Editorial: Η κυβέρνηση τρίζει, καιρός να πέσει!

Σπάρτακος 31, Σεπτέμβρης – Δεκέμβρης 1991

Η κυβέρνηση τρίζει

Καιρός να πέσει

της Σύνταξης

Η δυσαρέσκεια ενάντια στην κυβέρνηση της Ν.Δ. έχει δώσει τη θέση της σε μια ανοιχτή οργή. Είναι δύσκολο πια να μετρηθούν οι κοινωνικές ομάδες που έχουν θιγεί απο τα κυβερνητικά μέτρα (εργατοϋπάλληλοι, συνταξιούχοι, έμποροι, αγρότες). Καθημερινά γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρο για όλους ότι δεν υπάρχει περίπτωση να ανακάμψει η οικονομία με την κυβερνητική πολιτική, ιδιωτικές επενδύσεις δεν γίνονται, βιομηχανίες κλείνουν, η ανεργία μεγαλώνει και η ακρίβεια θερίζει.

Μεγάλα στρώματα του πληθυσμού έχουν ήδη φτάσει στην εξαθλίωση ιδιαίτερα στο τρίγωνο Λαύριο – Αίγιο – Κοζάνη, όπου οι περισσότερες τοπικές βιομηχανίες έκλεισαν ή κλείνουν και η κατάσταση έχει φτάσει σε φοβερό επίπεδο. Οι εργαζόμενοι σε διάφορους χώρους αντιδρούν με τοπικές εκρήξεις που χαρακτηρίζονται απο ιδιαίτερη μαχητικότητα, αλλά που εκτονώνονται ή νικούνται γιατί παραμένουν σε περιορισμένο επίπεδο. Οι υπόλοιποι εργαζόμενοι, αν και είναι αγανακτησμένοι, δεν κινούνται.

Οι αγρότες αντιμετωπίζουν το σοβαρό πρόβλημα της κατάργησης των επιδοτήσεων της ΕΟΚ και της μείωσης των εισοδημάτων τους. Ετσι οδηγούνται και αυτοί σε κινητοποιήσεις και σε κάποιες τοπικές εκρήξεις με σημαντικότερη εκείνη του Ηρακλείου, που πήρε τις διαστάσεις της μαζικής εξέγερσης.

Για να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση η κυβέρνηση καταφεύγει στο τελευταίο της μέσο, την καταστολή. Ποτέ ο χώρος της Δεξιάς δεν σεβάστηκε τα δημοκρατικά δικαιώματα, αλλά την τελευταία περίοδο έχει ξεπεράσει τον εαυτό του. Η επίθεση ενάντια στα δημοκρατικά δικαιώματα των εργαζομένων και της νεολαίας, με συνδιασμό αστυνομίας και δικαστηρίων, είναι χωρίς προηγούμενο: ΜΑΤ και δίκες ενάντια στους καταληψίες της ΕΒΟ, επίθεση των ΜΑΤ ενάντια στη διαδήλωση των μαθητών και στους απεργούς του «Αγία Σοφία», παραβίαση απο την αστυνομία του άσυλου του Πολυτεχνείου, δίκες με εξοντωτικές ποινές ενάντια σε αγωνιστές του μαθητικού κινήματος, μετατάξεις – διώξεις, απειλές για απολύσεις των μη δεξιών υπαλλήλων. Η κυβέρνηση, όσο πιο στριμωγμένη και χωρίς απήχηση θα αισθάνεται, τόσο πιο άγρια θα χτυπάει όποιον αντιδρά.

Ηδη πολλοί υπουργοί, που βλέπουν την ταχύτατη φθορά της κυβέρνησης, φροντίζουν να διαδώσουν ότι διαφωνούν με την κυβερνητική πολιτική ή και παραιτούνται, για να μην χρεωθούν προσωπικά τη φθορά της. Αλλά και η ίδια η άρχουσα τάξη έχει αρχίσει να ανησυχεί γιατί καταλαβαίνει ότι, αν και σήμερα η κυβέρνηση δεν απειλείται με ανατροπή, τα πράγματα οδηγούνται σε αδιέξοδο και σε απρόβλεπτες, μεσοπρόθεσμα, καταστάσεις. Αυτός ο φόβος βρίσκεται πίσω απο τις πρωτοβουλίες Καραμανλή, τα συναινετικά και τα κεντροδεξιά σενάρια, κλπ.

