Βραζιλία: Η αριστερά του PT διαφωνεί

Σπάρτακος 66, Σεπτέμβρης 2002

Η αριστερή πτέρυγα του PT κριτικάρει τη συμμαχία με τη δεξιά

του Ernesto Herrera

Η συμμαχία του Βραζιλιάνικου Εργατικού Κόμματος (PT) με τo συντηρητικό και ευαγγελικό Partido Liberal (PL) και με ένα τμήμα του Partido Movimento Democratico de Brazil (PMBD) έχει προκαλέσει μια συζήτηση σε βάθος στο εσωτερικό του κόμματος και μια ισχυρή αντίσταση από τους αγωνιστές του

Την Κυριακή 23 Ιουνίου μια μεγάλη πλειοψηφία αντιπροσώπων στη σύνοδο του PL ενέκρινε τη πρόταση για ένα κοινό ψηφοδέλτιο με το PT. Ο γερουσιαστής του PL Jose Alencar ένας κλωστοϋφαντουργός βιομήχανος, θα είναι ο υποψήφιος αντιπρόεδρος και ο Jose Inacio Lula da Silva από το PT θα είναι ο υποψήφιος πρόεδρος στις εθνικές εκλογές του Οκτωβρίου.

Καθώς η Βραζιλία βρίσκεται στη μέση μιας οικονομικής κρίσης, ενός σαμποτάζ που προκαλείται από τις «οικονομικές αγορές» και από την έλλειψη ξένων επενδύσεων, ο Λούλα και η πλειοψηφία της ηγεσίας του PT ελπίζουν ότι η παρουσία του Alencar στο προεδρικό ψηφοδέλτιο θα ελαττώσει την συνδυασμένη αντίθεση των μεγάλων επιχειρήσεων, των Ηνωμένων Πολιτειών και των διεθνών πιστωτικών οργανισμών σε μια πιθανή κυβέρνηση του PT τον Οκτώβριο.

Μέσα στην αριστερή πτέρυγα του PT οι κριτικές για αυτήν την εκλογική στρατηγική ακούγονται δυνατότερα. Η νέα στρατηγική που προωθήθηκε από την κεντροδεξιά πτέρυγα του κόμματος βάζει σε αμφισβήτηση το θεσμοθετημένο πρόγραμμα του PT για «σπάσιμο» με τον νεοφιλελευθερισμό, μια πολιτική γύρω από την οποία στηρίχθηκε η ίδια η ύπαρξη του κόμματος. Οι κριτικές στη νέα πολιτική της ηγεσίας αναφέρουν ότι σε ένα αριθμό βραζιλιάνικων πολιτειών το PL έχει συμμαχήσει με τους χειρότερους εχθρούς του PT και σε μερικές περιοχές οι ηγέτες των πολιτειών θεωρούν ότι το PL είναι ένας «ανεπιθύμητος σύμμαχος».

Επιπλέον οι κριτικές αναφέρουν ότι οι συμφωνίες με τον Alencar θα έχουν αρνητικές προγραμματικές συνέπειες σε κρίσιμα σημεία όπως στη πολιτική της απόρριψης του Συμφώνου Ελευθέρου Εμπορίου της Αμερικής (μια συμφωνία που υποστηρίζεται από τον Alencar), στη πολιτική του κόμματος για την αγροτική μεταρρύθμιση ( ο Alencar είναι αντίθετος με τις καταλήψεις της γης που πραγματοποιούνται από το Moviemiento Sem Terra (MST)) και τη πληρωμή του εξωτερικού χρέους της Βραζιλίας.

Στις 6 Απριλίου, η συνδιάσκεψη του PT στη πολιτεία του Rio Grande do Soul αποφάσισε κατηγορηματικά ενάντια στη θέση της πλειοψηφίας της ηγεσίας για συμμαχίες με το PL και με ένα τμήμα του PMBD. Η συνδιάσκεψη αποφάσισε: «Η εθνική συγκυρία που χαρακτηρίζεται από την οικονομική κρίση, το βάθεμα της κοινωνικής φτώχειας και τη διάσπαση του συντηρητικού στρατοπέδου, εμφανίζει τη δυνατότητα το PT να μπορέσει να ηγηθεί σε ένα πλατύ μαζικό κίνημα που μπορεί να αποκτήσει τον έλεγχο της ομοσπονδίας και αρκετών κυβερνήσεων των πολιτειών. Αλλά μια τέτοια δυνατότητα προϋποθέτει μια τακτική που θα μετασχηματίζει τις εκλογικές διαφορές με τα άλλα κόμματα σε μια συζήτηση για τις συγκρουόμενες πολιτικές, σε μια μεγάλη κινητοποίηση που θα πολώσει τη χώρα και θα βάλει σε κίνηση εκατομμύρια εργάτες, νέους, άνεργους και όλους όσους εμπλέκονται στην κοινωνική πάλη. Τόσο οι σύμμαχοί μας όσο και η εκλογική τακτική μας πρέπει να συμφωνούν με μια τέτοια προοπτική.»

Στην ουσία η διακήρυξη αυτή αποτέλεσε μια διαμαρτυρία και ανοιχτή αποκήρυξη από τα στελέχη του PT «από ολόκληρη τη χώρα προς την κατεύθυνση στην οποία έγιναν οι διαπραγματεύσεις, που ήλθε σε αντίθεση με της αποφάσεις της τελευταίας Εθνικής Συνδιάσκεψης και που έκανε συμβιβασμό στην άποψή μας για την πολιτική ηγεμονία.» Η διακήρυξη κατέληγε με το αίτημα «Όχι στη πολιτική συμμαχίας των τάξεων. Για την υπεράσπιση της προγραμματικής μας ενότητας. Όχι στις συμμαχίες με το PL και το PMDB. Εμπρός για μια πλατιά συζήτηση ανάμεσα στους υποστηρικτές του κόμματος για ένα πρόγραμμα της εθνικής κυβέρνησης και των κυβερνήσεων των πολιτειών.»

Ο Raul Pont (βλέπε τη συνέντευξη που ακολουθεί) θεωρεί μια τέτοια συμμαχία «χάσιμο χρόνου». Η Luciana Genero, βουλευτής και αγωνίστρια της τάσης Movimiento de Izquierda Socialista, έχει την άποψη ότι «φέρνοντας το PL ή τους διαφωνούντες του PMDB μέσα στο PT είναι σαν φέρνεις τους ίδιους τους εχθρούς σου μέσα στις γραμμές σου.» Ο Pedro Roque Grazziotin, βουλευτής και μέλος της τάσης «Articulation de Izquirda» είπε: «Σε εθνικό επίπεδο προκειμένου να ευχαριστήσουμε κάποιους που δεν ανήκουν στο στρατόπεδο μας κάνουμε ένα βήμα προς τα πίσω. Η ενότητα του πολιτικού μας εγχειρήματος είναι το πρωταρχικό.»

Η συζήτηση και η αντίσταση μέσα στο κόμμα σε αυτή τη νέα πορεία δεν περιορίζεται στις εκλογικές συμμαχίες με το PL και τμήματα του PMDB. Αναπτύσσεται επίσης η συζήτηση για το υφιστάμενο πρόγραμμα και ποια πολιτική θα εφαρμόσει στη περίπτωση που το PT θα σχηματίσει κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει το εξωτερικό χρέος. Σε αυτό το ζήτημα πολλοί ηγέτες της αριστερής πτέρυγας του PT έχουν εκφράσει κριτικές για τη πολιτική που προωθείται από τον Lula και την τάση του.