Πρόοδος και προβλήματα του κινήματος ενάντια στην κρατική τρομοκρατία
του Νίκου Συμεωνίδη
Οι συλλήψεις που ξεκίνησαν τον περασμένο Ιούλιο παρουσιάστηκαν σαν διαδικασία εξάρθρωσης της «Ε.Ο. 17 Νοέμβρη». Πολύ σύντομα όμως έγινε σαφές ότι ο στόχος της επιχείρησης αυτής ήταν το χτύπημα του κινήματος συνολικά που τα τελευταία δύο χρόνια παρουσιάζει τάσεις ανάκαμψης.
Ο στόχος αυτός αποσαφηνίστηκε από τη μια με την προσπάθεια ενοχοποίησης των κινημάτων και των οργανώσεων της αριστεράς, και για την ακρίβεια εκείνων που δε υποτάσσονται στους κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού που καθορίζονται από το σύστημα, για τις δραστηριότητες ατομικής τρομοκρατίας και από την άλλη με την προβολή της άποψης ότι τα δημοκρατικά δικαιώματα των πολιτών πρέπει να μπουν σε δεύτερη μοίρα μπροστά στην ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των κατασταλτικών μηχανισμών. Καθοριστικός συνεργάτης των κρατικών μηχανισμών σε όλη αυτή την προσπάθεια ήταν, και παραμένουν, τα Μ.Μ.Ε. που, σε μια χωρίς προηγούμενο ομοφωνία από τη Δεξιά μέχρι μέρος της Αριστεράς, έχουν μεταβληθεί σε απολογητές και φερέφωνα της κρατικής προπαγάνδας προσπαθώντας να πείσουν την κοινή γνώμη για την αλήθεια της εκδοχής των αστυνομικών ισχυρισμών, να δυσφημήσουν τους κατηγορούμενους και να προετοιμάσουν το έδαφος για περαιτέρω συλλήψεις.
Πιεζόμενο ανάμεσα στην ανάγκη να διαφοροποιηθεί από την κυβερνητική θέση και στο ρόλο του σαν «υπεύθυνο κοινοβουλευτικό κόμμα» το ΚΚΕ υιοθέτησε μια στρουθοκαμηλική στάση, χαρακτήρισε όλους τους κατηγορούμενους για μέλη της ΕΟ17Ν σαν πράκτορες των Μυστικών Υπηρεσιών και απόφυγε έτσι να πάρει οποιαδήποτε θέση για την ουσία του ζητήματος. Με τον τρόπο αυτό άφηνε, σε ό,τι το αφορά, ελεύθερο το πεδίο στην Ασφάλεια να δρα ανενόχλητη.
Μία μεγάλη πτέρυγα της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, με κορυφαίο το ΝΑΡ, ακολούθησε μια τακτική ανάλογη με αυτή του ΚΚΕ: πρακτορολογία και άρνηση οποιασδήποτε ουσιαστικής παρέμβασης στην υπόθεση αυτή. Μια άλλη πτέρυγα του χώρου αυτού (ΣΕΚ, ΔΕΑ, Ξεκίνημα κλπ) προτίμησε να αγνοήσει πλήρως την υπόθεση. Ο αναρχικός χώρος υιοθέτησε μια άλλη, εξίσου λανθασμένη, στάση: ενώ αρχικά αρνιόταν οποιαδήποτε υποστήριξη σε όλους όσους είχαν συλληφθεί, απότομα (μετά την παράδοση του Κουφοντίνα) πέρασαν στο άλλο άκρο, στην χωρίς κριτική υποστήριξη όλων των συλληφθέντων, θέση που τους απομόνωσε από όλο τον υπόλοιπο χώρο αλλά και από την ευρύτερη κοινή γνώμη.
Έτσι οι μόνοι που ενεργοποιήθηκαν από την αρχή ενάντια στην κρατική τρομοκρατία ήταν ένα μικρό τμήμα των οργανώσεων της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς (κυρίως τροτσκιστικής απόκλισης) και ένας αξιόλογος αριθμός ανεξάρτητων αγωνιστών του χώρου που συσπειρώθηκε αρχικά γύρω από το Δίκτυο Υπεράσπισης των Δημοκρατικών και Κοινωνικών Δικαιωμάτων και στη συνέχεια συγκρότησε την Επιτροπή Ενάντια στην Κρατική Τρομοκρατία. Από το χώρο αυτό ξεκίνησαν και οι πρώτες ενεργές αντιδράσεις (συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις) ενάντια στην τρομουστερία που υπήρξαν απόλυτα πετυχημένες αλλά αντιμετώπισαν τον πόλεμο και τη δυσφήμιση από το σύνολο των ΜΜΕ. Ωστόσο, παρά τις δυσκολίες, το πρώτο βήμα για την απάντηση στην κρατική τρομοκρατία είχε γίνει.
