Του Mauricio Hashizume
Οι διαφωνούντες του ΡΤ συσπειρώνονται στο PSoL για να υπερασπίσουν την ιδέα του σοσιαλισμού
Η απογοήτευση που προκαλεί σε όλο και μεγαλύτερο αριθμό αγωνιστών της βραζιλιάνικης αριστεράς, μέσα και έξω από το ΡΤ, η υποταγή στο νεοφιλελευθερισμό της κυβέρνησης Λούλα φαίνεται ότι αποκτά και πολιτική έκφραση με τη δημιουργία του Κόμματος του Σοσιαλισμού και της Ελευθερίας (PSoL). Στο άρθρο που ακολουθεί περιγράφονται τα γεγονότα της ίδρυσης του και παρουσιάζονται αποσπάσματα από μια συνέντευξη της προέδρου του Ελοίζα Ελένα.
Ένα νέο αριστερό κόμμα, που έχει στην ηγεσία του εκλεγμένους κοινοβουλευτικούς που διαγράφτηκαν από το ΡΤ, ιδρύθηκε τελευταία. Στην Πρώτη Σύναξη, που έγινε στην ομοσπονδιακή πρωτεύουσα, τη Μπραζίλια, συμμετείχαν 700 περίπου αγωνιστές από διάφορες περιοχές της χώρας για να επιλέξουν το όνομα, να καθορίσουν το Καταστατικό και να εγκρίνουν το προσωρινό πρόγραμμα του Κόμματος του Σοσιαλισμού και της Ελευθερίας (PSoL, που προφέρεται “sol” δηλαδή ήλιος).
Η οργάνωση, που προσπαθεί να δημιουργήσει μια εναλλακτική λύση μέσα στο φάσμα των κομμάτων της αριστεράς, έχει ήδη πρόεδρο : τη γερουσιαστίνα Ελοίζα Ελένα, που είχε εκλεγεί με το ΡΤ στην πολιτεία Αλαγκόας και είχε βρεθεί χωρίς κομματική ένταξη. Στο πλευρό της, η νέα κοινοβουλευτική ομάδα περιλαμβάνει τους ομοσπονδιακούς βουλευτές, πρώην ΡΤ, Μπαμπά (από την πολιτεία του Παρά), Τζοάο Φόντες (από την πολιτεία του Σεργκίπε) και Λουτσιάνα Ζέντρο (από την πολιτεία του Ρίο Γκράντε ντε Σουλ), που είναι κόρη του υπουργού Παιδείας Τάρσο Ζέντρο. Ολοι τους είχαν υποστεί μιά διαδικασία πολιτικής απομόνωσης όταν καταψήφισαν τη μεταρρύθμιση της Κοινωνικής Ασφάλισης στο Κοινοβούλιο – διαδικασία που κατέληξε στη διαγραφή τους για απειθαρχία και μη σεβασμό των κομματικών οδηγιών κατά τη σύσκεψη της εθνικής ηγεσίας του ΡΤ το Δεκέμβρη 2003.
Η πλειοψηφία των παρόντων στην ιδρυτική σύναξη του PSoL προέρχονται είτε από το ρεύμα Σοσιαλιστική Δημοκρατία (DS) του ΡΤ – και συσπειρώθηκαν στη νέα οργάνωση σε μία τάση που αποκαλείται Κόκκινη Ελευθερία – είτε πρόκειται για διαφωνούντες του Κομμουνιστικού Κόμματος Βραζιλίας (PCdoB) και του Σοσιαλιστικού Κόμματος των Ενωμένων Εργαζομένων (PSTU), ή ακόμη είναι στελέχη των συνδικάτων του δημόσιου τομέα (κύρια εκπαιδευτικοί), του αγροτικού κινήματος Γη, Εργασία και Ελευθερία (MTL) και ανεξάρτητων ομάδων. Σύμφωνα με ένα μέλος του 16μελούς εκτελεστικού της νέας πολιτικής δύναμης, πρόκειται για την πλειοψηφία των αγωνιστών της “έσχατης προσπάθειας” για τη δημιουργία ενός θεσμικού κόμματος. Ανάμεσα στις “προσωπικότητες” που προσχώρησαν στο νέο φορέα βρίσκονται ο κοινωνιολόγος Τσίκο ντε Ολιβέιρα και ο καθηγητής Πάουλο Αράντες.
