κυβέρνησης με τα εργατικά συνδικάτα, στις τράπεζες, στον Ο.Τ.Ε., τον Ο.Σ.Ε. και το εμπόριο, αποτελεί την πρώτη ουσιαστική σύγκρουση της Ν.Δ. με το εργατικό κίνημα, την πρώτη προσπάθεια να θέση σε εφαρμογή την ουσία του νεοφιλελεύθερου προγράμματός της.
Στις τράπεζες το κλειδί των εξελίξεων στην κοινωνική ασφάλιση
Στις τράπεζες, το ασφαλιστικό είναι στενά δεμένο με την δίψα των τραπεζιτών για μεγαλύτερη κερδοφορία, με τα σχέδια της κυβέρνησης για ιδιωτικοποιήσεις κρατικών τραπεζών και τα σχέδια για συγχώνευση τραπεζικών ομίλων. Από 1/1/2005 εφαρμόζονται και στην Ελλάδα τα «Νέα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα» που επιβάλλει η Ε.Ε. Αυτά υποχρεώνουν τις τράπεζες να καταγράφουν σαν παθητικό τις εισφορές τους στα ασφαλιστικά ταμεία. Έτσι λοιπόν, οι τράπεζες που καταβάλουν τις μικρότερες εισφορές εμφανίζουν μεγαλύτερη κερδοφορία απέναντι σε αυτές με τις μεγαλύτερες ασφαλιστικές υποχρεώσεις. Με αφορμή αυτό το γεγονός, οι τραπεζίτες επιχειρούν να απαλλαγούν από τις υποχρεώσεις τους απέναντι στην κοινωνική ασφάλιση των τραπεζοϋπαλλήλων . Θέλουν έτσι να στηρίξουν και να αυξήσουν τα κέρδη τους, να διευκολύνουν τη συγχώνευση των τραπεζικών ομίλων, ενώ ειδικά οι κρατικές τράπεζες γίνονται πιο ελκτικές για τους επίδοξους αγοραστές. Στόχος των τραπεζών είναι να εντάξουν όλους τους εργαζόμενους στο Ι.Κ.Α. για την κύρια και στο Ε.Τ.Ε.Α.Μ. για την επικουρική ασφάλιση. Το κέρδος για τις τράπεζες θα είναι τεράστιο, αφού οι εισφορές που καταβάλλουν σήμερα είναι 26,5% του μισθού για την κύρια ασφάλιση (στα 3 ταμεία κύριας ασφάλισης των τραπεζοϋπαλλήλων) και 9% για την επικουρική (στα 11 ταμεία επικουρικής). Στο Ι.Κ.Α. οι εισφορές θα είναι 13,33% και στο Ε.Τ.Ε.Α.Μ. 3% αντίστοιχα. Οι συσσωρευμένες αναλογιστικές εισφορές των τραπεζιτών ανέρχονται στα 5,173 δις ευρώ. Έναντί αυτού οι τραπεζίτες επιδιώκουν να καταβάλλουν μόνο 2 δις ευρώ και αυτά σε βάθος χρόνου. Τα υπόλοιπα θέλουν να τα φορτώσουν στον προϋπολογισμό του Ι.Κ.Α. δηλαδή στο σύνολο των ασφαλισμένων. Η ίδια η κυβέρνηση προωθεί επιπλέον με αυτόν τον τρόπο την εφαρμογή του αντιασφαλιστικού νόμου Ρέππα, δημιουργεί νέα δυσβάσταχτα ελλείμματα στο Ι.Κ.Α. και διαμορφώνει τις προϋποθέσεις για νέα συνολική επίθεση στο ασφαλιστικό.