Μπροστά σε αυτή την κατάσταση τα κόμματα της Αντιπολίτευσης παίζουν τον πιο άθλιο ρόλο, όχι μόνο γιατί αποφεύγουν να δώσουν οποιαδήποτε πολιτική προοπτική στους αγώνες που γίνονται, αλλά και τους υποσκάπτουν παρουσιάζοντας τη λιτότητα σαν αναπόφευκτη και προπαγανδίζοντας την απόκρουση της κυβερνητικής πολιτικής μέσω των … επόμενων εκλογών. Ετσι ο Παπανδρέου έχει ανάγει σε κεντρικό του αίτημα τις εκλογές, προαναγγέλει 2 -3 χρόνια λιτότητας και αρνείται να εξηγήσει γιατί σαν κυβέρνηση κατέρρευσε τόσο γρήγορα και πώς αυτό δεν θα επαναληφθεί. Ο Συνασπισμός είναι αντίθετος σε οποιαδήποτε ενεργητική αντιπαράθεση στην κυβερνητική πολιτική, με τη βάση της οποίας συνήθως συμφωνεί. Το ΚΚΕ ζεί στον δικό του κόσμο και είναι κατά κανόνα ξεκομμένο απο τα κεντρικά πολιτικά προβλήματα, περνώντας μια φοβερή κρίση πολιτικής ταυτότητας που την προκάλεσε η κατάρρευση του σταλινισμού στην Α. Ευρώπη.

Οι βάσεις των κομμάτων αυτών όμως, και κύρια του ΠΑΣΟΚ, κάτω απο την πιέση των καθημερινών προβλημάτων που δημιουργεί η κυβερνητική επίθεση, απαιτούν μια μαχητικότερη πολιτική απέναντι στη δεξιά, που η ηγεσία τους βέβαια πέρα απο φραστικά πυροτεχνήματα δεν είναι διατεθιμένη να διεξάγει. Αρνείται μάλιστα την άμεση ακύρωση ολόκληρου του θεσμικού, οικονομικού και κοινωνικού έργου της Ν.Δ. μόλις έλθει στην κυβέρνηση, όπως απαιτεί η ίδια της η βάση.

Οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη ενός κινήματος που θα ανατρέψει την κυβέρνηση της Ν.Δ. υπάρχουν, όπως αυτό εκφράζεται μέσα απο τη μαχητικότητα των τοπικών και κλαδικών κινητοποιήσεων ενάντια στην κυβερνητική πολιτική. Αντικυβερνητικό πνεύμα υπάρχει, εκείνο που λείπει είναι ένας σαφής πολιτικός στόχος και μια αξιόπιστη ηγεσία. Με την κατάρρευση των καθεστώτων της Α. Ευρώπης, τη χρεωκοπία της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, την άθλια πολιτική της αριστεράς το 1989, το όραμα του σοσιαλισμού έχει δυσφημιστεί και η αξιοπιστία όλης της παλιάς ηγεσίας έχει χαθεί. Ακόμα και αν οι μάζες υποστηρίξουν αυτούς, και κύρια το ΠΑΣΟΚ, θα είναι σαν αντίδραση ενάντια στη Δεξιά και όχι γιατί τους εμπιστεύονται.

Η πτώση της κυβέρνησης της Ν.Δ. θα γίνει πραγματικότητα όταν το κίνημα αναπτυχθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε να ξεπεράσει τον σημερινό κατακερματισμό του. Αυτό δεν πρόκειται να γίνει άμεσα, αλλά οι συνθήκες ωριμάζουν ραγδαία. Για να μην οδηγηθούμε όμως τελικά σε μια νέα αποτελμάτωση, πράγμα που θα συμβεί αν το κίνημα εξακολουθεί να καταφεύγει στις παλιές ηγεσίες, είναι αναγκαίο να ξεκινήσει, απ’ όσους βλέπουν αυτή την αναγκαιότητα, η ενιαία προσπάθεια οικοδόμησης ενός αξιόπιστου αριστερού φορέα.