Η αριστερά της Αργεντινής συζητάει για τη στρατηγική
Ο συγγραφέας του άρθρου παρουσιάζει τις εξελίξεις στην Αργεντινή μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, γιατί τα γεγονότα εκεί τρέχουν συνέχεια, και μας δίνει πολύτιμα στοιχεία για τις συζητήσεις γύρω από τη στρατηγική που αναπτύσσονται παράλληλα με τη συμμετοχή στις κινητοποιήσεις εκεί.
του Gerry Folley
Η κοινωνική έκρηξη που τίναξε στον αέρα τη νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση της Αργεντινής τον περασμένο Δεκέμβρη συνεχίζει και βαθαίνει. Στις 1 Φεβρουαρίου έγιναν ξανά μαζικές διαδηλώσεις σε ολόκληρη τη χώρα.
Ο καινούργιος πρόεδρος, ο λαϊκιστής Εντουάρντο Ντουχάλντε, προσπαθεί να πετύχει τους ίδιους στόχους όπως και η προηγούμενη κυβέρνηση, με κάποια δημαγωγική γαρνιτούρα. Ο Ντουχάλντε δηλώνει, για παράδειγμα, ότι αν δεν ήταν πρόεδρος θα ήταν στους δρόμους μαζί με τα εξαγριωμένα πλήθη. Η τακτική του είναι να δηλώνει ότι η καρδιά του είναι με το λαό αλλά το μυαλό του του λέει ότι πρέπει να αντιμετωπίσει τα αιτήματα των τραπεζών και των ιμπεριαλιστών.
Αυτό όμως δεν είναι ένα καινούργιο έργο στην Αργεντινή, και δεν παίζεται πια μπροστά σε ένα δεκτικό ακροατήριο.
Ένα από τα δημοφιλέστερα συνθήματα των διαδηλώσεων ενάντια στην κυβέρνηση Ντουχάλντε, που συνεχίζονται σε καθημερινή βάση, είναι «Να φύγουν όλοι». Αυτό απευθύνεται σε όλους τους αστούς πολιτικούς, συμπεριλαμβανομένου και του Ντουχάλντε.
Στο δελτίο του Ρώυτερ της 4 Φεβρουαρίου αναφερόταν: «Οι Αργεντινοί παρουσιάζουν ενδείξεις ότι μπορεί να είμαστε κοντά σε βίαιες κοινωνικές αναταραχές σαν και αυτές που συντάραξαν ένα έθνος που ήταν πάντοτε υπερήφανο για την Ευρωπαϊκή του καταγωγή, που για χρόνια το βοήθησε να επιτύχει ένα από τα υψηλότερα βιοτικά επίπεδα στη λατινική Αμερική.»
Το Ρώυτερ εκφράζει τη ρατσιστική αντίληψη που ήταν πολύ διαδεδομένη στην Αργεντινή, ότι στην πραγματικότητα η χώρα ήταν Ευρωπαϊκή και όχι Λατινοαμερικάνικη. Αυτή η άποψη έχει πια καταρρεύσει, μαζί με το όραμα της οικονομίας της «ελεύθερης αγοράς».
Η Αργεντινή ήταν το υπόδειγμα του λαϊκισμού, που ήταν η τοπική απάντηση απέναντι στην οικονομική κρίση των χρόνων του 1930 και εκφραζόταν από αστούς εθνικιστές δημαγωγούς που αντιτίθονταν σε περιορισμένο βαθμό στις ιμπεριαλιστικές εντολές και πρόσφεραν κάποιες παραχωρήσεις τύπου κοινωνικής προστασίας στις μάζες.
Τώρα, οι λαϊκιστές της Αργεντινής το κόμμα που ίδρυσε ο ηγέτης του λαϊκισμού Χουάν Ντομίγκο Περόν περιλαμβάνονται σ’ εκείνους που πρέπει «να φύγουν όλοι», αν και οι Περονιστές ελέγχουν ακόμη τις γραφειοκρατικές ηγεσίες των συνδικάτων.
Λόγω του γραφειοκρατικού ελέγχου των συνδικάτων και της επέκτασης της ανεργίας, στην πρωτοπορία των διαδηλώσεων βρέθηκαν κυρίως οι συνοικιακές οργανώσεις των φτωχών και των άνεργων. Αλλά, κάτω από την πίεση της μαζικής κοινωνικής εξέγερσης, άρχισαν να κινούνται και τα συνδικάτα.
Οι τροτσκιστές προωθούν συνοικιακές επιτροπές
Αν και οι τροτσκιστικές οργανώσεις στην Αργεντινή είναι πολύ διασπασμένες, φαίνεται ότι συγκλίνουν στην προώθηση της δημιουργίας συνοικιακών επιτροπών, που οργανώνονται σαν περιφερειακά σοβιέτ, και τη διασύνδεση τους σε εθνικό επίπεδο για να δημιουργηθεί η βάση για μια κυβέρνηση των εργαζομένων.