Οι τραπεζοϋπάλληλοι, με τους αγώνες τους, κατόρθωσαν ένα μέρος από τα τεράστια κέρδη των τραπεζιτών, να πηγαίνει μέσω εισφορών υπέρ της ασφάλισης των εργαζομένων. Κέρδισαν έτσι καλύτερες συντάξεις και μειωμένα όρια ηλικίας. Σήμερα, το συνδικάτο των εργαζομένων στις τράπεζες (Ο.Τ.Ο.Ε.) αποδέχεται την ένταξη όλων των τραπεζοϋπαλλήλων για κύρια ασφάλιση στο Ι.Κ.Α., και διεκδικεί την συνένωση των 11 επικουρικών ταμείων σε ένα Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ). Το ΕΤΑΤ θα παρέχει συμπληρωματική ως προς το Ι.Κ.Α. κύρια σύνταξη και επικουρική με τους ευνοϊκούς όρους και προϋποθέσεις που ισχύουν σήμερα για τους τραπεζοϋπαλλήλους. Ταυτόχρονα όμως, ένα τμήμα της Δ.Α.Κ.Ε. (Α.Σ.Κ.Ε.) σε συνεννόηση με την κυβέρνηση και τους τραπεζίτες, έχει φέρει προς συζήτηση την πρόταση για ένταξη όλων των εργαζομένων στο Ε.Τ.Ε.Α.Μ. για επικουρική ασφάλιση και την ίδρυση ενός τρίτου ταμείου που θα παρέχει συμπληρωματική σύνταξη με όρους ιδιωτικής ασφάλισης (επαγγελματικό ταμείο). Αυτό όμως θα είναι καταστροφικό για τους εργαζόμενους, αφού η ένταξη στο Ι.Κ.Α. και στο Ε.Τ.Ε.Α.Μ. θα μειώσει τις συντάξεις και θα αυξήσει τα όρια ηλικίας, ενώ το επαγγελματικό ταμείο θα εισάγει την ιδιωτική ασφάλιση στο ασφαλιστικό σύστημα των τραπεζών.
Οι τραπεζοϋπάλληλοι πραγματοποίησαν μια επιτυχημένη 24ωρη απεργία στις 31 Ιανουαρίου. Αλλά η ηγεσία της Ο.Τ.Ο.Ε. ανέστειλε την πρώτη από τις τέσσερις 24ωρες απεργίες που είχε προκηρύξει μέσα στον Φεβρουάριο σαν «ένδειξη καλής θέλησης» αφού η κυβέρνηση δέχτηκε να συσταθεί επιτροπή εργαζομένων – εργοδοτών που θα εξετάσει το θέμα. Η απάντηση όμως βρίσκεται στην αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που χαράζει η ηγεσία της Ο.Τ.Ο.Ε. τόσο στα αιτήματα όσο και στις μορφές αγώνα. Απεργιακή κλιμάκωση με αίτημα να πληρώσουν οι τραπεζίτες για την ασφάλιση των εργαζομένων στις τράπεζες, πλήρη κατοχύρωση όλων των ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων που κέρδισαν οι εργαζόμενοι με τους αγώνες τους, καμία αύξηση ορίου ηλικίας, καμία μείωση των συντάξεων, όχι νέα βάρη στο Ι.Κ.Α. και στο Ε.Τ.Ε.Α.Μ. όχι στην ιδιωτική ασφάλιση.
Ο.Τ.Ε.-Ο.Σ.Ε.: Απορύθμιση εργασιακών σχέσεων και ιδιωτικοποιήσεις
Στον Ο.Τ.Ε. ο Πρόεδρος Π. Βουρλούμης έκανε την οριστική του πρόταση προς την Ο.Μ.Ε.-Ο.Τ.Ε. για την μείωση του προσωπικού. Έτσι σε πρώτη φάση, με την μέθοδο της «εθελούσιας εξόδου» στην σύνταξη, θα αποχωρήσουν 4.500 εργαζόμενοι με προοπτική το νούμερο αυτό να φτάσει τους 6.200. Ταυτόχρονα η Διοίκηση του Ο.Τ.Ε. ξεκαθαρίζει ότι επιδιώκει ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, με κατάργηση της μονιμότητας για τους νέους εργαζόμενους, και μεγαλύτερη δυνατότητα απολύσεων, ενώ κάνει σαφές πως δεν δέχεται να συζητήσει με την ΟΜΕ-ΟΤΕ το σχέδιο αναδιοργάνωσης του Οργανισμού. Μετά από αυτές τις εξελίξεις η ηγεσία της ΟΜΕ-ΟΤΕ αποφάσισε επιτέλους να κηρύξει 24ωρη απεργία για τις 14 Φεβρουαρίου. Δυστυχώς γι άλλη μια φορά η ΟΜΕ-ΟΤΕ δεν έδωσε προοπτική στην κινητοποίηση και το κυριότερο, αντί να διεκδικεί την ανατροπή της ιδιωτικοποίησης του Ο.Τ.Ε. επιμένει να κάνει προτάσεις στην κατεύθυνση της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας του Οργανισμού. Απεργιακή κλιμάκωση για Ο.Τ.Ε. 100% δημόσιο, αυτή είναι η απάντηση στα σχέδια του Βουρλούμη.