Υποτιμώντας, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, τη δυναμική αυτών των αντιδράσεων η κυβέρνηση αποφάσισε να προχωρήσει την αντιτρομοκρατική της εκστρατεία σε ένα επόμενο στάδιο που άρχισε με τη σύλληψη του Γιάννη Σερίφη ενώ τα φερέφωνα της στα ΜΜΕ προανήγγειλαν νέο μεγάλο κύμα συλλήψεων. Η κίνηση αυτή υπήρξε το μοιραίο λάθος της στην ιστορία αυτή γιατί ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων. Το σύνολο της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, αγωνιστές στις παρυφές του ΚΚΕ, η ενεργή βάση του Συνασπισμού, συνδικάτα, ακόμη και τμήματα του ΠΑΣΟΚ κατήγγειλαν τη σύλληψη ενός κοινά παραδεκτού σαν αθώου ανθρώπου. Εκείνοι που από την αρχή κινητοποιήθηκαν ενάντια στην κρατική τρομοκρατία είδαν το ακροατήριο τους να πολλαπλασιάζεται και την επιρροή τους να επεκτείνεται. Ακόμη και στα ΜΜΕ, χωρίς να αλλάξουν στάση, οι τόνοι έπεσαν.
Έγιναν προσπάθειες και συζητήσεις για τη δημιουργία μιας ευρύτερης επιτροπής που θα συσπείρωνε το σύνολο του χώρου που αντιδρούσε στην κρατική τρομοκρατία. Στο σημείο αυτό φάνηκε και πάλι πόσο κοντόφθαλμα και ανόητα σκέφτεται μια μερίδα των οργανώσεων, με πρώτους το ΝΑΡ και τους Μ.Λ. Αυτοί έβαλαν δύο όρους για τη συγκρότηση της επιτροπής: τον περιορισμό της συμπαράστασης μόνο στο πρόσωπο του Γιάννη Σερίφη, αδιαφορώντας πλήρως για το τι γίνεται με τους υπόλοιπους, και την ύπαρξη στενά ακροαριστερού πολιτικού πλαισίου, ώστε να αποκλειστούν αγωνιστές από ρεφορμιστικούς χώρους που θα ήταν διατεθειμένοι να προσεγγίσουν.
Η πλευρά που είχε ήδη ενεργοποιηθεί ενάντια στην κρατική τρομοκρατία, ενισχυμένη και από άλλες οργανώσεις που προσχώρησαν στην προσπάθεια, επέμεινε στο πλαίσιο με το οποίο ήδη ενεργοποιείται : υπεράσπιση των δημοκρατικών δικαιωμάτων οποιουδήποτε όταν αυτά καταπατούνται.
Η θέση αυτή είναι η μόνη σωστή γιατί μπορεί να συσπειρώσει ένα ευρύτατο φάσμα δυνάμεων προβάλλοντας ένα πολύ απλό και αποδεκτό από όλους σύνθημα. Μπορεί ορισμένοι να θεωρούν ότι κάποιος από τους κατηγορούμενους είναι ένοχος και άλλοι όχι, ποιος όμως μπορεί να αρνηθεί ότι τα δικαιώματα του καθενός από αυτούς δεν πρέπει να παραβιάζονται; Οι κατηγορούμενοι δικαιούνται να μην είναι κλεισμένοι σε απομόνωση. Πρέπει να βγαίνουν στο προαύλιο τις ίδιες ώρες και μαζί με κάθε άλλο κρατούμενο. Το επισκεπτήριο τους πρέπει να είναι το ίδιο με όλους. Δεν επιτρέπεται να υπάρχουν εμπόδια στην επικοινωνία τους με τους συνηγόρους τους, όπως σήμερα που συνεννοούνται μαζί τους μέσα από τηλέφωνα που προφανώς παρακολουθούνται.
Είναι πραγματικό σκάνδαλο το να τιμωρούνται όταν απευθύνονται στα ΜΜΕ, δικαίωμα που το έχει ο κάθε πολίτης και κυρίως αυτοί που έχουν τόσο κατηγορηθεί από τον Τύπο χωρίς να τους δίνεται η δυνατότητα να απαντήσουν. Για να μη μιλήσουμε για το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς παραπέμπονται χωρίς να υπάρχει κανένα στοιχείο σε βάρος τους, πέρα από ομολογίες συγκατηγορουμένων τους που απ’ τη μια έχουν ανακληθεί, σαν προϊόντα πιέσεων και εκβιασμών, και από την άλλη, σύμφωνα με τη νομοθεσία που ισχύει, δεν αποτελούν ενοχοποιητικό στοιχείο για οποιονδήποτε.