Για να μπορέσει να συμμετέχει κανονικά στις εκλογές το PSoL πρέπει να φέρει σε πέρας την “εκστρατεία νομιμοποίησης” του – δηλαδή να συγκεντρώσει τις αναγκαίες υπογραφές για την καταχώρηση του. “Την ημέρα των δημοτικών εκλογών, το Νοέμβρη 2004, οι “μπριγάδες του PSoL” θα διασχίσουν όλη τη Βραζιλία για να συγκεντρώσουν τις 438.000 υπογραφές. Θα οργανώσουμε σεμινάρια σε όλες τις πολιτείες – τόσο για να καλύψουμε τις γραφειοκρατικές διατυπώσεις που μας έχουν επιβληθεί όσο και για να ακονίσουμε το προσωρινό πρόγραμμα και το καταστατικό που υιοθετήσαμε. Τον Ιανουάριο 2005, τέλος, θα οργανώσουμε τη δεύτερη πανεθνική μας σύναξη κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ του Πόρτο Αλέγκρε” δηλώνει η πρόεδρος του νέου κόμματος.
Η γερουσιαστίνα που, όπως λέει, αφιέρωσε «τα καλύτερα χρόνια της ζωής της» στο να συμβάλλει στην οικοδόμηση του ΡΤ, επικρίνει την κυβέρνηση ότι τώρα πια προωθεί «το βάθεμα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, ακόμη και εκείνων που είχε περιορίσει η συμμετοχή του ΡΤ στην αντιπολίτευση, τόσο στα κοινωνικά κινήματα όσο και στο Κοινοβούλιο». «Επομένως αισθανόμαστε υποχρεωμένοι να οικοδομήσουμε ένα πολιτικό καταφύγιο, για να διαφυλάξουμε τη σημαία της εργατικής τάξης» συνεχίζει. Παρουσιάζουμε, στη συνέχεια, αποσπάσματα από τη συνέντευξη που έδωσε στο Πρακτορείο Carta Maior (ACM) η γερουσιαστίνα Ελοίζα Ελένα – πιθανή υποψήφια του PSoL για την προεδρία της Δημοκρατίας στις εκλογές του 2006 – λίγο μετά τη λήξη της πρώτης πανεθνικής Σύναξης του πιο νέου κόμματος της χώρας.
ACM: Ποιά είναι η σημαντικότερη διαφορά ανάμεσα στο πρόγραμμα του PSoL και σε εκείνα των άλλων κομμάτων της αριστεράς που ήδη υπάρχουν;
Ελοίζα Ελένα: Σήμερα, τα άλλα κόμματα συμπεριφέρονται σαν όργανα της θριαμβικής προπαγάνδας του νεοφιλελευθερισμού, γιατί με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο υποστηρίζουν το νεοφιλελεύθερο σχεδιασμό όπως υλοποιείται από την κυβέρνηση Λούλα. Κάθε καλόπιστος άνθρωπος, σοσιαλιστής ή καπιταλιστής, που θα ήθελε να αναλύσει τη δραστηριότητα της κυβέρνησης Λούλα, θα διαπίστωνε τη διαρκή υποταγή στα παράσιτα που είναι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και οι άλλοι διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί, τις ανωμαλίες της δημόσιας οικονομίας που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος (περίπου 60%) της κερδοσκοπίας, τις μεταρρυθμίσεις που δεν έχουν καμία σχέση με τη μεταρρύθμιση του κρατικού μηχανισμού, που πάντα υποστηρίζαμε.