Στον Ο.Σ.Ε. η κυβέρνηση, εφαρμόζοντας σχετική οδηγία της Ε.Ε., προωθεί την διάσπαση του Οργανισμού σε πολλές μικρότερες θυγατρικές εταιρείες (άλλη εταιρεία για τις γραμμές, άλλη για τις μεταφορές, άλλη για τον προαστιακό κ.λ.π.) με στόχο να διευκολύνει την ιδιωτικοποίηση του. Αυτό σημαίνει ότι οι συλλογικές συμβάσεις οι κανονισμοί εργασίας και το ασφαλιστικό καθεστώς των εργαζομένων στον ενιαίο Ο.Σ.Ε. τίθενται σε αμφισβήτηση, ενώ σίγουρα δεν θα ισχύσουν για τους νεοπροσληφθέντες. Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σιδηροδρομικών (ΠΟΣ) πραγματοποίησε 24ωρη απεργία στις 10 Φεβρουαρίου. Αντιπροτείνει όμως απλά μια μικρότερη σε έκταση διάσπαση του Οργανισμού. Απουσιάζει και εδώ το αίτημα για ενιαίο Ο.Σ.Ε. 100% δημόσιο.
Το μεγάλο κεφάλαιο απαιτεί απελευθέρωση ωραρίου στο εμπόριο
Στο χώρο του εμπορίου οι μεγάλες πολυεθνικές αλυσίδες και τα soupermarket προωθούν την πλήρη απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας και την κατάργηση της κυριακάτικης αργίας. Ήδη από το 1997 το ωράριο έχει διευρυνθεί με ευθύνη και της ηγεσίας της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδας (ΟΙΥΕ). Σήμερα τα καταστήματα λειτουργούν Δευτέρα με Παρασκευή μέχρι τις 9 μ.μ. το καλοκαίρι και τις 8 μ.μ. το χειμώνα, ενώ το Σάββατο μέχρι τις 6 μ.μ. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη ώρα έναρξης. Τώρα η κυβέρνηση προωθεί την λειτουργία 9 π.μ. με 9 μ.μ. από την Δευτέρα μέχρι και το Σάββατο. Ταυτόχρονα μέσα από την δυνατότητα να ανακηρυχθεί μια περιοχή τουριστική και άρα τα καταστήματα να δουλεύουν και την Κυριακή υπονομεύεται η κυριακάτική αργία. Η απελευθέρωση του ωραρίου των καταστημάτων οδηγεί στην ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Ήδη στο εμπόριο οι εργαζόμενοι με πλήρη και σταθερή εργασία αναγκάζονται να δουλεύουν απλήρωτες υπερωρίες για να καλύψουν τον πέραν του 8ώρου χρόνο, ενώ για τον ίδιο λόγο έχει εκτιναχτεί στα ύψη η μερική απασχόληση και το ωρομίσθιο. Αλλά εδώ το συνδικαλιστικό κίνημα έχει να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό ανάμεσα στις δύο πτέρυγες της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας. Η πλειοψηφία της ΟΙΥΕ (ΠΑΣΚΕ-ΣΥΝ) περιορίζεται σε παραστάσεις διαμαρτυρίας ενάντια στην νέα διεύρυνση, πραγματοποιώντας μια συγκέντρωση στις 25/1/2005 στην πλατεία Κάννιγκος και μια στάση εργασίας στα μέσα του Φεβρουαρίου. Από την πλευρά του το Π.Α.Μ.Ε. οργάνωσε μια 24ωρη απεργία στις 7 Φεβρουαρίου με γραφειοκρατικό επίσης τρόπο, δίνοντας κομματικές εντολές από τον Περισσό, χωρίς Γενικές Συνελεύσεις και το κυριότερο χωρίς απεύθυνση σε σωματεία του χώρου που δεν συμμετέχουν σε αυτό. Δεν μετέτρεψε δηλαδή αυτή την κινητοποίηση σε μοχλό πίεσης πάνω στην ηγεσία της ΟΙΥΕ για να κλιμακώσει τον αγώνα σε πανελλαδική απεργία.