Στο φύλλο της 31 Ιανουαρίου της PRENSA OBRERA, εβδομαδιαίο έντυπο της POLITICA OBRERA, της μεγαλύτερης από τις Τροτσκιστικές οργανώσεις, ο σημαντικότερος ηγέτης της, Χόρχε Αλταμίρα, έγραφε:
«Η απόφαση της Διασυνοικιακής Συνέλευσης της 20 Ιανουαρίου οδηγεί προς την εγκαθίδρυση ενός νέου πολιτικού πλαισίου για το λαϊκό κίνημα. Πέντε μέρες αργότερα είχαμε την πρώτη σε πραγματικά πανεθνικό επίπεδο πορεία συνοικιακών επιτροπών μετά τη μαζική εξέγερση της 19-20 Δεκέμβρη. Απ’ τη Σάλτα, στο Βορρά, έως το Νοηκουήν, στην ακτή, περνώντας από το κέντρο του Μαρ Ντελ Πλάτα (τη σημαντικότερη παραθαλάσσια περιοχή της χώρας), δεκάδες χιλιάδων διαδηλωτές κινητοποιήθηκαν ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα της «Συνέλευσης των προαστίων του Μπουένος Άιρες».
Αν και αυτό πέρασε απαρατήρητο από τον τύπο, το κίνημα αυτό ξεσήκωσε τις πρώτες λαϊκές συνελεύσεις στο ευρύτερο Μπουένος Άιρες, και ιδιαίτερα στη Ματάνζα. Αυτό το νέο φαινόμενο περιλάμβανε «την ενότητα του κατσαρολάδο και των πικετέρος» που άρχισε να συζητείται τις επόμενες μέρες. Γιατί είναι ξεκάθαρο ότι οι συνοικιακές συνελεύσεις δεν μπορούν να είναι κάτι άλλο από μια συγχώνευση του λαού στις γειτονιές και των μισθωτών εργαζόμενων.»
Στο φύλλο της 22 Ιανουαρίου η DEMOCRACIA OBRERA, όργανο του Αργεντίνικου τμήματος της INTERNATIONAL WORKERS LEAGUE (IWL), που ήταν το μεγαλύτερο τροτσκιστικό ρεύμα στην Αργεντινή, καλούσε για ένα Πανεθνικό Συνέδριο των Εργαζομένων και του Λαού για να αγωνιστεί για μια “κυβέρνηση των εργαζομένων και του λαού που θα στηρίζεται στις εξεγερμένες μάζες”.
Η DEMOCRACIA OBRERA ανέφερε: «Στο Νοηκουήν συναντούνται εκατοντάδες εργαζομένων, ανέργων ακόμη και μικροκαταθετών. Στη Λα Ματάνζα οι ηγέτες διαφόρων συνδικάτων πιέζουν για περιφερειακό συντονισμό. Στην Κόρντομπα, πανεπιστημιακοί καθηγητές, αντιπρόσωποι από την Ηλεκτρική Εταιρία και την UEPC έβγαλαν μια διακήρυξη με το όνομα Επιτροπή Εργαζομένων για το Συντονισμό που καλούσε για μια περιφερειακή συντονιστική επιτροπή και μια εθνική συνέλευση…
…Στην πρωτεύουσα (Μπουένος Αιρες), δεκάδες συνοικιακές επιτροπές άρχισαν να συντονίζουν τις δραστηριότητες τους, όπως είδαμε στη μαζική συγκέντρωση στο Πάρκο Σεντενάριο την Κυριακή, 20 Ιανουαρίου …Το Μπλόκ Πικετέρο συγκάλεσε μια Συνέλευση των Πικετέρος για τα μέσα του Φεβρουαρίου….
…Οι μοτοσικλετιστές ταχυδρόμοι της SiMeCa και η ηρωική νεολαία της εργατικής τάξης που έδωσαν τους μάρτυρες στη μάχη της 20 Δεκέμβρη ανέλαβαν την ηγεσία του αγώνα για την τιμωρία των δολοφόνων εκείνων που έπεσαν….
…Οι συνθήκες και οι δυνάμεις για τη σύγκλιση ενός τέτοιου συνεδρίου ήδη υπάρχουν. Όλοι οι αγωνιζόμενοι τομείς της κοινωνίας μπορούν να το συγκαλέσουν, με έναν ανακλητό εκπρόσωπο για κάθε 100 εργαζόμενους, που θα εκλεγεί σε κάθε εργοστάσιο και επιχείρηση, και θα περιλαμβάνει εκπροσώπους των μικροεπαγγελματιών των πόλεων και των παραγωγών και του κατεστραμμένου πληθυσμού της υπαίθρου όλους τους τομείς του πληθυσμού που αγωνίζονται.»
Το σύνθημα για «Συντακτική Συνέλευση»
Η IWL κατήγγειλε τις άλλες Τροτσκιστικές ομάδες, και ιδιαίτερα το ΡΟ, σαν τη μεγαλύτερη από αυτές, επειδή καλούν για μια Συντακτική Συνέλευση, κάτι που, όπως λένε, μπορεί να οδηγήσει μόνο σε νέες αστικές εκλογές, και αυτό τα αστικά πολιτικά κόμματα μπορούν να το προσφέρουν σαν την έσχατη εναλλακτική λύση.