Είμαστε υπέρ της μεταρρύθμισης αυτού του βραζιλιάνικου Κράτους που έχει ιδιωτικοποιηθεί στην υπηρεσία μιaς μειοψηφίας. Αντίθετα, οι μεταρρυθμίσεις του κράτους που προωθεί η κυβέρνηση Λούλα, σε συνέχεια εκείνων του (προκατόχου του) Φερνάντο Ενρίκε Καρντόζο, δεν είναι παρά φιλελεύθερες αντιμεταρρυθμίσεις που απλά καταφεύγουν στο μηχανισμό της μείωσης των κοινωνικών προυπολογισμών για να καλύψουν την αύξηση των χρηματιστικών δαπανών, αποτελέσματος της οικονομικής τους πολιτικής και της μονεταριστικής τους ορθοδοξίας. Οι εργαζόμενοι του δημόσιου τομέα θυσιάζονται – όπως συνέβη με τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος – σε όφελος του παιχνιδιού των κερδοσκόπων. Οι δημόσιες πλουτοπαραγωγικές πηγές λεηλατούνται ασύστολα – 20% του συνόλου των κονδυλίων για την περιφέρεια περικόπτονται για να εμφανισθεί πλεόνασμα στον προυπολογισμό.
ACM: Ολα αυτά είναι μη αναστρέψιμα; Δεν υπάρχει περίπτωση οι κοινωνικές εντάσεις να μεταβάλουν τον προσανατολισμό της κυβέρνησης Λούλα;
Ελοίζα Ελένα: Ελπίζω – για το καλό της Βραζιλίας και των εκατομμυρίων καταπιεσμένων, αποκλεισμένων και περιθωριοποιημένων της – ότι οι ζωντανές δυνάμεις της κοινωνίας θα μπορέσουν να πιέσουν, με οργανωμένο τρόπο, για να πετύχουν αυτές τις αλλαγές. Αλλά, δυστυχώς, ορισμένα κοινωνικά κινήματα έχουν γραφειοκρατικοποιηθεί, αναλαμβάνοντας ευθύνες στις κυβερνητικές δομές, και επιθυμούν, πριν απ’ όλα, να παραλύσουν τη βάση τους για να εμποδίσουν τέτοιες κοινωνικές εντάσεις.
Είναι προφανές ότι θέλω να αλλάξουν τα πράγματα, αλλά βλέποντας τα μέτρα που έχει ήδη βάλει σε εφαρμογή η κυβέρνηση, δεν πιστεύω ότι υπάρχει αντικειμενική δυνατότητα αλλαγής προσανατολισμού. Πιστεύω στη δύναμη του βραζιλιάνικου λαού και στην αγωνιστική του ικανότητα για να αναγκάσει την κυβέρνηση να αλλάξει προσανατολισμό. Δυστυχώς η ανάλυση που κάνω για τα μέλη της κυβέρνησης είναι ότι έχουν αλλάξει πορεία. Γι’ αυτό αισθανόμαστε την υποχρέωση να δημιουργήσουμε ένα “καταφύγιο” για την αριστερά. . Γιατί, αφού άλλαξαν στόχο, δεν το έκαναν μέσα από τις παραδοσιακές διαδικασίες της αριστεράς; Θα έπρεπε να συγκαλέσουν ένα Συνέδριο (του ΡΤ) για να απαρνηθούν τις σοσιαλιστικές τους ρίζες και να καθορισθούν σαν νεοφιλελεύθεροι, ή σαν κυνικοί απολογητές του “Τρίτου Δρόμου” ή οποιασδήποτε άλλης προγραμματικής θεώρησης. Από τη στιγμή που πέρασαν στην άλλη πλευρά, ο βραζιλιάνικος λαός – και ακόμη περισσότερο η βραζιλιάνικη αριστερά – δεν τους επιτρέπει να καταστρέφουν και να ποδοπατούν τις ιστορικές σημαίες που αφιερώθηκαν όχι στη μία ή την άλλη ιστορική προσωπικότητα, ούτε στο ένα ή το άλλο πολιτικό κόμμα αλλά στους ηρωικούς αγώνες, στο αίμα, τον ιδρώτα και τα δάκρυα της εργατικής τάξης και των σοσιαλιστών αγωνιστών στη Βραζιλία, τη Λατινική Αμερική και σε όλο τον κόσμο.