Και η Γ.Σ.Ε.Ε.;
Παρ’ όλα αυτά, οι απεργίες ασκούν πίεση πάνω στην πλειοψηφία των ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ στην Γ.Σ.Ε.Ε. και την υποχρεώνουν σε κάποιες τυπικές έστω κινητοποιήσεις, δημιουργώντας ταυτόχρονα σύγχυση στο Π.Α.Μ.Ε. Η Γ.Σ.Ε.Ε. αποφάσισε τελικά να προκηρύξει τριήμερο κινητοποιήσεων από 17 μέχρι 19 Μαρτίου, και να κηρύξει απεργία για την πρωτομαγιά στις 11 Μαΐου, αφού φέτος η πρωτομαγιά συμπίπτει με την Κυριακή του Πάσχα. Βέβαια δεν κήρυξε απεργιακή κινητοποίηση για το τριήμερο του Μάρτη, πετώντας για άλλη μια φορά το μπαλάκι στο Ε.Κ.Α. που αποφάσισε στάση εργασίας στις 17 του μήνα. Τι θα κάνει άραγε το Π.Α.Μ.Ε.; Θα συμμετέχει στις κινητοποιήσεις ενωτικά συμβάλλοντας στην μαζικότητα τους ώστε να μετατραπούν σε μοχλό πίεσης πάνω στην πλειοψηφία ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ; Ή θα λειτουργήσει για άλλη μια φορά διασπαστικά δίνοντας άλλοθι στον Πολυζωγόπουλο για την αδράνεια του;
Χωρίς αμφιβολία η ηγεσία της Γ.Σ.Ε.Ε. έπρεπε να κηρύξει απεργιακή κινητοποίηση μέσα στον Φεβρουάριο, συντονίζοντας και κλιμακώνοντας τους αγώνες, σε ένα κοινό μέτωπο Δ.Ε.Κ.Ο. – τραπεζών και εμποροϋπάλληλων για την υπεράσπιση της κοινωνικής ασφάλισης, σε σύγκρουση με τις ιδιωτικοποιήσεις και την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Αντί γι’ αυτό η ηγεσία της Συνομοσπονδίας προτιμά να παίρνει μέρος στον «διάλογο» που οργανώνει το υπουργείο Απασχόλησης με θέμα την περαιτέρω απορύθμιση της αγοράς εργασίας (δηλαδή ποιο φτηνές υπερωρίες και ελαστική ρύθμιση των ωραρίου εργασίας κατόπιν απόφασης του εργοδότη). Όμως ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο, η απεργίες στις 17 Μαρτίου και στις 11 Μαΐου πρέπει να έχουν επιτυχία προκειμένου να αποτελέσουν ένα πρώτο μήνυμα αποφασιστικότητας προς την κυβέρνηση και ένα πρώτο μήνυμα απαίτησης για κλιμάκωση προς την ηγεσία της Γ.Σ.Ε.Ε.
ΤΠΤ - "4" 