Το κίνημα αυτό ενάντια στην κρατική τρομοκρατία πέτυχε την πρώτη του νίκη : την αποφυλάκιση του Γιάννη Σερίφη. Η απόφαση αυτή αποτελεί ομολογία ότι η προηγούμενη απόφαση, προφυλάκισης του, ήταν εσφαλμένη και ότι τα στοιχεία εναντίον του (ομολογίες 2 συγκατηγορούμενων του) είναι δικονομικά ασθενή. Αλλά με τα ίδια στοιχεία κρατούν φυλακισμένους και άλλους από τους κατηγορούμενους.
Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση η περίπτωση του παλιού μας συντρόφου Θεολόγου Ψαραδέλλη που εξακολουθεί να κρατείται ενώ είναι γνωστή τόσο η δημόσια διαφωνία του με το πολιτικό πλαίσιο και την πρακτική της ΕΟ17Ν όσο και τα προβλήματα υγείας που έχει και έχουν ήδη αναγκάσει τη διοίκηση της φυλακής να τον μεταφέρει έκτακτα στο νοσοκομείο.
Η αποφυλάκιση του Γιάννη Σερίφη δεν αποφασίστηκε τυχαία. Αποτελεί κυβερνητικό ελιγμό μπροστά σε ένα όλο και μεγαλύτερο κύμα διαμαρτυριών για την ιστορία αυτή που τείνει να ξεφύγει από πρωτοπόρους πολιτικά χώρους και να αγκαλιάσει ευρύτερους κοινωνικούς τομείς. Δείχνει ότι μπορούμε να επιβάλλουμε στην κυβέρνηση το σεβασμό κάποιων δημοκρατικών δικαιωμάτων που προσπαθεί να καταργήσει. Δείχνει ταυτόχρονα πόσο σωστή είναι η κινητοποίηση στη βάση της υπεράσπισης των δημοκρατικών δικαιωμάτων όταν αυτά καταπατούνται. Γιατί εκείνοι που ήθελαν να περιορίσουν την κινητοποίηση τους μόνο στο «Λευτεριά στο Γιάννη Σερίφη» βρίσκονται σήμερα μουδιασμένοι ενώ εκείνοι που κινητοποιούνται για την υπεράσπιση των δημοκρατικών δικαιωμάτων, ενισχυμένοι από την πρώτη κυβερνητική υποχώρηση, μπορούν να συνεχίσουν.
Είναι προφανές ότι παρά την πρόσφατη θετική εξέλιξη και η υπόθεση Γιάννη Σερίφη δεν έχει κλείσει. Όσα ακούγονται για τον τρόπο επιλογής εκείνων που θα εκδικάσουν την υπόθεση αυτή δεν μας επιτρέπουν κανέναν εφησυχασμό. Η κυβέρνηση, αλλά και σειρά στελεχών του κρατικού μηχανισμού (του δικαστικού και αστυνομικού κλάδου), έχουν μετατρέψει την υπόθεση αυτή σε στοίχημα στο οποίο παίζονται πολιτικές και υπηρεσιακές καριέρες. Είναι φανερό ότι όλοι αυτοί δεν ενδιαφέρονται για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη αλλά για όσο γίνεται περισσότερες καταδίκες. Όλοι οι κατηγορούμενοι στην υπόθεση αυτή, Γιάννη Σερίφη συμπεριλαμβανομένου, κινδυνεύουν να βρεθούν σε μια δίκη που θα θυμίζει τα στρατοδικεία της δικτατορίας.
Μόνο η συνέχιση της κινητοποίησης και η μεγαλύτερη δυνατή ευρύτητα της μπορεί να αποκρούσει τα σχέδια τους, να επιβάλλει την αθώωση όσων κατηγορούνται χωρίς πραγματικά στοιχεία και το σεβασμό των δημοκρατικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων ανεξαίρετα των κατηγορούμενων και να αποτρέψει κάθε μελλοντική προσπάθεια περιορισμού των ατομικών ελευθεριών με οποιοδήποτε πρόσχημα.
Νίκος Συμεωνίδης
Δεκέμβρης 2002
ΤΠΤ - "4" 