Αυτές οι ιστορικές συντεταγμένες και οι προγραμματικές αναφορές που προκύπτουν, δεν είναι ιδιοκτησία κανενός κόμματος, ούτε του νέου μας κόμματος του PSoL, και καμιάς πολιτικής προσωπικότητας. Αν ένα πολιτικό εργαλείο, που έχει δημιουργηθεί για να προωθήσει αυτούς τους ιστορικούς στόχους στη συνείδηση των λαικών τάξεων, χρεωκοπήσει, το καθήκον μας είναι να δημιουργήσουμε ένα νέο κόμμα, Για να συνεχίσουμε ακριβώς να διατηρούμε στη λαική συνείδηση αυτές τις ιστορικές ιδέες που τολμούν να προκαλούν τη μονολιθική σκέψη.
ACM: Ελπίζετε ότι και άλλοι κοινοβουλευτικοί και στελέχη του ΡΤ θα βγουν και θα ενισχύσουν τις γραμμές του PSoL;
Ελοίζα Ελένα: Το PSoL, το αγαπημένο μας Κόμμα του Σοσιαλισμού και της Ελευθερίας, θα υποδεχθεί με χαρά, στοργή, αλληλεγγύη και σεβασμό συντρόφους από όλα τα κόμματα της αριστεράς που θα ήθελαν να μας συναντήσουν. Ενας αριθμός αγωνιστών και αγωνιστριών που εγκατέλειψαν, το PT, το PCdoB, το PSTU και άλλα κόμματα είναι μαζί μας. Αλλά δεν θα διαθέσω ούτε μια σταγόνα ιδρώτα και ενεργητικότητας για να προσπαθήσω να ξεκολλήσω αγωνιστές από άλλα κόμματα, και ακόμη λιγότερο κοινοβουλευτικούς. Εστω και επειδή οι κοινοβουλευτικοί ξέρουν ακριβώς τι συμβαίνει. Λέω πάντα, αστειευόμενη, ότι ο πιο αθώος από αυτούς δεν περπατάει αλλά πετάει.
Αν οι άνθρωποι αυτοί αποφασίσουν να εγκαταλείψουν την κυβέρνηση και έρθουν να μας συναντήσουν, θα γίνουν δεκτοί με ανοιχτή αγκαλιά. Θέλουμε να διατηρήσουμε τους στενούς δεσμούς που δημιουργήσαμε κατά την κοινή μας ιστορία, αλλά δεν μπορούμε πια να κάνουμε πολιτική μαζί. Αν με κάποιους οι στενοί δεσμοί έσπασαν, αυτό συνέβη γιατί αυτοί οι δεσμοί δεν ήταν ούτε πολύ δυνατοί, ούτε αρκετά σοβαροί για να διατηρηθούν παρά τις προγραμματικές και ιδεολογικές διαφωνίες της αγωνιστικής ζωής.
Σοβαρά, ήξερα ήδη ότι υπήρχε μια σοσιαλιστική ζωή, με αξιοπρέπεια, θάρρος και γενναιοφροσύνη, έξω από τις κομματικές δομές που ήδη υπάρχουν – και κατά τη διάρκεια αυτού του «περάσματος της ερήμου» για την οικοδόμηση του νέου κόμματος, το επιβεβαίωσα συναντώντας και άλλους οδοιπόρους. Αυτό ήταν για μένα ένα πραγματικό σχολείο. Θα αφοσιωθώ περισσότερο στην κατάκτηση αυτών των ανθρώπων παρά στην προσπάθεια να πείσω τους αγωνιστές και τους κοινοβουλευτικούς άλλων κομμάτων.
Μπραζίλια 13/06/2004
ΤΠΤ - "4" 
[…] […]