Είναι αλήθεια ότι η Συντακτική Συνέλευση ήταν μέρος του προγράμματος των Μπολσεβίκων την εποχή της Ρώσικης Επανάστασης, αν και το εγκατέλειψαν αργότερα στο όνομα της βασισμένης στα Σοβιέτ εργατικής συνέλευσης. Ωστόσο οι συνθήκες στην Αργεντινή είναι πολύ διαφορετικές.
Μπορεί ορισμένες τροτσκιστικές ομάδες της Αργεντινής να επιμένουν στο σύνθημα αυτό από ιδεολογικό συντηρητισμό. Αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί με διάφορους τρόπους. Δεν είναι ξεκάθαρο το τι εννοούν με αυτό οι ομάδες που το προβάλουν.
Στο κύριο άρθρο του Αλταμίρα στην PRENSA OBRERA της 31 Ιανουαρίου, αναφέρεται ότι στο σύνθημα αυτό δίνεται η παραδοσιακή έννοια που είναι η έσχατη μορφή της αστικής δημοκρατίας. Αλλά σε ένα άλλο άρθρο στην εφημερίδα δίνεται ένα άλλο περιεχόμενο:
«Το σύνθημα του αγώνα που κυριαρχεί είναι «να φύγουν όλοι» και «να μη μείνει κανένας». Είναι ο πολλαπλασιασμός των λαϊκών συνελεύσεων και η ενοποίηση τους με τους αγωνιζόμενους πικετέρος.
Είναι η ενίσχυση της εξουσίας των λαϊκών συνελεύσεων και εκείνων των πικετέρος. Είναι η σύγκλιση τους σε μια κυβέρνηση του εκμεταλλευόμενου λαού.
Χρειάζεται μια Συντακτική Συνέλευση του Λαού, που θα την καλέσει ο κινητοποιημένος λαός, που θα αναλάβει την αναδιοργάνωση της χώρας σε νέες κοινωνικές και πολιτικές βάσεις.»
Κάτω από τις συνθήκες των συνεχών και όλο και βαθύτερων λαϊκών κινητοποιήσεων και μιας καταστροφικής πολιτικής κρίσης της αστικής τάξης, το πρόγραμμα των διαφόρων Τροτσκιστικών πολιτικών ομάδων θα δοκιμαστεί προφανώς γρήγορα, και θα δοκιμάσουν νέα συνθήματα και οργανωτικές μορφές.
Σε ορισμένα συγκεκριμένα συνθήματα φαίνεται ότι υπάρχει συμφωνία, όπως στην ακύρωση του εθνικού χρέους, επιστροφή των χρημάτων των καταθετών, πληρωμή μισθών και συντάξεων, δημιουργία δουλειών.
Δεν υπάρχει λύση για την οικονομική κρίση της Αργεντινής εκτός από το σοσιαλισμό, παρά τους ισχυρισμούς που προβάλλονται συχνά στον αστικό τύπο ότι η Αργεντινή ήταν ένα «οικονομικό άστρο» στη δεκαετία του 1990.
Σ’ αυτή την περίοδο, και την προηγούμενη δεκαετία, ήταν που υπονομεύθηκε η οικονομία σε ό,τι ήταν το πιο αποδοτικό στις μεγαλύτερες χώρες της Λατινικής Αμερικής. Οι κρατικές επιχειρήσεις ιδιωτικοποιήθηκαν, η χώρα ανοίχτηκε στις ιμπεριαλιστικές τράπεζες και στους εξαγωγείς, η Αργεντίνικη βιομηχανία καταστράφηκε.
Η «παγκοσμιοποιημένη» Αργεντινή έχει τώρα δουλειά μόνο για το μισό του ενεργού πληθυσμού της. Η «ελεύθερη αγορά» που δημιούργησε αυτή την καταστροφή δεν έχει τώρα λύση γι’ αυτήν.
Πάντως, η παλιότερη ευημερία της Αργεντινής την έχει αφήσει με τη μεγαλύτερη, πιθανόν, οργανωμένη εργατική τάξη στη Λατινική Αμερική και με τις μεγαλύτερες επαναστατικές εργατικές οργανώσεις. Αυτό φαίνεται ότι της δίνει σήμερα τις καλύτερες προϋποθέσεις στον κόσμο για μια σοσιαλιστική επανάσταση.
Οι επόμενοι μήνες θα είναι μια ιστορική δοκιμή που οι σοσιαλιστές όλου του κόσμου πρέπει να την παρατηρήσουν πολύ προσεκτικά. Και θα πρέπει να είναι σε εγρήγορση για την οικοδόμηση της διεθνούς αλληλεγγύης με τους εργαζόμενους που υφίστανται βίαιες επιθέσεις από μια φοβισμένη άρχουσα τάξη. Είναι ήδη γνωστό ότι στις συγκρούσεις της 19-20 Δεκεμβρίου σκοτώθηκαν 30 άνθρωποι.
ΤΠΤ - "4" 
[…] Αργεντινή: Η αριστερά συζητάει για τη στρατηγική […]